Skala Glasgow - co to jest? Poziomy i interpretacja

Weryfikacja

Autor: Klaudia Kierzkowska

Skala Glasgow (GCS od ang. Glasgow Coma Scale) to skala stosowana w medycynie do oceny poziomu świadomości pacjenta. Wykorzystywana jest w medycynie ratunkowej, jak również do oceny zmian przytomności podczas leczenia.

Spis treści

1. Co to jest skala Glasgow?
2. Skala Glasgow u dzieci
3. Poziomy skali Glasgow
4. Interpretacja skali Glasgow

Skalę Glasgow, zwaną również skalą śpiączki Glasgow, zaprojektowali dwaj neurochirurdzy – Brian Jennet i Graham Teasdale. Po raz pierwszy opisano ją w czasopiśmie Lancert w 1974 roku. To najczęściej używana skala medyczna na świecie.

Co to jest skala Glasgow?

Skala Glasgow to narzędzie stosowane w medycynie do oceny poziomu przytomności. Najczęściej wykorzystywana jest w medycynie ratunkowej, a także do śledzenia zmian poziomu świadomości w trakcie leczenia. Skala Glasgow ma pewne ograniczenia i niedoskonałości.

Zdarzają się sytuacje, w których ocena przytomności pacjenta przy pomocy tego narzędzia jest utrudniona np. intubacja, porażenie, niedowład.

Skala Glasgow u dzieci

Skala Glasgow może być również stosowana u dzieci od około 4. roku życia (właśnie wtedy większość z nich dobrze mówi). U młodszych stosuje się pediatryczną skalę Glasgow, w której oceniana jest odpowiedź wzrokowa, słowna i ruchowa.

Poziomy skali Glasgow

Skala Glasglow ocenia kilka parametrów: otwieranie oczu, kontakt słowny oraz reakcję ruchową. Jak wygląda punktacja w skali Glasgow?

Otwieranie oczu:

• spontaniczne – 4 punkty
• na polecenie – 3 punkty
• na bodźce dotykowe, na ucisk mięśnia lub płytki paznokciowej – 2 punkty
• pacjent nie otwiera oczu – 1 punkt

Kontakt słowny:

• pacjent odpowiada logicznie, prawidłowo podaje swoje imię, miejsce i datę – 5 punktów
• pacjent jest zdezorientowany, udziela odpowiedzi w splątany sposób – 4 punkty
• pacjent udziela odpowiedzi nie na temat, krzyczy – 3 punkty
• pacjent wydaje niezrozumiałe dźwięki, pojękuje – 2 punkty
• brak reakcji – 1 punkt

Reakcja ruchowa:

• pacjent spełnia ruchowe polecenia (słowne lub migowe) – 6 punktów
• pacjent wykonuje ruchy celowe, lokalizuje bodziec bólowy – 5 punktów
• pojawia się reakcja obronna na ból, pacjent próbuje usunąć bodziec bólowy – 4 punkty
• pojawia się patologiczna reakcja zgięciowa i odkorowanie (zgina kończyny w łokciu, cechy są wyraźnie nieprawidłowe) – 3 punkty
• występuje patologiczna reakcja wyprostna i odmóżdżenie (wyprost w stawach łokciowych, przeprost w stawach kończyn dolnych, odwrócenie stopy) – 2 punkty
• brak reakcji – 1 punkt

Interpretacja skali Glasgow

Punkty uzyskane w każdej z ocenianych reakcji sumują się. Łączna suma punktów wynosi od 3 do 15. Uzyskany wynik pozwala ocenić przytomność pacjenta. W skali Glasgow przytomność pacjenta oceniamy w następujący sposób:

• 13-15 GCS – łagodne zaburzenia świadomości
• 9-12 GCS – umiarkowane zaburzenia świadomości
• 6-8 GCS – brak przytomności
• 5 GCS – odkorowanie
• 4 GCS – odmóżdżenie
• 3 GCS – śmierć mózgu

Klaudia Kierzkowska