Ciche objawy raka okrężnicy. Łatwo je przeoczyć

Najbardziej charakterystycznym objawem raka okrężnicy jest krwawienie z odbytu, które pojawia się zazwyczaj w zaawansowanym stadium choroby. Nowotwór ten daje jednak również inne, znacznie subtelniejsze, objawy. Każdy z nich jest powodem, by umówić się na wizytę u lekarza.

Okrężnica to końcowa, najgrubsza i najdłuższa część jelita grubego. Mierzy 1,5 metra i anatomicznie dzieli się na cztery części - okrężnicę wstępującą, poprzeczną, zstępującą oraz esowatą (esica).

Określenie "rak okrężnicy" używane jest zamiennie z określeniem "rak jelita grubego" - tym wspólnym mianem określa się bowiem nowotwory występujące w obrębie odbytnicy, okrężnicy czy zgięcia esiczo-odbytniczego.

Nietypowe objawy raka okrężnicy

Chorzy na raka okrężnicy przez długi czas mogą nie dostrzegać żadnych objawów choroby lub mylnie łączyć je z innymi dolegliwościami. W wielu przypadkach niepokój budzi dopiero obecność krwi na stolcu, którą można zauważyć w trakcie wypróżniania. Tymczasem nowotwór ten daje wiele innych, "cichych" objawów, a część z nich trudno skojarzyć z rozwojem nowotworu. Te objawy to przede wszystkim: 

• zmęczenie, bladość skóry, zawroty głowy, To efekt anemii z niedoboru żelaza, do której może dojść na skutek krwawienia do światła jelita. Krwawienie to przez długi czas może być utajone i obecność krwi w stolcu można stwierdzić dopiero w trakcie badania kału.
• skrócenie oddechu. Duszności to jeden z możliwych efektów krwawienia wewnętrznego. W jego trakcie do krwi trafia więcej osocza, co zapobiega dużej jej utracie, jednak zmniejsza zdolność krwi do przenoszenia tlenu - wyjaśnia dr Patricia Raymond, gastroenterolog z Virginia Beach w stanie Wirginia i członek American College of Gastroenterology. 
• ciemne, smoliste stolce. Kolor kału wiążemy zwykle z dietą, jednak takie stolce są zwykle zwiastunem problemów, świadczą bowiem o obecności przetrawionej krwi. Mogą być nie tylko objawem raka okrężnicy, lecz również objawem wrzodów żołądka.

Do niespecyficznych objawów raka okrężnicy zaliczane jest też chudnięcie i brak apetytu, a także gorączka bez infekcji.

Pozostałe objawy raka okrężnicy zależą od lokalizacji guza

Rak okrężnicy daje również inne objawy. Ich rodzaj oraz stopień nasilenia zależy przede wszystkim od tego, w którym miejscu okrężnicy rozwija się guz, a także od stopnia zaawansowania choroby.

• rak prawej części okrężnicy - jego objawem może być ból w nadbrzuszu lub podbrzuszu po prawej stronie, a także ciemny, brunatny stolec.
• rak lewej strony okrężnicy - w tym przypadku chory może odczuwać częste wzdęcia i skurcze jelit o charakterze kolki, może się również zmienić rytm wypróżnień oraz ich pora. Często pojawiają się również zaparcia, a stolec zmienia objętość i grubość - zwęża się.

Te badania pozwolą zdiagnozować raka okrężnicy

W przypadku podejrzenia raka okrężnicy lekarz zleca szereg badań diagnostycznych. Podstawą diagnostyki jest kolonoskopia, w trakcie której do jelita przez odbyt wprowadzana jest rurka zakończona kamerą i źródłem światła. Badanie to pozwala na ocenę całego jelita grubego, w jego trakcie można również usunąć polipy, czyli zmiany przednowotworowe.

Ważną rolę pełnią również badania laboratoryjne: oznaczenie krwi utajonej w kale, morfologia, kalprotektyna w kale (u chorych na raka jelita grubego obserwuje się wzrost jej stężenia), czy niekiedy również oznaczenie markera nowotworowego CEA w surowicy krwi.

Katarzyna Hubicz