Mają „kij bambusowy” zamiast kręgosłupa. Ministerstwo pracuje nad refundacją leku

Spondyloartropatie – problem, którego wiele osób nie zna, przez co bywa, że diagnoza pada zbyt późno i pacjent ma objaw... „kija bambusowego”. Czym są spondyloartropatie i jak można je leczyć?

Ministerstwo Zdrowia pracuje nad procedurą refundacyjną dla kolejnego leku zarejestrowanego w leczeniu problemu, jakim są spondyloartropatie. Konsultant krajowa w dziedzinie reumatologii, prof. Brygida Kwiatkowska, zwraca uwagę, że to szansa na rozszerzenie opcji terapeutycznych, także dla tych pacjentów, u których dotychczasowe leczenie nie było wystarczająco skuteczne.

Spondyloartropatie - co to jest? Najczęstsze objawy

Spondyloartropatie charakteryzują się bólem zapalnym kręgosłupa. Ten ból nasila się nocą, u niektórych osób – rano. Jak się człowiek „rozrusza”, to mija. Ale gdy myśli, że odpoczywając, przeczeka – jest w błędzie, bo wtedy ból nie przechodzi. Leczenie nie jest takie proste, podobnie jak diagnostyka.

Prof. Brygida Kwiatkowska, konsultant krajowa w dziedzinie reumatologii, kierowniczka Kliniki Wczesnego Zapalenia Stawów w Instytucie Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie, zwraca uwagę, czym różnią się spondyloartropatie (SpA) od innych dolegliwości bólowych kręgosłupa. - Spondyloartropatie są grupą zapalnych schorzeń reumatycznych, w których dochodzi do zapalenia stawów krzyżowo-biodrowych i stawów kręgosłupa bądź zapalenia stawów obwodowych – wyjaśnia specjalistka.

Jednym z problemów, jeśli chodzi o diagnostykę i leczenie, jest fakt, że przebieg może być różny, w zależności od zmian dominujących w obrazie klinicznym. Ale podłoże spondyloartropatii zawsze jest takie samo – to proces zapalny.

CZYTAJ TEŻ: Stawy lub kręgosłup bolą po chorobie? Osteopata potwierdza: to nie przypadek

5 najczęstszych przyczyn bólu kręgosłupa

Zobacz galerię 5 zdjęć

Procesy zapalne powodują choroby współistniejące

Problem polega także na tym, że niektóre procesy zapalne generują szerokie spektrum problemów, jak choćby łuszczycowe zapalenie stawów, które może spowodować współistnienie zespołu metabolicznego, a w konsekwencji – cukrzycy, nadciśnienia, choroby otyłościowej, niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby, a nawet stanów depresyjnych.

Po wystąpieniu łuszczycy może dojść do nieswoistego zapalenia jelit – NZJ, albo zapalenia przedniego odcinka błony naczyniowej oka. Jeśli mamy do czynienia z spondyloartropatiami osiowymi, to mogą się pojawiać problemy kardiologiczne, jak stany zapalne aorty wstępującej albo zastawek serca. Dlatego leczenie powinno być interdyscyplinarne, żeby hamować stany zapalne w różnych narządach.

Pacjenci czekają na diagnozę nawet ponad 7 lat 

- Z opóźnieniem diagnostycznym borykają się wszystkie systemy ochrony zdrowia. W naszym kraju to opóźnienie w SpA jest duże - wynosi średnio 7 lat, ale są i większe – wyjaśniła prof. Brygida Kwiatkowska. - Do Instytutu nadal trafiają pacjenci bez rozpoznania, ale już z objawem kija bambusowego, czyli całkowicie usztywnionym kręgosłupem i zarośniętymi stawami krzyżowo-biodrowymi.

Dlaczego pacjenci dochodzą do etapu „kija bambusowego”? Bo lekarze sądzą, że problem to dyskopatia. Badania, które mogłyby wykazać początki spondyloartropatii - jak MRI stawów krzyżowo-biodrowych - nie są zlecane. Choroba się rozwija, a pacjent cierpi.

Dyskopatie a spondyloartropatie - różnice

Jaka jest podstawowa różnica, jeśli chodzi o ból dyskopatyczny? Taki ból pojawia się wieczorem, jako efekt przeciążeń i ustępuje, gdy pacjent leży. Ból zapalny nasila się nocą, rano, a leżenie go nie niweluje. W dodatku spondyloartropatia często dotyczy młodych pacjentów: 20-, 30-letnich. To wiek, w którym rzadko występuje dyskopatia. Pacjenta należałoby skierować do reumatologa. W zależności od tego, na jakim etapie choroba zostanie zdiagnozowana, leczenie pozwala zahamować niekorzystne zmiany, zwiększyć sprawność pacjenta, poprawić komfort życia, zmniejszyć ból.

- W tej chwili w procesie refundacyjnym w Ministerstwie Zdrowia znajduje się bimekizumab. To lek będący inhibitorem interleukiny 17A i interleukiny 17F. Stosowany wcześniej w leczeniu łuszczycy, uzyskał w 2023 r. w Europie rejestrację do stosowania w łuszczycowym zapaleniu stawów i spondyloartropatii osiowej oraz obwodowej, jako lek łączący tego typu wskazania – wyjaśniła prof. Kwiatkowska. - Novum polega na tym, że dotychczas stosowane leki z tej grupy blokują interleukinę 17A, natomiast bimekizumab hamuje również interleukinę 17F, co oznacza, że działa silniej – zauważyła reumatolożka.

Katarzyna Głuszak