Może zmniejszyć ryzyko cukrzycy i poprawić kondycję włosów. O tym pierwiastku ciągle wiemy za mało

Mangan to ważny element na liście mało znanych minerałów. Chociaż rzadko się o nim pamięta, warto mieć na uwadze fakt, że mangan jest bardzo istotny dla prawidłowej pracy organizmu. Sprawdź, czym grozi niedobór, a czym nadmiar manganu i z jakimi lekami wchodzi w interakcje. Co musisz o nim wiedzieć?

Mangan - rola w organizmie

Do czego organizmowi potrzebny jest mangan? Choć mało znany, odgrywa niebagatelną rolę. Przykładowo, niektóre białka, potrzebują manganu do działania.

W ten sposób mangan wpływa na to, jak organizm wykorzystuje aminokwasy, cholesterol, glukozę czy węglowodany. Mangan jest również związany z aktywnością antyoksydacyjną.

Ma też wpływ na zachowanie zdrowia kości. Jest niezbędny dla prawidłowej odporności organizmu i nie bez znaczenia dla zachowania płodności. Ponadto, wraz z witaminą K, mangan może korzystnie wpływać na krzepnięcie krwi.

Skutki niedoboru manganu 

Niedobór manganu może skutkować m.in. rozwojem osteoporozy. Istnieje kilka badań, które sugerują związki manganu z osteoporozą, ale te ustalenia wymagają większych, randomizowanych weryfikacji.

Ponadto sądzi się, że zbyt wysoki albo zbyt niski poziom manganu może sprzyjać rozwojowi cukrzycy typu 2.

Badania, jakie przeprowadzono na zwierzętach, wskazują, że właściwa suplementacja manganem sprzyja poprawie tolerancji glukozy. Potrzebne jest jednak więcej analiz oraz oczywiście testy na ludziach, aby udowodnić tę zależność.

Mangan - skutki i objawy niedoboru

Niedobór manganu jest stosunkowo rzadki. Stanowi skutek źle zbilansowanej diety. Jakie są możliwe objawy niedoboru manganu?

• nieprawidłowe wyniki badań laboratoryjnych, w tym m.in. nieprawidłowy poziom wapnia, nieprawidłowy poziom cukru we krwi, niewłaściwe wyniki prób wątrobowych
• nasilone dolegliwości bólowe premenstruacyjne
• osłabienie kości
• pogorszenie kondycji włosów, utrata koloru
• wahania nastroju
• zmiany skórne, wysypki
• niska masa urodzeniowa u noworodków, których matki zmagały się z niedoborem manganu w okresie ciąży
• powolne tempo wzrostu u dzieci.

Czy można przedawkować mangan? 

Mangan, jeśli spożywany jest jako składnik zdrowej diety i czerpany z pożywienia, zwykle nie powoduje skutków ubocznych. Toksyczność manganu może jednak występować z powodu źródeł środowiskowych, jak np. pył manganu w miejscu pracy lub wysokie poziomy manganu w wodzie pitnej.

U pacjentów, którzy doświadczają nadmiernej ekspozycji na mangan, mogą pojawiać się objawy sugerujące chorobę Parkinsona, jak drżenie i skurcze mięśni czy zaburzenia chodu. Mogą pojawiać się również zaburzenia rytmu serca, wahania ciśnienia tętniczego, zaczerwienienie twarzy albo uszu.

W przypadku bardzo wysokich dawek mogą pojawić się reakcje alergiczne, duszności i zbyt niskie ciśnienie krwi. Jest to możliwe m.in. po podaniu zawierającego mangan środka kontrastowego do badania rezonansem magnetycznym.

Zbyt wysoki pozom manganu w wodzie pitnej może powodować też zwiększone ryzyko śmierci w okresie niemowlęctwa w pierwszym roku życia.

Mangan - możliwe interakcje z lekami i działania niepożądane 

Mangan może też powodować interakcje z lekami lub innymi minerałami. Uważa się, że istnieje możliwa interakcja z magnezem, jak również z antybiotykami (w tym ciprofloksacyną i lewofloksacyną), lekami na cukrzycę, gdyż suplementy manganu mogą mieć wpływ na poziom cukru we krwi. Ponadto zbyt wysokie dawki manganu mogą powodować niedobory żelaza.

Katarzyna Głuszak