Krew w moczu - krwiomocz - sprawdź co oznacza krew w moczu?

2022-04-28 16:12

Krwiomocz (hematuria) to objaw chorobowy, którego najczęstsze przyczyny to schorzenia układu moczowego. Krew w moczu może wskazywać także na zapalenie gruczołu krokowego (w przypadku mężczyzn) lub endometriozę (u kobiet), jak również na zmiany nowotworowe. Na jakie jeszcze choroby może wskazywać czerwony kolor moczu?

Krwiomocz - przyczyny. Co oznacza krew w moczu?
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Krwiomocz - stany zapalne dróg moczowych
  2. Krwiomocz - choroby nerek
  3. Krwiomocz - choroby gruczołu krokowego (prostaty)
  4. Krwiomocz - choroba nowotworowa
  5. Krwiomocz - endometrioza
  6. Krwiomocz - inne przyczyny

Krwiomocz - stany zapalne dróg moczowych

Zakażenie dróg moczowych, czyli m.in. zapalenie pęcherza moczowego czy gruźlica pęcherza, w pierwszej kolejności objawia się trudnościami w oddawaniu moczu.

Mogą pojawić się także ból podczas oddawania moczu, bolesne parcie na pęcherz i częstomocz. Zakażenie dróg moczowych zwykle przebiega z gorączką.

Czy krew w kale to powód do niepokoju?

Krwiomocz, inaczej krew w moczu czyli hematuria, oznacza obecność krwinek czerwonych w moczu, w ilości >3 w polu widzenia w osadzie moczu.

W przypadku hematurii mocz może przybierać różne barwy - od różowego do brązowego, jednak najczęściej jest czerwony lub krwisty. Specjaliści mówią o tym rodzaju krwiomoczu - krwiomocz makroskopowy.

Może się również zdarzyć, że, mimo obecności krwinek czerwonych w moczu, jego kolor pozostanie niezmieniony - jest to tzw. krwinkomocz - krwiomocz mikroskopowy.

Izolowany krwiomocz oznacza obecność w moczu tylko krwinek czerwonych bez innych nieprawidłowości (np. białkomoczu, wałeczków). Krwinki czerwone obecne w moczu mogą pochodzić z każdej części układu moczowego, począwszy od nerek na cewce moczowej kończąc.

Przeczytaj także: Kolor moczu. Co może oznaczać kolor moczu?

Mocz chorego z krwiomoczem ma zwykle barwę brunatną. Tylko przy bardzo masywnym i świeżym krwawieniu lub krwawieniu z końcowego odcinka dróg moczowych może być żywoczerwony.

Krwiomocz - choroby nerek

  • kamica nerkowa objawia się nagłym, zwykle kolkowym, silnym bólem w okolicy lędźwiowej promieniującym do krocza lub napadowym bólem brzucha (zwykle u małych dzieci). Niekiedy pojawiają się wymioty. Gdy kamień zablokuje drogę odpływu moczu, może pojawić się bezmocz oraz zanerkowa niewydolność nerek.
  • choroby kłębuszków nerkowych (liczne postacie) powodują u wielu pacjentów nadciśnienie tętnicze i/lub obrzęki. Możliwa jest także zmiana koloru moczu na ciemny (kolor coca-coli)
  • gruźlica nerek zwykle daje niespecyficzne objawy, takie jak podwyższona temperatura, bóle w dolnej części pleców lub bóle brzucha, oraz objawy zapalenia pęcherza moczowego: ból i pieczenie przy oddawaniu moczu oraz uczucie parcia na pęcherz
  • torbielowatość nerek charakteryzuje się przewlekłym bólem w okolicy lędźwiowej lub bólem brzucha i nadciśnieniem tętniczym
  • martwica brodawek nerkowych pojawia się zwykle u osób z cukrzycą i nadużywających leki przeciwbólowe
  • zawał nerki objawia się gwałtownym bólem w okolicy lędźwiowej, któremu mogą towarzyszyć nudności, wymioty oraz gorączka. U większości chorych poza krwiomoczem pojawia się białkomocz. Krew w moczu może wskazywać także na inne zmiany w naczyniach nerkowych, takie jak zakrzepica żyły nerkowej i tętniak tętnicy nerkowej
  • zespół dziadka do orzechów, którego istotą jest poszerzenie lewej żyły nerkowej, objawia się bólami w jamie brzusznej często z promieniowaniem do pleców i okolicy lędźwiowej, osłabieniem, żylakami kończyn dolnych, guzkami krwawniczymi odbytu, a u mężczyzn dodatkowo bólem lewego jądra i żylakami powrózka nasiennego
Przeczytaj także: MOCZ: analiza. Podstawowe BADANIE MOCZU, które wiele mówi o STANIE ZDROWIA
Ważne

Czerwony kolor moczu nie zawsze wskazuje na obecność krwi

Czerwony kolor moczu nie zawsze jest spowodowany obecnością krwinek czerwonych.

Czerwone lub czerwono-brązowe zabarwienie moczu może być związane z obecnością hemoglobiny lub mioglobiny w moczu albo porfirią.

Może pojawić się także po spożyciu niektórych pokarmów, np. buraków, rabarbaru.

Warto wiedzieć, że kolor moczu na krwisty mogą zmieniać także barwniki zawarte w niektórych produktach.

Krwiomocz - choroby gruczołu krokowego (prostaty)

  • rozrost gruczołu krokowego diagnozuje się głównie u mężczyzn powyżej 50 r.ż. Mogą się oni skarżyć na przeszkodę podpęcherzową i wyczuwać powiększony gruczoł krokowy
  • zapalenie gruczołu krokowego pojawia się najczęściej u mężczyzn powyżej 50 r.ż. i daje objawy dyzuryczne, czyli trudności w oddawaniu moczu. Mogą pojawić się także uczucie przeszkody podpęcherzowej, ból i tkliwość prostaty

Krwiomocz - choroba nowotworowa

Rak pęcherza moczowego, rak nerek, rak prostaty, rak moczowodu i cewki moczowej diagnozowany jest najczęściej u pacjentów powyżej 55. r.ż., z czynnikami ryzyka (palenie tytoniu, dodatni wywiad rodzinny, narażenie na środki chemiczne). Wówczas pojawiają się objawy ogólnoustrojowe związane z rakiem pęcherza moczowego, nerek, prostaty lub moczowodu.

Krwiomocz może wskazywać także na guz Wilmsa, który jest najczęstszym złośliwym nowotworem nerek u dzieci.

Objawem charakterystycznym choroby jest powiększenie obwodu brzucha. Pojawiają się także podwyższone ciśnienie tętnicze, bóle brzucha, wymioty, gorączka oraz nawracające infekcje dróg moczowych.

Krwiomocz - endometrioza

W przypadku ognisk endometriozy występujących w układzie moczowym (gdy naciekają na ściany pęcherza), krwiomocz współistnieje z miesiączkami.

Mogą pojawić się także objawy dyzuryczne, czyli ból podczas oddawania moczu, bolesne parcie na pęcherz, trudności w utrzymaniu moczu i częstomocz.

Ważne

Krwiomocz a leki

Krew w moczu może być także wynikiem stosowania niektórych leków, zwłaszcza tych przeciwzakrzepowych (np. fenindionu), które powodują, że krew nie krzepnie właściwie i z tego powodu trafia do moczu w zbyt dużej ilości, a także antybiotyków (np. fenazopirydyny). Krwiomocz może pojawić się także po przyjęciu kaskary, czyli kory kruszyny amerykańskiej, difenylohydantoiny, metyldopy, fenacetyny, a także środków przeczyszczających - fenoloftaleiny i senny.

Krwiomocz - inne przyczyny

Ważne

Uwaga na schistosomatozę!

Podróż do Afryki, Indii lub na środkowy Wschód wiąże się z możliwością zachorowania na schistosomatozę - chorobę pasożytniczą wywoływaną przez przywrę z rodzaju Schistosoma, która objawia się m.in. krwiomoczem.

Przywra, która żyje w środowiskach wodnych, przenika przez skórę człowieka (zwykle stopy) do powierzchniowych naczyń krwionośnych, w których rozpoczyna kolonizację.

Najczęściej zagnieżdża się w naczyniach pęcherza moczowego (stąd krwiomocz), a następnie wraz z krwiobiegiem dostaje się do różnych narządów.