Gdy pogarsza się wzrok sprawdź poziom kluczowej witaminy. Ma ogromne znaczenie

Oczy pieką, są zmęczone, gorzej widzisz? Chociaż styl życia ma w takim przypadku ogromne znaczenie, jedną z przyczyn problemów z oczami i osłabienia wzroku może być niedobór witaminy, którą naukowcy uważają za niezwykle istotną dla zdrowia. Chodzi oczywiście o witaminę D. W jaki sposób wpływa na oczy i jakie objawy ze strony narządu wzroku mogą zwiastować jej niedobór?

Witamina D to jedna z najważniejszych witamin. O jej znaczeniu i wpływie na organizm mówi się w ostatnich latach bardzo dużo, po części dlatego, że w trakcie kolejnych badań odkrywane są jej nowe właściwości. W praktyce to już nawet nie witamina, tylko hormon, który reguluje pracę nawet 500 genów odpowiadających za tysiące szlaków metabolicznych.

Za tym medycznym żargonem kryją się cenne właściwości witaminy D, do których należy m.in. regulacja gospodarki wapniowo-fosforanowej (co ma znaczenie dla stanu kości i zębów), regeneracja neuronów, korzystny wpływ na mięśnie i układ nerwowy czy regeneracja wątroby.

Ale witamina D ma też działanie określane czasem jako nieklasyczne - reguluje ciśnienie tętnicze, hamuje rozrost komórek nowotworowych we wczesnej fazie i w niektórych typach raka, w tym raka piersi i raka jelita grubego. Może też chronić przed depresją, cukrzycą i niektórymi chorobami układu sercowo-naczyniowego, w tym miażdżycą i chorobą niedokrwienną serca.

Wiadomo, że wpływa na stan skóry i włosów. Od pewnego czasu wiadomo również, że ma ona także ogromne  znaczenie dla wzroku. 

Witamina D chroni przed niektórymi chorobami oczu

Odpowiedź na pytanie, czy witamina D jest dobra dla oczu, brzmi: zdecydowanie tak. Badania dowiodły, że jej niedobór może wpływać na ostrość wzroku i rozwój krótkowzroczności. To szczególnie widoczne w przypadku dzieci, które spędzają większość czasu w pomieszczeniach - światło słoneczne bierze bowiem udział w produkcji witaminy D.

W takim wypadku, by zahamować rozwój krótkowzroczności, suplementacja witaminą D może nie wystarczyć. Piotr Toczołowski, optometrysta z kliniki Nowy Wzrok wyjaśnia, że zwłaszcza u dzieci warto w takich przypadkach stosować metody ortokorekcji, czyli bezoperacyjnej korekcji niektórych wad wzroku. Ortokorekcja - zwana również ortokeratologią - polega na noszeniu specjalnych twardych soczewek kontaktowych podczas snu - korygują one kształt rogówki  dzięki czemu w ciągu dnia nie trzeba nosić okularów lub zwykłych soczewek.

Witamina D wpływa nie tylko na funkcjonowanie nerwu wzrokowego - ma również właściwości przeciwzapalne, dlatego osoby, które mają jej odpowiedni poziom w organizmie rzadziej doświadczają stanów zapalnych oka, w tym  zapalenia błony naczyniowej oka.

Zmniejsza również ryzyko zespołu suchego oka, a u osób, które już mają tę dolegliwość, łagodzi jej nasilenie.  Istnieją też dowody, które sugerują, że witamina D może mieć wpływ na ciśnienie wewnątrzgałkowe - to ważne w kontekście rozwoju jaskry, gdyż na rozwój tej choroby mogą być bardziej narażeni ci, którzy mają za mało tej witaminy.

Wreszcie, może ona chronić przed jedną z głównych przyczyn utraty wzroku w starszym wieku - zwyrodnieniem plamki żółtej (AMD). Tu również badania sugerują, że mniejsze ryzyko rozwoju AMD mają te osoby, u których poziom witaminy D jest optymalny.

Jakie objawy oczne mogą wskazywać na niedobór witaminy D?

Niedobór witaminy D jest w Polsce powszechny, co wynika m.in. ze specyfiki strefy klimatycznej, w jakiej żyjemy. Może dawać bardzo różne objawy, od zmęczenia, po wypadanie włosów. Rzadko jednak mówi się o tym, że może również manifestować się objawami ze strony narządu wzroku.

Na niski poziom witaminy D może wskazywać przede wszystkim pogorszenie ostrości wzroku - przedmioty znajdujące się dalej są rozmazane i słabo widoczne. Charakterystyczna jest też suchość oczu, czyli zespół suchego oka. Schorzenie to ma związek z niedostateczną produkcją filmu łzowego, co skutkuje nadmiernym wysychaniem spojówek i rogówek. Jego objawy to przede wszystkim uczucie ciała obcego w oku, pieczenie i zaczerwienienie oczu, zaburzenia widzenia.

Do skontrolowania poziomu witaminy D powinny też skłonić częste stany zapalne oczu, w tym zapalenie błony naczyniowej oka czy zapalenie spojówek.

Dobrą wiadomością jest to, że niedobór witaminy D można łatwo wykryć, wystarczy proste badanie krwi. Niestety, trzeba za nie zapłacić z własnej kieszeni, ponieważ NFZ go nie refunduje - koszt nie powinien przekroczyć 100 zł. Od jego wyniku i tego czy będzie prawidłowy, zależy dalsze postępowanie. Jeśli wykaże niewielki niedobór, lekarz zaleci suplementację witaminy D i częstsze spacery w słoneczne dni. Przy dużych niedoborach konieczne jest przyjmowanie leczniczych dawek witaminy D, które lekarz przepisuje na receptę.

Katarzyna Hubicz