Bezskutecznie próbujesz zrzucić wagę? Oto 7 chorób, które utrudniają odchudzanie

Weryfikacja

Autor: lek. Patryk Jasielski

Nadmierna masa ciała może być spowodowana wieloma czynnikami. Wśród nich znajdują się nieprawidłowe nawyki żywieniowe, mała ilość aktywności fizycznej, leki, ale również choroby. Warto zapoznać się z tymi schorzeniami, które mogą spowalniać nasze wysiłki włożone w odchudzanie. Pozwoli to na poszukanie pomocy specjalisty, diagnostykę i włączenie odpowiedniego leczenia.

Spis treści

1. Niedoczynność tarczycy
2. Zespół Cushinga
3. Zespół Policystycznych Jajników (PCOS)
4. Choroby genetyczne
5. Uszkodzenie podwzgórza
6. Zespół nocnego jedzenia (NES)
7. Zespół gwałtownego objadania się (BED)
8. Nie tylko choroby

Proces odchudzania się jest zazwyczaj długotrwały. Wymaga posiadania dużej cierpliwości i wytrwałości. Oprócz dbania o odpowiednią dietę i aktywność fizyczną, ważna jest kontrola ogólnego stanu zdrowia. W niektórych przypadkach zrzucenie zbędnych kilogramów może być szczególnie kłopotliwe. Chodzi tutaj szczególnie o choroby, które utrudniają odchudzanie.

Niedoczynność tarczycy

Jest to stan, w którym obniżony poziom hormonów tarczycy prowadzi do zespołu różnych specyficznych objawów. Najczęstszą przyczyną jest choroba Hashimoto, będąca choroba autoimmunologiczną, w której organizm niszczy własną tarczycę.

Hormony tarczycy pełnią szereg kluczowych funkcji w organizmie. Odpowiadają m.in. za prawidłowy przebieg procesów metabolicznych w ustroju (działają stymulująco na przemianę materii). Najczęstszymi objawami w niedoczynności tarczycy są:

• przyrost masy ciała,
• łatwe marznięcie, uczucie zimna
• osłabienie,
• senność,
• obniżona zdolność do skupiania uwagi
• suche, łamliwe włosy,
• nadmierne rogowacenie skóry,
• zaparcia.

Co ciekawe, w niedoczynności tarczycy dochodzi do spowolnienia rozkładu substancji zwanych glikozaminoglikanami. Może przyczyniać się to do zatrzymywania wody w organizmie, co wywołuje powstawanie obrzęków (manifestujących się pogrubieniem rysów twarzy, obrzękiem powiek).

Wymieniane: osłabienie, męczliwość czy senność mogą sprzyjać ograniczeniu aktywności fizycznej, co dodatkowo może prowadzić do powstawania zbędnych kilogramów.

Zespół Cushinga

To zespół objawów wynikających z nadmiaru glikortykosteroidów. Może być spowodowany przyczyną endogenną (wzmożone wytwarzanie hormonów steroidowych w organizmie) lub egzogenną (stosowaniem leków glikortykosteroidowych). Jako główną przyczynę otyłości u pacjentów z tym zespołem wskazuje się nadmierny apetyt.

Typowymi cechami obserwowanymi w zespole Cushinga są:

• dominacja otyłości centralnej (tkanka tłuszczowa rozmieszczona jest głównie w obrębie brzucha, twarzy i karku),
• występowanie szczupłych kończyn,
• twarz ma kształt okrągły - zwany „księżycowatą”,
• obecne otłuszczenie karku- zwane „bawoli kark”
• dodatkowo występują czerwone rozstępy i ścieńczenie skóry.

Zespół Policystycznych Jajników (PCOS)

Kolejne zaburzenie charakteryzuje się nadmiernym poziomem androgenów będących hormonami płciowymi. Prawidłowo występują one głównie u mężczyzn, u kobiet natomiast w znacznie mniejszych stężeniach. U kobiet dotkniętych tym zespołem występują m.in.:

• insulinooporność,
• nieregularne miesiączki,
• problemy z zajściem w ciążę,
• trądzik,
• łysienie.

U około 50% kobiet z tym zespołem występuje otyłość. Warto zwrócić uwagę, że otyłość może być nie tylko objawem PCOS, ale również konsekwencją występującej insulinooporności. Dlatego bardzo ważne jest kontrolna masy ciała u pacjentek z tym zespołem.

Choroby genetyczne

Predyspozycje do otyłości mogą również wynikać z dziedziczenia genetycznego. Problemy z utratą nadmiarowych kilogramów pojawiają się w nich w związku z wieloma, często nie do końca poznanymi mechanizmami.

Wśród zespołów genetycznych z występująca otyłością wymienia się:

• Zespół Pradera Williego,
• Zespół Downa,
• Zespół Klinefeltera,
• Zespół Turnera.

U większości osób z zespołem Pradera Williego już w dzieciństwie występuje hiperfagia- czyli nadmiernie zwiększone łaknienie. Pozostałe charakterystyczne cechy to niski wzrost, wady rozwojowe twarzy.

Szacuje się, że otyłość dotyka większej części osób z Zespołem Downa. Jako przyczynę otyłości wymienia się brak kontroli przyjmowania pokarmów oraz małą aktywność fizyczną ze względu na współwystępujące wady serca.

Kolejnym zespołem związanym z wystąpieniem nadmiernej masy ciała jest Zespół Klinefeltera. Charakteryzuje się, poza tym m.in występowaniem hipogonadyzmu (czyli niewykształceniem jąder) i zmniejszonej wrażliwości na insulinę.

Kobiety z Zespołem Turnera również mają skłonność do nadmiernej masy ciała. Wykazują, poza tym takie objawy jak:

• niski wzrost,
• brak miesiączki,
• płetwiastość szyi,
• nisko osadzone uszy
• oraz niska linia owłosienia na głowie.

Uszkodzenie podwzgórza

W części mózgu zwanej podwzgórzem znajduje się ośrodków głodu i sytości. Wiele przyczyn może prowadzić do zaburzenia jego funkcjonowania. Najczęściej są to procesy takie jak:

• urazy,
• procesy zapalne
• nowotworowe

Powyższe mogą uszkodzić tę okolicę doprowadzając do zaburzenia regulacji przyjmowania pokarmów, co w konsekwencji może przyczyniać się do przytycia i problemów z utratą nadmiarowych kilogramów.

Zespół nocnego jedzenia (NES)

Zespół nocnego jedzenia należy do zaburzeń zdrowia psychicznego. Jest to schorzenie, dla którego charakterystyczne jest występowanie bezsenności, tendencji do późnego spożywania posiłków. Ponad połowa dziennego zapotrzebowania na pokarm jest spożywana po godzinie 19.00. Towarzyszy mu poranne uczucie głodu.

Zespół gwałtownego objadania się (BED)

Szacuje się, że dotyczy od 7 do 12% pacjentów z otyłością. Objawia się on epizodami objadania się wraz z utratą kontroli nad ilością spożywanych kalorii. To zaburzenie wiąże się ze znacznie utrudnionym wdrożeniem odpowiedniego, sprzyjającego odchudzaniu stylu życia.

Dlatego tak ważne jest, jak najwcześniejsze zdiagnozowanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Pozwoli to zapobiec wieloletnim próbom nieskutecznego odchudzania.

Nie tylko choroby

Problem z utrudnionym odchudzaniem się jest złożony, warto więc zasięgnąć pomocy specjalistycznej, żeby łatwiej osiągnąć oczekiwane efekty. Nie powinniśmy zapominać, że otyłość może mieć również swoją przyczynę w działaniu niepożądanym leków takich jak np. sterydy czy leki przeciwdepresyjne. Zarówno poszukiwanie przyczyny zbędnych kilogramów, jak i dalszego leczenia powinno mieć wielokierunkowy wymiar.

lek. Patryk Jasielski