Co zrobić, gdy lekarz zleca zbadanie odczynu Biernackiego? Badanie jest łatwiejsze niż myślisz

To, czy w organizmie rozwija się (lub nie) stan zapalny, to istotna informacja w procesie diagnostycznym. Dlatego markery stanu zapalnego mają duże znaczenie dla oceny stanu pacjenta. Chociaż prawie wszyscy słyszeli o wskaźniku, jakim jest CRP, mniej popularny czynnik OB również pozwala ocenić stan pacjenta. Czym jest odczyn Biernackiego? Czym się różnią CRP i OB? Sprawdzamy.

Stan zapalny - jak się objawia

Stan zapalny może rozwijać się w każdej tkance. Wyzwalaczem mogą być różne czynniki, m.in. chemiczne, biologiczne i fizyczne. Organizm może zacząć działać naprawczo, będąc zaalarmowany przez zaistniały stan zapalny.

Wskutek zachodzących procesów pojawiają się dolegliwości m.in. bólowe, a także obrzęki, zaczerwienienie, podwyższenie ciepłoty całego ciała lub podwyższenie ciepłoty miejsca, w którym rozwija się stan zapalny, czemu mogą też towarzyszyć zaburzenia funkcjonowania.

Markery stanów zapalnych - białka ostrej fazy 

Działający układ odpornościowy powoduje reakcje m.in. białek ostrej fazy, czyli zapalenia. Wspomniane białka biorą udział w procesie zapalnym: dodatnie zwiększają stężenie w czasie zapalenia, a ujemne zmniejszają. Do tych dodatnich białek ostrej fazy, nazywanych aglomerantami, należy m.in. CRP. Do ujemnych – m.in. albuminy.

Aglomeranty przyspieszają zlepianie erytrocytów w obniżonej temperaturze, zaś albuminy powodują przeciwną reakcję. Odczyn Biernackiego, inaczej zwany opadem Biernackiego, to wartość pomiaru tempa opadania krwinek czerwonych.

• Dla mężczyzn prawidłowy wynik to 3-15 mm/h
• Dla kobiet prawidłowy wynik to 1-10 mm/h
• Dla osób po 65. roku życia wynik prawidłowy to <20 mm/h

Zobacz galerię 3 zdjęcia

Od czego zależy wynik OB? 

Od czego zależy prędkość opadania krwinek czerwonych? M.in. od liczby erytrocytów, liczby niektórych białek, obecności dodatnich białek ostrej fazy, faktu, czy osoba jest w ciąży i jeśli tak, to w którym tygodniu ciąży.

Szybsza prędkość wspomnianego opadania oznacza większą wartość OB. Oznacza to, że podwyższone OB stwierdza się m.in. w przebiegu zakażeń, infekcji, chorób autoimmunologicznych, chorób nowotworowych, chorób sercowo-naczyniowych, chorób nerek, chorób tarczycy, chorób osocza, urazach, przemęczeniu organizmu, w okresie ciąży, połogu czy menstruacji.

Badanie OB wykonuje się z krwi żylnej, a pacjent czy pacjentka nie musi być na czczo. Marker OB jest więc ogólnym markerem stanu zapalnego, ale wielość przyczyn, dla których ten wskaźnik może być podwyższony, czyni go nieprecyzyjnym czynnikiem. Dlatego jest to relatywnie rzadko stosowany wskaźnik, a częściej wykorzystywanym markerem jest CRP.

Katarzyna Głuszak