Jak odróżnić zgagę od choroby serca? Objawy to nie wszystko

Czując pieczenie w okolicach mostka często myślimy, że to może być zawał, czy inna choroba serca. Nie zawsze tak jest - niemniej warto pamiętać, że kiedy pojawia się zgaga, objawy są dosyć podobne. Stąd, aby móc lepiej ocenić sytuację dobrze jest wiedzieć, jak odróżnić poszczególne stany. Wyjaśniamy różnice i wskazujemy, kiedy bezwzględnie wezwać pogotowie.

Umiejętność odróżnienia chorób sercowo-naczyniowych od niestrawności może nam uratować życie. Zwłaszcza że zarówno prawdopodobieństwo zgagi jak i chorób serca wzrasta wraz z wiekiem. Dr Maya Balakrishnan, gastroenerolożka w Baylor College of Medicine w Houston wyjaśnia, jak odróżnić poszczególne objawy.

Kiedy pojawia się zgaga? Objaw refluksu

Gastroenterolożka wskazuje, że zgaga to problem na linii jelita-żołądek, który pojawia się głównie po zjedzeniu dużej ilości pokarmów. Wówczas dochodzi co cofania się kwasów żołądkowych w kierunku przełyku. W efekcie, zwłaszcza u osób starszych, pojawia się uczucie pieczenia w klatce piersiowej, a nawet metaliczny lub kwaśny posmak w ustach. 

Mięśnie kontrolujące przełyk słabną wraz z wiekiem, dlatego istnieje zwiększone ryzyko cofania się kwasu żołądkowego do przełyku

- podkreśla dr Maya Balakrishnan.

Specjalistka wyjaśnia, że dzieje się tak głównie kiedy wkrótce po jedzeniu postanowimy się położyć. To zwykle przyczyna refluksu i nieprzyjemnych dolegliwości. Poza tłustymi, smażonymi daniami istnieją inne produkty, które mogą powodować zgagę, a mianowicie:

• słone potrawy,
• ostre potrawy,
• potrawy na bazie pomidorów,
• czekolada,
• alkohol,
• produkty bogate w kofeinę.

Lekarka wyjaśnia, że aby zapobiec zgadze, przede wszystkim należy unikać ciężkostrawnych posiłków, zwłaszcza jeżeli tuż po nich nie możemy zapewnić sobie odrobinę ruchu. Natomiast po zjedzeniu, czy wypiciu kawy lub alkoholu zaleca się choćby spacer, aby układ pokarmowy lepiej zniósł obciążenie. 

Poza tym, pomiędzy zjedzeniem produktu, który może wywołać refluks, a pójściem do łóżka powinny minąć 3, 4 godziny. Bardzo ważne jest także to, aby obserwować swój organizm, bo dzięki temu wiemy, po jakim konkretnie jedzeniu czy piciu pojawiają się dolegliwości. Wówczas najlepszym rozwiązaniem jest jego eliminacja na rzecz zdrowszego i lekkostrawnego posiłku, czy napoju. 

Dr Balakrishnan przypomina, że jeżeli zgaga nie odpuszcza, to możemy dostać w aptece różne leki bez recepty, których zadaniem jest zobojętnianie kwasów żołądkowych. Oczywiście jest to rozwiązanie doraźne, ponieważ nie można wychodzić z założenia, że nie dbamy o dietę i w razie dolegliwości przyjmujemy leki. 

Może się okazać, że powodem nawracającej zgagi są różne problemy z układem pokarmowym. Stąd bezwzględnie należy udać się do gastroenterologa i poszerzyć diagnostykę.

Jak odróżnić ból serca od refluksu?

Choroby serca to nie tylko zawał, o którym myślimy chwilę po tym kiedy pojawia się pieczenie w klatce piersiowej. Jednym z problemów układu sercowo-naczyniowego jest dławica piersiowa znana także jako dusznica bolesna. Chorobie towarzyszy ból w klatce piersiowej, który pojawia się na skutek braku wystarczającej ilości krwi, jakiej potrzebuje serce.

Dolegliwości powoduje choroba wieńcowa, w ramach której co najmniej jedna z tętnic jest zwężona i dochodzi do niedokrwienia mięśnia sercowego.

Objawy dławicy piersiowej to:

• nieprzyjemny ucisk lub ból w klatce piersiowej,
• uczucie pełności,
• zawroty głowy,
• występuje zwykle podczas wysiłku,
• zazwyczaj trwa krótko (ok. 5-15 minut), jeżeli nie mija po 20 minutach może zwiastować zawał serca
• ustępuje po odpoczynku lub zażyciu leków.

Chory może doświadczać także dyskomfortu w obrębie szyi, szczęki, ramienia, lub pleców. Natomiast American Heart Association (AHA) wskazuje, że dolegliwości towarzyszące zgadze, czy infekcji płuc nie są powiązane z dławicą piersiową.

AHA wskazuje, że możliwe czynniki ryzyka wywołujące ataki stabilnej dławicy piersiowej to nie tylko palenie papierosów, ale także silny stres oraz narażenie na zbyt wysokie lub zbyt niskie temperatury.

4 najczęstsze objawy stanu przedzawałowego. Co powinno zaalarmować?

Zobacz galerię 4 zdjęcia

Zgaga czy zawał? Kiedy wezwać pogotowie?

American Heart Association zaznacza, że zgaga nie ma nic wspólnego z zawałem. Niestety te dwa stany bywają mylone, ponieważ przełyk znajduje się blisko serca i każdy z tych narządów może powodować dolegliwości w klatce piersiowej. Stąd tak wiele osób myli niestrawność z dławicą piersiową, czy zawałem.

Ze względu na fakt, że łatwo jednak pomylić problemy z sercem z objawami refluksu, zaleca się, aby w przypadku wystąpienia poniższych objawów natychmiast wezwać pogotowie:

1. Nieprzyjemny ucisk, ściskanie, pełność lub ból w środkowej części klatki piersiowej.
2. Stan trwa dłużej niż kilka minut lub ustępuje i powraca.
3. Ból/dyskomfort w jednym lub obu ramionach, plecach, szyi, szczęce lub żołądku.
4. Duszność z dyskomfortem w klatce piersiowej lub bez.
5. Inne objawy, takie jak zimny pot, nudności lub zawroty głowy.

AHA zaznacza, że choć zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet najczęstszym objawem zawału serca jest ból i dyskomfort w klatce piersiowej to jednak u kobiet częściej pojawiają się także duszności, nudności lub wymioty, a także bóle pleców lub okolic szczęki.

Zgaga a dławica piersiowa. Podstawowe różnice

1. Charakter bólu

Zgaga:

• Piekący ból za mostkiem odczuwany czasem nawet w okolicach gardła.
• Ból nasila się po jedzeniu, zwłaszcza po obfitych i ciężkostrawnych posiłkach, lub kiedy zbyt szybko się położymy.
• Może wystąpić kwaśny posmak w ustach lub uczucie odbijania się.

Dławica piersiowa:

• Uczucie ucisku, ciężaru lub gniecenia w klatce piersiowej.
• Dolegliwości mogą promieniować do szyi, ramion, żuchwy lub pleców.
• Ból pojawia się podczas wysiłku fizycznego, na skutek stresu emocjonalnego lub na skutek narażenia na zbyt wysoką lub zbyt niską temperaturę.
• Ból ustępuje w spoczynku.

2. Okoliczności występowania

Zgaga:

• Pojawia się po posiłkach, zwłaszcza tłustych, kwaśnych lub pikantnych, słonych.
• Występuje także po wypiciu alkoholu, czy kawy.
• Nasila się w pozycji leżącej, np. w nocy.
• Może ustąpić po zażyciu leków zobojętniających kwasy żołądkowe.

Dławica piersiowa:

• Występuje podczas aktywności fizycznej, czy na skutek stresu emocjonalnego.
• Zazwyczaj nie wiąże się ze spożytymi posiłkami ani pozycją ciała.
• Ustępuje po odpoczynku lub zażyciu nitrogliceryny.

3. Czas trwania bólu

Zgaga:

• Może trwać od kilku minut do kilku godzin.
• Ustępuje po leczeniu objawowym (np. leki na refluks).

Dławica piersiowa:

• Ból trwa zwykle kilka minut (5–15 minut).
• Jeśli ból trwa dłużej niż 20 minut, może to wskazywać na zawał serca.

4. Objawy towarzyszące

Zgaga:

• Odbijanie się, zgniły zapach z ust, wzdęcia.
• Brak objawów systemowych (np. pocenia się czy nudności).

Dławica piersiowa:

• Nudności, zawroty głowy, zimne poty.
• Duszność, uczucie niepokoju.

Pilnie zgłoś się do lekarza, jeśli:

• Ból w klatce piersiowej jest silny, trwa dłużej niż 20 minut lub towarzyszą mu duszności, nudności, zimne poty.
• Leczysz się na nadciśnienie, cukrzycę, czy inne choroby serca.
• Palisz papierosy, masz otyłość.

Magdalena Siraga