Czasem to głód, a czasem choroba. O czym świadczy burczenie w brzuchu i jak je wyeliminować
Burczenie w brzuchu to dolegliwość krępująca, jeśli się zdarza w towarzystwie. Nieco kłopotliwa i wprawiająca w konsternację – nawet jeśli się zdarza w samotności. Burczenie w brzuchu może niepokoić i zastanawiać. Kiedy burczenie w brzuchu jest jeszcze naturalne, a kiedy już stanowi powód do obaw?
Dlaczego burczy w brzuchu
Nasze ciała, czy tego chcemy, czy nie, mogą wydawać różne dźwięki. Układ trawienny nie jest tu wyjątkiem, a nawet można rzec, że właśnie ten układ przoduje w tym zakresie.
Oczywiście, niekiedy to sama natura – kiedy trawimy, burczenie czy bulgotanie może być naturalnym skutkiem przesuwania się treści pokarmowych.
Cykliczne skurcze jelit są niezbędne, żeby to, co zjemy, zostało odpowiednio strawione, substancje odżywcze wykorzystane, a pozostałości wydalone.
Prócz tego, w układzie pokarmowym przelewają się płyny i przesuwają gazy, powstające w procesach trawienia i pod wpływem spożywanych posiłków.
Niekiedy jednak intensywne burczenie brzucha świadczy o dolegliwościach, z jakimi zmaga się organizm. Wśród schorzeń, jakie najczęściej powodują bulgotanie, wymienia się m.in. nietolerancje pokarmowe, choroby jelit. W brzuchu może też burczeć z głodu, a nawet... ze stresu.
Dlaczego coś się rusza w brzuchu
O czym może świadczyć bulgotanie, które generuje nie tylko dźwięki, ale i ruchy w brzuchu? Niektóre osoby porównują takie doświadczenia do... kopnięć dziecka w czasie ciąży. Inne - jak możemy przeczytać na internetowych forach - martwią się, że to wędrujący jelitami tasiemiec. Dr n. med. Krystyna Knypl wyjaśnia, w odpowiedzi na wątpliwości czytelniczki Poradnika Zdrowie:
Opisane dolegliwości sugerują, że chodzi o nadmierne wytwarzanie gazów w jelitach. Przyczyny takiego stanu rzeczy mogą być różne.
Po pierwsze, nadmierna ilość gazów w jelitach może zależeć od rodzaju spożywanego pokarmu oraz wypijanych płynów. Po drugie, może być wynikiem pewnych nawyków związanych ze sposobem jedzenia.
- Do pokarmów powodujących wzdęcie należą takie potrawy jak kapusta, groch, fasola, cebula. Nie zawsze pamięta się, że również spożywane napoje, zwłaszcza gazowane, mogą powodować zwiększoną produkcję gazów w jelitach -wyjaśnia lekarka. - Okolicznością, która może zwiększać ilość gazów w jelitach, jest także szybkie jedzenie oraz mówienie w czasie jedzenia. Dochodzi wtedy do połykania powietrza podczas jedzenia, które przemieszczając się przez przewód pokarmowy, powoduje wspomniane dolegliwości.
Na tym nie koniec możliwości, jeśli chodzi o potencjalne przyczyny burczenia w brzuchu. Jak zauważa dr Knypl:
Zwiększona ilość gazów powstaje, gdy ktoś spożywa pewne pokarmy – znane jest działanie w tym względzie cebuli, fasoli czy grochu, ale nie każdy wie, że ilość gazów może ulegać zwiększeniu u osób odżywiających się duża ilością batonów oraz innych słodyczy.
5 częstych dolegliwości trawiennych w święta. Tak sobie szybko poradzisz
Co oznacza ruszanie się i burczenie brzucha?
Burczenie i bulgotanie w brzuchu, oprócz takich przyczyn, jak normalne funkcjonowanie układu pokarmowego, może mieć również podłoże chorobowe. Na liście potencjalnych dolegliwości, mogących sprzyjać burczeniu w brzuchu, wymienia się m.in.
- nadmiar gazów w jelitach np. wskutek spożycia produktów wzdymających
- nietolerancje pokarmowe np. laktozy lub glutenu
- zespół jelita drażliwego (IBS), stany zapalne jelit
- dysbioza, czyli zaburzenia mikrobioty jelitowej
- infekcje przewodu pokarmowego
- stres i nerwica
- zbyt wolne trawienie np. z powodu niedoboru enzymów trawiennych
- szybkie jedzenie lub połykanie powietrza podczas posiłków
- picie napojów gazowanych.
- spożycie dużej ilości błonnika w krótkim czasie
- zażywanie niektórych leków
- niedrożność jelit
- u osób w ciąży możliwy jest ucisk powiększającej się macicy na układ pokarmowy
Dlaczego burczy mi w brzuchu, gdy nie jestem głodna?
Jakie objawy towarzyszące burczeniu czy bulgotaniu w brzuchu mogą sugerować, że w organizmie dzieje się coś wykraczającego poza normalne funkcjonowanie układu pokarmowego?
- wzdęcia, odbijanie się lub gazy, uczucie rozpierania w jamie brzusznej - mogą wskazywać na nadmiar gazów w jelitach
- wzdęcia, bóle brzucha, biegunki, zaparcia, uczucie nieuzasadnionego zmęczenia - mogą towarzyszyć takim problemom, jak nietolerancje pokarmowe
- częste bulgotanie w brzuchu, naprzemienne biegunki i zaparcia, bóle brzucha, często łagodniejące po wypróżnieniu - mogą wskazywać na zespół jelita drażliwego (IBS)
- nadmierne dźwięki jelitowe w sytuacjach stresowych, uczucie napięcia w brzuchu, częste parcie na wypróżnienie - mogą sugerować, że są to dolegliwości jelitowe na tle nerwowym
- wzdęcia, nietolerancje pokarmowe, problemy skórne, nieprawidłowa fermentacja w jelitach.mogą towarzyszyć zaburzeniom mikrobioty jelitowej
- ciężkość po posiłkach, nietrawione resztki w kale, gazy i bulgotanie - mogą się pojawiać, gdy pacjentka lub pacjent ma niedobory enzymów trawiennych
Co jeść i pić na bulgotanie w brzuchu?
Jak zmniejszyć bulgotanie w brzuchu? Wiele zależy od tego, jaka jest przyczyna burczenia i bulgotania, które nam dokuczają. Pomocne może być wprowadzenie nowych, lepszych nawyków żywieniowych. Wśród zalecanych praktyk znajdziemy:
- ograniczenie spożywania produktów, które potencjalnie wzdymają, jak fasola, kapusta, brokuły, kalafior.
- jedzenie mniejszych posiłków częściej, zamiast dużych porcji
- powolne przeżuwanie, powolne jedzenie
- wyeliminowanie z diety gazowanych napojów
- rezygnacja z potraw ciężkostrawnych
- unikanie tłustych potraw
- diagnostyka pod kątem nietolerancji pokarmowych
- dbanie o mikrobiotę, poprzez spożywanie jogurtów, kiszonek, innych źródeł probiotyków
- dbanie o równowagę psychiczną, stosowanie technik relaksacyjnych, unikanie stresu
- picie odpowiednich ilości wody
- picie ziół, które korzystnie wpływają na procesy trawienia, jak mięta, rumianek, koper włoski
- ograniczenie picia kawy
- rezygnacja z picia alkoholu
- mniej siedzieć, bo siedzący tryb życia niekorzystnie działa na pracę jelit
- więcej spacerować, a także truchtać – to pobudza pracę jelit do działania
- Warto spożywać pokarmy o bogatej zawartości błonnika: warzywa, owoce, ciemne pieczywo, produkty pełnoziarniste. Należy zwracać uwagę na spokojne jedzenie, unikanie rozmowy podczas posiłków. Warto też wyeliminować z diety napoje gazowane i słodkie, zastępując je niegazowaną wodą mineralną. Pomocne jest również spożywanie jogurtów naturalnych z dodatkiem otrębów. Jeżeli zmiana diety oraz nawyków odżywania nie przyniosą poprawy, wskazane będzie skontaktowanie się ze swoimi lekarzem rodzinnym - dr n. med. Krystyna Knypl odpowiada Poradnikowi Zdrowie.
