Wzmacnia kości, pobudza odporność, może poprawiać nastrój. Ta witamina nie ma sobie równych

2023-08-11 9:53

Witamina D3 stała się od jakiegoś czasu niezwykle „modna”. To oczywiście dobrze, ponieważ niedobory witaminy D3 są niemal powszechne. Jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę z faktu, że witaminę D można również przedawkować. Jakie są objawy nadmiaru i niedoboru witaminy D3? Ile witaminy D3 powinny zażywać dzieci, a ile dorośli? Wyjaśniamy.

Wzmacnia kości, pobudza odporność, może poprawiać nastrój. Witamina D nie ma sobie równych
Autor: GettyImages Wzmacnia kości, pobudza odporność, może poprawiać nastrój. Witamina D nie ma sobie równych

Witamina D3 - w czym jest

Witamina D to grupa witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Najważniejsza dla ludzi jest D3, która znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego oraz D2, która znajduje się w niektórych roślinach i drożdżach. D1 znajduje się w tranie, aczkolwiek jej rola dla organizmu nie jest aż tak istotna. Wśród najlepszych źródeł witaminy D3 można wymienić ryby i tłuszcze rybie, tłuszcze ssaków morskich, mięsa ssaków, podroby, jaja oraz nabiał, masło.

Chociaż witamina D może być syntezowana przez skórę, współcześnie wiele osób cierpi z powodu jej niedoboru. Wynika to z niskiego średniego rocznego nasłonecznienia w Polsce, ale również z trybu życia, jak praca zmianowa, przebywanie całe dnie w pomieszczeniach ze sztucznym oświetleniem, brak aktywności fizycznej na świeżym powietrzu. Dlatego zaleca się suplementację witaminy D, nawet przez cały rok, żeby zapobiegać niedoborowi witaminy D3.

Poradnik Zdrowie: Zdrowo Odpytani, odc. 14 Witamina D

Witamina D3 - na co wpływa

Podstawowa rola witaminy D3 wiąże się z gospodarką wapnia w organizmie. Dzięki temu buduje i wzmacnia kości, a także zęby. Witamina D3 wpływa również na odporność organizmu. Ponadto po infekcjach przyspiesza powrót do pełni sił.

Uważa się, że może również odgrywać pewną rolę w zapobieganiu rozwojowi nowotworów. Jeden z aktywnych metabolitów witaminy D ma wpływ na zmniejszenie ryzyka raka jajnika, prostaty, płuc, sutka, jelita grubego i czerniaka.

Witamina D3 wpływa również na nastrój. Działa korzystnie w przypadku obniżonego nastroju i w leczeniu depresji. Zauważono również, że witamina D3 wspiera organizm w walce z zaburzeniami metabolicznymi, jak cukrzyca. Pomaga pacjentom z chorobami autoimmunologicznymi, alergiami i nadciśnieniem tętniczym.

Niedobór witaminy D3 - objawy

Niedobór witaminy D3 może dawać wiele objawów, które można mylnie kojarzyć z innymi chorobami. Rozwiązaniem wątpliwości może być wykonanie testów wykazujących poziom witaminy D. Najczęstsze objawy niedoboru witaminy D3 to:

  • dolegliwości kostne, podatność na złamania na skutek zaburzeń wchłaniania wapnia z powodu niedoboru witaminy D3 u dorosłych
  • krzywica w przypadku niedoboru witaminy D3 u dzieci
  • bóle mięśniowe, ponieważ witamina D3 ma wpływ na regenerację mięśni po wysiłku
  • uczucie przemęczenia, zmęczenia, osłabienia, apatia
  • gorsze gojenie ran i podatność na uszkodzenia skóry
  • pogorszenie kondycji skóry i włosów
  • próchnica zębów
  • podatność na urazy i gorsze gojenie dziąseł
  • podatność na infekcje
  • obniżenie nastroju
  • przesuszenie i/lub przekrwienie gałek ocznych

Nadmiar witaminy D3

Co istotne, nadmiar witaminy D3 może mieć negatywny wpływ na organizm. Dlatego przed rozpoczęciem suplementacji warto wykonać badanie poziomu witaminy D3, by móc ustalić prawidłowe dawkowanie. 

Objawy przedawkowania witaminy D3 mogą mylnie wskazywać na inne schorzenia. U niektórych pacjentów pojawiają się zmiany skórne i stany zapalne naskórka. Ponadto osoby, które mają utrzymujący się zbyt wysoki poziom witaminy D3, mogą skarżyć się na nieuzasadnione nudności, mdłości, brak apetytu, bóle brzucha, biegunki albo zaparcia. Niektórym pacjentom po przedawkowaniu witaminy D3 doskwierają bóle głowy.

Badanie witaminy D3 - ile kosztuje, kiedy zrobić

Niedobór witaminy D3, który jest częstszym problemem niż nadmiar witaminy D3, może powodować problemy ze zdrowiem. Zaburzeniom może ulegać m.in. gęstość kości, praca mózgu, praca jelit. Badanie poziomu witaminy D3 zalecane jest w przypadku występujących zaburzeń, szczególnie u kobiet w okresie menopauzy, u seniorów, u osób z zaburzeniami odporności, z nietolerancją laktozy, cukrzycą, osteoporozą, a także w przypadku pacjentów zażywających niektóre leki, jak sterydy czy leki przeciwpadaczkowe.

Badanie wykonuje się na 10 dni po przerwaniu suplementacji witaminy D3. W niektórych laboratoriach może być wymóg badania na czczo, ale w niektórych nie ma takiego obowiązku. Należy to ustalić przed przeprowadzeniem badania. Pobierana jest krew żylna. Wynik badania należy skonsultować z lekarzem, aby ustalić ewentualną suplementację.

Koszty badania poziomu witaminy D3 to ok. 80-120 zł w zależności od laboratorium. Badanie poziomu wit. D3 może być refundowane, po otrzymaniu skierowania z poradni specjalistycznej, w przypadku uzasadniających badanie zaburzeń. Może być też nieodpłatne w ramach niektórych programów profilaktycznych.

Witamina D3 dla dzieci

Dzieci powinny mieć podawaną witaminę D3 już w okresie noworodkowym i niemowlęcym. Jej niedobór grozi m.in. opóźnieniem zarastania ciemiączka, jak również krzywicą, nieprawidłowym wzrostem kości, co może powodować skutki na resztę życia. Dla małych dzieci dedykowaną formą podania witaminy D3 są krople, kapsułki z wyciskaną zawartością oraz aerozole, które również ułatwiają podanie.

Witamina D3 dla dorosłych

Witamina D3 dla dorosłych dostępna jest w kroplach, tabletka i aerozolach, w dawkach od 1000 do 20.000 jednostek. W przypadku najwyższych dawek, o ile lekarz nie zaleci inaczej, witaminę D3 przyjmuje się raz na kilka dni.