RAK KRTANI zaczyna się od CHRYPY. Objawy i leczenie raka krtani

Chrypka utrzymująca się dłużej niż 2-3 tygodnie może być objawem raka krtani. To rodzaj nowotworu, który dziesięciokrotnie częściej atakuje mężczyzn niż kobiety. Leczenie raka krtani zależy od stopnia zaawansowania choroby - przy większych zmianach polega na częściowym lub całkowitym usunięciu krtani.

Spis treści

1. Jak zaczyna się rak krtani?
2. Wykrywanie zmian związanych z rakiem krtani - badania
3. Objawy raka krtani
4. Leczenie raka krtani – kiedy konieczne jest usunięcie krtani?
5. Nowatorska rekonstrukcja krtani

Rak krtani zazwyczaj atakuje między 45. a 70. rokiem życia. To najczęściej spotykany nowotwór, który występuje w obrębie głowy i szyi. Co ciekawe, aż dziesięciokrotnie częściej na raka krtani chorują mężczyźni niż kobiety. Jednak proporcje te zmieniają się, ponieważ coraz więcej kobiet pali papierosy. We wczesnym okresie rak może się rozwijać w nagłośni, głośni i podgłośni. W Polsce rejestruje się najwięcej nowotworów zlokalizowanych w nagłośni, co źle rokuje, ponieważ w tym miejscu znajduje się bogata sieć naczyń chłonnych szyi, stąd wczesne przerzuty do węzłów chłonnych szyi. Szczególna postać raka nagłośniowego to tzw. rak zapierścienny, rozwijający się na granicy krtani, gardła i przełyku. Pierwszymi objawami takiego raka jest dysfagia (utrudnione przełykanie, czyli przechodzenie pokarmu z jamy ustnej do żołądka), a następnie odynofagia, czyli bolesne przełykanie. Rak głośni, zwłaszcza ograniczony do jednego więzadła głosowego, rokuje najlepiej. Początkowoobjawia się chrypką, która nie ustępuje pomimo leczenia przeciwzapalnego.

Jak zaczyna się rak krtani?

Rozwój nowotworu poprzedza zwykle stan przedrakowy, który objawia się występowaniem brodawczaków, białych plam lub smug na błonie śluzowej (leukoplakia), a czasem rogowaceniem błon śluzowych (pachydermia). Rozwijając się, nowotwór nacieka okoliczne tkanki i niszczy je. Z czasem zamyka światło krtani, co prowadzi do upośledzenia oddychania i w konsekwencji duszenia się. Komórki rakowe wraz z limfą i krwią przenoszą się do okolicznych węzłów chłonnych i odległych narządów, dając przerzuty.

Wykrywanie zmian związanych z rakiem krtani - badania

Podstawą w diagnozowaniu raka krtani jest badanie laryngologiczne, w czasie którego, poza klasycznym badaniem palpacyjnym szyi, należy wykonać laryngoskopię. Badanie to pozwala na ocenę charakteru zmiany, stwierdzenie obecności zmian chorobowych i pobranie wycinków do badania histopatologicznego. Aby ocenić rozległość procesu nowotworowego, wykonuje się badanie radiologiczne klatki piersiowej, USG, tomografię komputerową (TK) lub rezonans magnetyczny (MRI).

Objawy raka krtani

Pierwsze objawy raka krtani można pomylić z infekcją. Uwagę powinny zwrócić:

• chrypka utrzymująca się dłużej niż 2-3 tygodnie
• uczucie ciała obcego w gardle i utrudnione przełykanie
• zmiana barwy głosu
• odkrztuszanie dużej ilości plwociny
• nieprzyjemny zapach z ust
• jednostronny ból gardła promieniujący do ucha
• duszność
• kaszel
• plucie krwią
• powiększenie węzłów chłonnych szyi
• utrata masy ciała
• osłabienie, zmęczenie
• bladość skóry.

Leczenie raka krtani – kiedy konieczne jest usunięcie krtani?

Rodzaj leczenia musi być dostosowany do stopnia zaawansowania choroby. Przy mniej zaawansowanych nowotworach krtani przeprowadza się mikrochirurgiczne usunięcie zmian na strunie głosowej lub chordektomię, czyli usunięcie zajętej struny głosowej. Przy większych zmianach wykonuje się laryngektomię częściową lub całkowitą, czyli zabieg polegający na częściowym bądź całkowitym usunięciu krtani. Przy laryngektomii częściowej chory zachowuje głos i prawidłowe oddychanie. Przy całkowitej pacjent traci nie tylko krtań, ale i – zazwyczaj – okoliczne węzły chłonne. Ważnym elementem leczenia jest radioterapia w skojarzeniu z chemioterapią.

Każdy ubezpieczony ma prawo otrzymać w ramach NFZ dofinansowanie zakupu laryngofonu, (elektronicznej protezy krtani).

Pod okiem foniatry pacjent po usunięciu krtani uczy się mowy przełykowej (głos jest nienaturalnie niski, dość cichy, ma mały zakres wysokości, co utrudnia intonację i przekazywanie emocji, ale nie ma problemu ze zrozumieniem przekazu). Niektórzy pacjenci korzystają z elektronicznej krtani. Głos przypomina wtedy mowę robota, ale treść wypowiedzi jest zrozumiała dla słuchającego.

Jedną z metod operowania raków krtani jest chordektomia endoskopowo-laserowa. Taki zabieg wykonywany jest przez jamę ustną. Po całkowitym usunięciu krtani chirurdzy wykonują tracheostomę, czyli wyprowadzenie ujścia tchawicy na przednią część szyi. Ważnym elementem leczenia raka krtani jest także radioterapia.

Nowatorska rekonstrukcja krtani

Nowatorską rekonstrukcję krtani przeprowadził zespół prof. Adama Maciejewskiego z Kliniki Onkologicznej i Rekonstrukcyjnej Centrum Onkologii w Gliwicach. Nowa krtań powstała z chrząstki żebra, płata skroniowego i śluzówki policzka. Operacja przebiegła w dwóch etapach. Najpierw usunięto część krtani zaatakowaną przez nowotwór i węzły chłonne. Guz miał średnicę 2 cm. Następnie pobrano chrząstkę z żebra, która miała się stać stelażem dla nowej krtani. Kolejny krok to pobranie fragmentu płata skroniowego, którym otulono uformowaną z chrząstki krtań. Z policzka pacjenta pobrano niewielki fragment śluzówki, którą wyścielono zrekonstruowaną krtań. Operacja trwała 7 godzin. Nie tylko przedłużyła pacjentowi życie, ale też pozwoliła zachować jego dobrą jakość.

miesięcznik "Zdrowie"

Anna Jarosz

Konsultacja: dr n. med. Grzegorz Luboiński