Suche i popękane usta? To może być coś więcej niż tylko brak nawilżenia skóry
Spierzchnięte i pękające usta to częsty problem zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Jednak suche wargi mogą być także sygnałem poważniejszych problemów zdrowotnych. W ten sposób objawiają się na przykład niedobory witamin, ale również niektóre choroby, takie jak cukrzyca.
Przyczyny suchych i popękanych ust
Suchość i pękanie ust to dolegliwość, która dotyka wielu osób, szczególnie w miesiącach zimowych. Ekspozycja na niskie temperatury, silny wiatr i suche powietrze ogrzewanych pomieszczeń to jedne z najczęstszych przyczyn problemów z ustami.
Brak odpowiedniego nawilżenia skóry warg, która jest wyjątkowo cienka i delikatna, prowadzi do jej szybkiego wysuszania i pękania. Niemniej jednak problem ten może mieć również bardziej złożone przyczyny.
Czynniki środowiskowe i niewłaściwa pielęgnacja
Najbardziej oczywistą przyczyną suchych ust jest wpływ środowiska. Zimne powietrze i wiatr usuwają naturalną warstwę lipidową, która chroni skórę warg przed utratą wilgoci.
Dodatkowo centralne ogrzewanie w pomieszczeniach obniża wilgotność powietrza, co przyspiesza wysuszanie skóry. Na problem ten mogą także wpływać niewłaściwe nawyki pielęgnacyjne, takie jak oblizywanie warg, stosowanie kosmetyków czy pomadek zawierających substancje drażniące.
Oblizywanie ust przynosi chwilową ulgę, ale szybko powoduje pogorszenie stanu skóry, ponieważ ślina odparowuje, pozostawiając wargi jeszcze bardziej wysuszone
- podkreśliła dermatolog dr Sarah Jones.
Niedobory witamin i minerałów
Niedobory niektórych witamin i minerałów również mogą spowodować suchość ust. Najczęściej problem ten wiąże się z niewystarczającą ilością witaminy B2 (ryboflawiny), B12, cynku oraz żelaza. Ryzyko wystąpienia problemów wzrasta u osób na restrykcyjnych dietach lub z zaburzeniami wchłaniania, takimi jak celiakia czy zespół jelita drażliwego (IBS).
Niedobór pewnej liczby witamin może prowadzić do spierzchnięcia i wysuszenia ust, np. niedoboru witaminy B, żelaza lub cynku
- mówił dr Dan Malone ze szkoły farmacji na Uniwersytecie Monash.
Badanie opublikowane w czasopiśmie Journal of Clinical Nutrition z 2020 roku wykazało, że osoby z niskim poziomem witaminy B2 częściej zgłaszały suchość warg oraz stany zapalne w kącikach ust.
Prawidłowa dieta bogata w zielone warzywa liściaste, orzechy i pełnoziarniste produkty może zapobiec problemom skórnym, w tym pękaniu ust
- podkreślił dr Michael Carter, współautor badania.
Alergie i podrażnienia
Alergie i reakcje skórne na codzienne produkty mogą powodować suchość warg, zwłaszcza u osób o wrażliwej skórze. Laurylosiarczan sodu (SLS) w pastach do zębów może naruszać barierę ochronną, prowadząc do podrażnienia i wysuszenia warg.
Podobnie sztuczne barwniki w kosmetykach, takich jak pomadki, mogą wywoływać reakcje alergiczne, prowadząc do stanów zapalnych. U niektórych osób pogoroszenie kondycji ust jest skutkiem spożycia pomidorów, cytrusów lub pikantnych przypraw.
Wszystkie te czynniki mogą wysuszać barierę skórną, co prowadzi do podrażnień, stanów zapalnych i łuszczenia się
- mówił Joshua Zeichner, dermatolog z Nowego Jorku.
Problemy zdrowotne związane z suchością ust
Jeśli twoje usta nadal pękają bez wyraźnej przyczyny, warto udać się na konsultację do lekarza rodzinnego. To może wskazywać na coś poważniejszego
- powiedział dr Malone.
Cukrzyca to jedno z najczęstszych schorzeń, które może objawiać się suchością skóry i błon śluzowych, w tym warg. Zjawisko to jest wynikiem nadmiernego wydalania wody przez nerki oraz zmniejszonej produkcji śliny, co prowadzi do odwodnienia organizmu.
Jeśli suchość ust współwystępuje z objawami, takimi jak nadmierne pragnienie i częste oddawanie moczu, warto skonsultować się z lekarzem, aby sprawdzić poziom cukru we krwi.
Choroby autoimmunologiczne również mogą prowadzić do problemów z nawilżeniem skóry. Zespół Sjögrena atakuje gruczoły produkujące ślinę i łzy, powodując suchość jamy ustnej i warg. Podobne objawy mogą występować w przypadku niedoczynności tarczycy, gdzie spowolniony metabolizm wpływa na osłabienie kondycji skóry.
Suchość ust może być pierwszym objawem chorób autoimmunologicznych lub alergii, ale również infekcji bakteryjnych lub wirusowych, takich jak opryszczka
- wyjaśnił ekspert.
W takim przypadku towarzyszy im zaczerwienienie, swędzenie, pieczenie i ból. O aktywności wirusów może świadczyć także gorączka czy powiększone węzły chłonne. Zaburzenia hormonalne są kolejną przyczyną suchych warg, szczególnie u kobiet w okresie menopauzy. Nie bez znaczenia są też choroby skóry, takie jak egzema czy łuszczyca.
Suchość, pękanie oraz swędzenie to typowe objawy tych schorzeń, które mogą rozprzestrzeniać się na różne części ciała. Zaburzenia odżywiania również prowadzą do osłabienia skóry i utraty jej nawilżenia.
Osoby cierpiące na anoreksję często skarżą się na suche i popękane usta, w takich przypadkach konieczne jest podjęcie leczenia u specjalisty. Choroby nerek, zwłaszcza w zaawansowanym stadium, mogą prowadzić do odwodnienia organizmu. Pęknięcia warg są wówczas wynikiem złego stanu zdrowia.
Suche usta mogą być efektem zarówno czynników zewnętrznych, jak i poważniejszych problemów zdrowotnych. Jeśli mimo stosowania odpowiedniej pielęgnacji objawy nie ustępują, warto udać się do lekarza, aby zdiagnozować ewentualne schorzenia ogólnoustrojowe i dobrać odpowiednie leczenie.
