Permanentne zmęczenie i zły humor? To objawy niedoboru, który szkodzi kościom

2025-03-21 11:01

Ciągle czujesz się zmęczona, brakuje ci energii, a nastrój pozostawia wiele do życzenia? To mogą być objawy niedoboru, który nie tylko wpływa na samopoczucie, ale także osłabia kości i zwiększa ryzyko złamań. Sprawdź, której witaminy możesz mieć za mało i jak uzupełnić jej braki.

Permanentne zmęczenie i zły humor? To objawy niedoboru, który szkodzi kościom
Autor: Getty Images

Jakie są objawy niedoboru witaminy D?

Witamina D pełni w organizmie wiele istotnych funkcji. Przede wszystkim odpowiada za prawidłowe wchłanianie wapnia i fosforu z jelit, co jest kluczowe dla utrzymania mocnych i zdrowych kości oraz zębów.

Wspiera także pracę układu odpornościowego, pomagając organizmowi skuteczniej zwalczać infekcje i stany zapalne. Oprócz tego wpływa na kondycję mięśni, co przekłada się na lepszą równowagę i zmniejszenie ryzyka upadków, szczególnie u osób starszych.

Coraz więcej badań wskazuje także na rolę witaminy D w utrzymaniu zdrowia psychicznego - odpowiedni poziom może chronić przed obniżonym nastrojem, przewlekłym zmęczeniem, a nawet depresją. Co więcej, bierze udział w regulacji pracy układu nerwowego i może oddziaływać na ciśnienie krwi oraz funkcjonowanie serca.

Dr Asif Ahmed, brytyjski lekarz rodzinny, regularnie dzieli się wiedzą medyczną w mediach społecznościowych. Tym razem poruszył temat jednego z najczęściej występujących niedoborów na świecie. Aktualne badania dowodzą, że deficyt witaminy D może dotyczyć nawet 90 proc. populacji.

Niedobór witaminy D występuje, gdy masz niższy niż idealny poziom witaminy D. Może powodować różne, niespecyficzne objawy

- powiedział w nagraniu.

Lekarz podkreślił, jak istotne jest to, aby każdy z nas regularnie monitorował poziom witaminy D we krwi. Zbyt niskie stężenie powoduje pogorszenie samopoczucia na wielu płaszczyznach - od codziennych dolegliwości, takich jak przewlekłe zmęczenie, brak energii, osłabienie organizmu czy bóle mięśni i stawów, aż po bardziej uciążliwe symptomy, jak nadmierne wypadanie włosów, podatność na infekcje oraz zaburzenia nastroju.

Lekarz ostrzegł również, że niedobór może mieć negatywny wpływ na zdrowie psychiczne, zwiększając ryzyko rozwoju stanów depresyjnych, problemów z koncentracją oraz poczucia przewlekłego przygnębienia. 

Poradnik Zdrowie: Zdrowo Odpytani, odc. 14 Witamina D
Poradnik Zdrowie Google News

Niedobór witaminy D a osłabienie kości

Przewlekły niedobór może prowadzić również do poważnych powikłań, takich jak deformacje kości oraz zaburzenia mineralizacji. Dzieje się tak, ponieważ witamina D ma fundamentalne znaczenie dla prawidłowego wchłaniania wapnia - pierwiastka, który jest niezbędny do utrzymania silnych i zdrowych kości oraz zębów.

Taki niedobór może mieć głęboki wpływ na zdrowie kości, potencjalnie prowadząc do takich schorzeń, jak krzywica u dzieci i osteomalacja u dorosłych

- dodał.

Niestety objawów niedoboru witaminy D jest tak wiele i są tak zróżnicowane, że trudno połączyć je z niewystarczającym poziomem którejś substancji w organizmie. Powoduje to wielomiesięczne szukanie przyczyny złego samopoczucia u wielu lekarzy. Zdarza się nawet, że wahania nastroju i silne przygnębienie skutkują wizytą u psychologa lub psychiatry.

Regularne uczucie zmęczenia, bóle mięśni i stawów oraz wahania nastroju mogą być objawami powszechnie występującego problemu zdrowotnego, który w dłuższej perspektywie może prowadzić do znacznego osłabienia kości i zwiększonego ryzyka ich złamań

- przestrzegł lekarz.

Bagatelizowanie tych objawów może mieć katastrofalny wpływ na kondycję układu kostnego. Przewlekły niedobór witaminy D skutkuje trwałymi uszkodzeniami w strukturze kości - u dorosłych rozmiękczeniem kości lub osteoporozą, natomiast u dzieci - krzywicą, która wiąże się z nieprawidłowym rozwojem szkieletu.

Jak uzupełnić poziom witaminy D?

Nie możemy polegać na diecie jako jedynym źródle witaminy D - nawet ta zbilansowana i zróżnicowana nie wystarczy, dlatego w okresie jesienno-zimowym każdy powinien suplementować witaminę D

- powiedział Carsten Carlberg, światowej sławy badacz witaminy D, obecnie lider grupy naukowej zajmującej się nutrigenomiką w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.

W Polsce zaleca się suplementację witaminy D od września do kwietnia lub przez cały rok, jeżeli synteza skórna jest niewystarczająca.

Dla osób, które pracują w pomieszczeniach, rzadko wychodzą na zewnątrz lub mają nieco ciemniejszą skórę, prawdopodobnie rozsądne byłoby przyjmowanie tej dawki przez cały rok

- wyjaśnił dr Asif Ahmed.

Nie bez znaczenia jest również odpowiedni sposób żywienia.

Naszym głównym źródłem witaminy D jest zazwyczaj słońce, ale także nasze jedzenie

- dodał.

Oto najlepsze źródła witaminy D w diecie:

  • tłuste ryby - takie jak łosoś, makrela, sardynki, tuńczyk, śledź,
  • wątróbka - szczególnie wątroba wołowa zawiera dużą ilość witaminy D,
  • żółtka jaj - zawierają witaminę D, choć w mniejszych ilościach niż ryby czy wątróbka,
  • grzyby - niektóre gatunki, szczególnie te wystawione na działanie światła UV (np. pieczarki, maitake), mogą zawierać witaminę D2 (ergokalcyferol),
  • wzbogacone produkty mleczne - mleko, jogurty i sery często są wzbogacane w witaminę D,
  • wzbogacone produkty roślinne - mleka roślinne (sojowe, migdałowe, owsiane), soki owocowe, płatki śniadaniowe czy margaryny mogą być dodatkowo wzbogacane witaminą D.

Aby uzupełnić niedobór warto uwzględnić te produkty w codziennej diecie. Należy pamiętać także o ekspozycji na słońce, ponieważ nasza skóra syntetyzuje witaminę D pod wpływem promieni UVB.