Kiedy czkawka przestaje być normalna? Może świadczyć o poważnej chorobie

Czkawka to zjawisko, które przynajmniej kilka razy w życiu dotyka każdego z nas, potrafi być irytująca i nieprzyjemna, ale zazwyczaj ustępuje samoistnie. Jednak może być też sygnałem poważnych problemów zdrowotnych, w tym nowotworów. Czkawka, która występuje przewlekle lub nawraca powinna skłonić do wizyty u lekarza.

Czkawka w chorobie nowotworowej

Czkawka to nagłe, mimowolne skurcze przepony oraz mięśni międzyżebrowych, które odpowiadają za wdech. Zwykle trwa tylko kilka minut i samoistnie ustępuje. Jednak w przypadku, gdy staje się przewlekła, warto zwrócić na nią uwagę.

Może być spowodowana stanem chorobowym, na przykład podrażnieniem nerwu odpowiedzialnego za przeponę w wyniku zmian nowotworowych lub jako efekt chemioterapii.

Przewlekła czkawka może stać się koszmarem. U niektórych osób trwa nieprzerwanie przez 2-3 dni, również w nocy, utrudniając picie i jedzenie, przerywając sen, powodując chroniczne zmęczenie, a nawet zachłystowe zapalenie płuc. U pacjentów onkologicznych czkawka trwa długo i bardzo często nawraca, stając się znienawidzonym towarzyszem większości dni.

Czkawka objawem glejaka mózgu i raka przełyku

Czkawka jest jednym z objawów glejaka, nowotworu wywodzącego się z komórek glejowych mózgu. Może występować w wyniku podrażnienia nerwów, które kontrolują przeponę, a także jako efekt nacisku na różne obszary mózgu.

W przypadku pacjentów z guzami mózgu, jest symptomem towarzyszącym innym dolegliwościom, takim jak bóle głowy czy zmiany w funkcjonowaniu neurologicznym. Czkawka jest znacznie bardziej powszechna u pacjentów z rakiem przełyku. Szacuje się, że może występować u około jednej trzeciej chorych na ten nowotwór.

W tym przypadku jest wynikiem podrażnienia nerwów przez masy nowotworowe lub skutkiem zmian w obrębie układu pokarmowego, które ograniczają normalny przepływ pokarmu.

Symptom ten może również występować w przypadku innych rodzajów raka:

• rak żołądka - zmiany nowotworowe mogą wpływać na funkcjonowanie przewodu pokarmowego, co może prowadzić do czkawki,
• rak płuc - przerzuty nowotworowe lub ciśnienie wywierane przez guz może podrażniać nerwy odpowiedzialne za kontrolę przepony,
• rak jelita grubego - podobnie jak w przypadku raka żołądka, zmiany nowotworowe w obrębie jelit mogą prowadzić do czkawki,
• rak tarczycy - w rzadkich przypadkach, guz tarczycy może powodować podrażnienie nerwów, co skutkuje czkawką.

Choć czkawka sama w sobie nie jest objawem jednoznacznie wskazującym na nowotwór, jej przewlekłe występowanie, szczególnie w kontekście innych dolegliwości, powinno budzić niepokój.

Każdy przypadek powinien być oceniany indywidualnie, a pacjenci z nawracającą czkawką powinni być poddani odpowiednim badaniom w celu wykluczenia poważnych schorzeń.

Paula Komendarczuk