Choroby zależne od picia alkoholu

Nie wyobrażasz sobie wieczoru bez drinka, piwa czy wina? No to lepiej przeczytaj, co cię może spotkać. Najnowsze badania dowodzą, że nie ma bezpiecznej dawki alkoholu, szkodliwe dla zdrowia jest zatem nie tylko upijanie się, ale także regularne picie alkoholu, nawet w niewielkich ilościach. Obie formy nadużywania alkoholu mogą być przyczyną chorób ciała (somatycznych) i duszy (psychicznych). Sprawdź, jakie choroby mogą pojawić się pod wpływem picia alkoholu.

Spis treści

1. Choroby wątroby, których przyczyną jest alkohol
2. Choroby trzustki, których przyczyną jest alkohol
3. Choroby jelit i żołądka, których przyczyną jest alkohol
4. Choroby układu nerwowego związane z alkoholem
5. Zaburzenia psychiczne po alkoholu
6. Choroby układu krążenia a alkohol
7. Inne schorzenia, u podłoża których leży alkohol

Po alkohol sięgamy, gdy jesteśmy smutki i kiedy mamy powód do radości. Każda okazja jest dobra, aby coś wypić. Niestety, takie praktyki mogą się źle skończyć, ponieważ alkohol niekorzystnie działa na cały organizm. Atakuje wszystkie układy narządów wewnętrznych. To skuteczny zabójca, który skrycie atakuje żołądek, jelita, serce, trzustkę, nerki a także mózg.

Choroby wątroby, których przyczyną jest alkohol

• Alkoholowa choroba wątroby jest wywołana toksycznym działaniem substancji powstających w czasie metabolizmu alkoholu etylowego oraz stresu oksydacyjnego na komórki wątroby, czyli hepatocyty.

• Alkoholowe stłuszczenie wątroby to pierwsze stadium tego schorzenia. Zazwyczaj nie daje żadnych objawów, a zaprzestanie picia prowadzi do regeneracji komórek wątroby.

• Zapalenie wątroby rozwija się, gdy nie odstawi się alkoholu. Towarzyszy mu uczucie przewlekłego zmęczenia, ból pod żebrami po prawej stronie oraz nudności i wymioty. Kolejnym objawem może być wodobrzusze, czyli nadmierne gromadzenie się płynu w jamie brzusznej. Obwód brzucha może się nienaturalnie powiększyć. Zdarza się także żółtaczka.

• Marskość wątroby to krańcowe stadium alkoholowej choroby wątroby, które prowadzi do skrajnej niewydolności narządu, a to już stan zagrażający życiu. Wraz z niewydolnością wątroby może rozwinąć się zapalenie otrzewnej, niewydolność nerek i krwawienia z przewodu pokarmowego. Przy marskości wątroby jej komórki zostają zastąpione bezużyteczną w procesie odtruwania tkanką łączną, która dodatkowo utrudnia przepływ krwi przez narząd. Skutkiem marskości wątroby może być rak.

U 90-100% osób nadużywających alkoholu rozwija się stłuszczenie wątroby. U 10-35% dochodzi do alkoholowego zapalenia narządu. Alkoholowa marskość wątroby rozwija się u 10-20% intensywnie pijących.

Choroby trzustki, których przyczyną jest alkohol

Przewlekłe zapalenie trzustki najczęściej ma swoje korzenie w nadużywaniu alkoholu, ale jego przyczyną mogą być też kamienie żółciowe. Proces zapalny, który toczy się w trzustce prowadzi do nieodwracalnych zmian w miąższu narządu. Ostatnim etapem tego procesu jest niewydolność trzustki.

Przewlekłe zapalenie trzustki objawia się bólem w nadbrzuszu, który promieniuje do pleców. Pojawia się zazwyczaj po posiłku lub spożyciu alkoholu i utrzymuje się przez kilka godzin, a nawet kilka dni. Dokuczliwe są też wzdęcia, czasem wymioty i biegunka.

Gdy choroba się rozwija pojawiają się również zaburzenia wchłaniania, co niekorzystnie odbija się na odżywieniu całego organizmu. Uszkodzenia trzustki będą wpływały na możliwość wydzielania insuliny, a stąd prosta droga do cukrzycy.

Przy spożywaniu 100-150 g czystego alkoholu na dobę kliniczne objawy przewlekłego zapalenia trzustki występują po ok. 15 latach u mężczyzn i po 10 latach u kobiet.

Choroby jelit i żołądka, których przyczyną jest alkohol

Najkrócej mówiąc, alkohol niszczy cały przewód pokarmowy.

• Zapalenie żołądka najczęściej spowodowane jest działaniem toksycznych metabolitów etanolu. Objawem schorzenia są zwykle bóle pojawiające się w nadbrzuszu. Mogą też wystąpić krwawienia z przewodu pokarmowego.

• Refluks przełykowo-żołądkowy często współistnieje z nadużywaniem alkoholu. Dzieje się tak, ponieważ alkohol obniża napięcie dolnego zwieracza przełyku.

• Alkohol zaburza prawidłowe wydzielanie kwasu żołądkowego. Spożyty alkohol jest wchłaniany w niezmienionym stanie w żołądku i jelicie cienkim, co może być przyczyną poważnych stanów zapalnych.

Choroby układu nerwowego związane z alkoholem

Bycie na lekkim rauszu można uznać za przyjemne, ale czy tak jest rzeczywiście? Pijąc alkohol, znacznie obciążamy układ nerwowy i mózg. Najbardziej szkodliwe są metabolity alkoholu.

• O tym, że mamy dość świadczą nie tylko zaburzenia ruchu i zaburzenia mowy, ale także tzw. opadająca ręka, czyli efekt porażenia przez alkohol nerwu promieniowego. Podobne porażenia mogą dotyczyć nerwów dłoni i nadgarstka. To dlatego, gdy nadużyjemy alkoholu nie możemy np. celnie nalać płynu do szklanki.

• Zaburzenia widzenia po alkoholu to również reakcja neurologiczna.

• Polineuropatia alkoholowa to zespół objawów ze strony układu nerwowego, rozwijających się pod wpływem długotrwałego działania alkoholu na włókna nerwowe. Zaburzone wchłanianie substancji odżywczych powoduje niedobór witamin z grupy B, które są odpowiedzialne za sprawne działanie układu nerwowego. Objawem polineuropatii są zaburzenia czucia, uczucie mrowienia, drętwienia, bóle kończyn, niedowłady oraz bolesne skurcze łydek.

Zaburzenia psychiczne po alkoholu

• Uzależnienie od alkoholu to schorzenie, które objawia się utratą kontroli nad ilością wypijanego alkoholu i silnym głodem picia, który nazywany jest też koniecznością picia lub przymusem picia. Chory dąży do tego, aby spożywać coraz więcej alkoholu i wokół tego koncentruje swoje działania. Gdy przestanie pić, zmaga się z objawami zespołu abstynencyjnego.

• Paranoja alkoholowa (alkoholowy zespół Otella) to psychoza przewlekła, czyli stan, w którym jest zaburzone postrzeganie rzeczywistości. Paranoja dotyka osoby z wieloletnim nadużywaniem alkoholu. Cechuje je podejrzliwość w stosunku do wierności partnera, a niekiedy także agresja.

• Depresja alkoholowa to bardzo często konsekwencja uzależnienia od alkoholu. Osoba dotknięta ta formą depresji ma problemy ze snem, bez uzasadnienia odczuwa lęk i niepokój, co bywa przyczyną konfliktów w rodzinie i konfliktów z prawem.

• Otępienie alkoholowe objawia się postępującym obniżeniem sprawności intelektualnej. Chory ma nie tylko problemy z pamięcią, ale też często nie rozumie, co się wokół dzieje. To bywa powodem konfliktów, ale i niesamodzielności. Przy otępieniu alkoholowym w mózgu postępują zmiany degeneracyjne, tożsame ze zmianami zachodzącymi w mózgach seniorów.

• Zespół Korsakowa to najpoważniejsze uszkodzenie mózgu spowodowane nadużywaniem alkoholu. Polega ono na braku możliwości zapamiętywania nowych zdarzeń, przyswajaniu nowych informacji czy nabywania nowych umiejętności.

Choroby układu krążenia a alkohol

• Nadciśnienie tętnicze to częsty skutek nadużywania alkoholu, ponieważ ten przyczynia się do zwężania naczyń krwionośnych. Zaprzestanie picia może częściowo odwrócić tę sytuacje, ale trzeba mieć świadomość, że nie zawsze jest to możliwe.

• Kardiomiopatia to zespół zmian, jakie pod wpływem alkoholu zachodzą w sercu, a polegają na powiększeniu mięśnia sercowego, jego otłuszczeniu oraz osłabieniu skurczów. Zmiany zachodzące w przebiegu kardiomiopatii są nieodwracalne, wymagają trudnego leczenia, a w wielu przypadkach jedynym sposobem uratowania życia jest przeszczep serca.

• Choroba wieńcowa także może się rozwinąć przy nadmiernym spożywaniu alkoholu. Jej następstwem może być zawał serca.

• Zmiany, jakie zachodzą w naczyniach krwionośnych pod wpływem alkoholu zwiększają ryzyko wystąpienia udaru mózgu.

• Nadmierne picie prowadzi także do przyspieszenia akcji serca, zaburzeń rytmu.

Inne schorzenia, u podłoża których leży alkohol

Alkohol może być przyczyną impotencji, między innymi dlatego, że uszkadza naczynia krwionośne. Kolejną przypadłością u osób nadużywających napojów wyskokowych może być niedokrwistość, która wynika z niedostatecznego wchłaniania witamin i minerałów.

U kobiet pijących ponad miarę często występują zaburzenia miesiączkowania, problemy z trądzikiem. O szkodliwości picia alkoholu przez kobiety oczekujące dziecka lepiej nie mówić. Alkohol może być przyczyną poronienia, przedwczesnego porodu a nawet uszkodzenia nienarodzonego dziecka.

Alkohol, jak wszystkie inne rzeczy, w nadmiarze jest szkodliwy. Nie znaczy to jednak, że trzeba go unikać jak diabeł święconej wody. W rozsądnych dawkach jest dla ludzi. W nadmiarze może bardzo zaszkodzić. A więc, warto zachować umiar.

O autorze

Anna Jarosz

Dziennikarka od ponad 40 lat zaangażowana w popularyzację edukacji zdrowotnej. Laureatka wielu konkursów dla dziennikarzy zajmujących się medycyną i zdrowiem. Otrzymała m. in. Nagrodę Zaufania „Złoty OTIS” w kategorii „Media i Zdrowie”, Wyróżnienie Św. Kamila przyznawane z okazji Światowego Dnia Chorego, dwukrotnie „Kryształowe Pióro” w ogólnopolskim konkursie dla dziennikarzy promujących zdrowie oraz wiele nagród i wyróżnień w konkursach na „Dziennikarza Medycznego Roku” organizowanego przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia.

Czytaj więcej artykułów tego autora

Anna Jarosz