Zacznij od samochodu. Proste zmiany, które mogą zmniejszyć ryzyko Alzheimera

W dzisiejszych czasach GPS stał się nieodłącznym elementem naszego życia, pomagając w orientacji w nieznanych miejscach. Jednak coraz częściej pojawiają się pytania, czy nasze poleganie na technologii ma wpływ na zdrowie mózgu. Badania sugerują, że rezygnacja z GPS może korzystnie wpłynąć na pamięć i zdolności orientacyjne.

Jak mózg pomaga nam orientować się w przestrzeni?

Mózg odgrywa kluczową rolę w nawigacji, wykorzystując szereg zaawansowanych mechanizmów, które pozwalają nam orientować się w przestrzeni i poruszać z punktu A do punktu B. Główne obszary mózgu odpowiedzialne za te umiejętności to:

• hipokamp - jego rolą jest zapamiętywanie przestrzennych informacji o otoczeniu, tworzenie map mentalnych oraz orientacja w przestrzeni, umożliwia to nawigowanie w znanych i nieznanych miejscach, zapamiętywanie ścieżek oraz analizowanie otoczenia,
• kora wzrokowa - przetwarza informacje wizualne, które pomagają w rozpoznawaniu otoczenia i określaniu, gdzie się znajdujemy,
• kora ciemieniowa - odpowiada za integrację informacji przestrzennych i pomoc w określaniu naszego położenia w stosunku do innych obiektów i punktów orientacyjnych,
• układ siatkowaty - pomaga w utrzymaniu równowagi i orientacji ciała w przestrzeni, umożliwiając płynne poruszanie się i reagowanie na zmieniające się warunki otoczenia.

Mózg łączy te różne informacje sensoryczne, tworząc spójną mapę przestrzenną, co pozwala nam skutecznie nawigować w naszym otoczeniu. W przypadku braku jednej z tych informacji (np. utraty wzroku lub uszkodzenia pamięci przestrzennej), nasza zdolność do nawigacji może być znacząco utrudniona.

Korzystanie z GPS a choroba Alzheimera

Pożegnanie z nawigacją może okazać się korzystne nie tylko dla poprawy koncentracji, ale także dla zmniejszenia ryzyka zachorowania na chorobę Alzheimera. Tak wynika z nowego badania, które rzuca nowe światło na związek między naszymi codziennymi nawykami a zdrowiem mózgu.

Okazuje się bowiem, że kierowcy taksówek i karetek pogotowia w Stanach Zjednoczonych wykazali najniższy odsetek zgonów przypisanych chorobie Alzheimera spośród ponad 400 analizowanych zawodów. Zaledwie około 1 proc. taksówkarzy oraz 0,91 proc. kierowców karetek pogotowia zmarło na tę neurodegeneracyjną chorobę, podczas gdy w przypadku osób reprezentujących inne zawody odsetek ten wynosił aż 3,9 proc.

Zespół badawczy zwrócił uwagę, że te wyniki mogą mieć związek z wymaganiami, które wiążą się z prowadzeniem pojazdu. Praca kierowcy, w tym podejmowanie szybkich decyzji o tym, dokąd się udać, gdzie skręcić, jak omijać utrudnienia drogowe, a także jak reagować na zmieniające się warunki na drodze, stanowi wyzwanie dla mózgu, które może pomagać w utrzymaniu jego zdrowia.

Takie aktywności wymagają zaangażowania i koncentracji, co może mieć długofalowy wpływ na naszą zdolność do radzenia sobie z bardziej skomplikowanymi zadaniami poznawczymi.

Sposób, w jaki mózg jest używany w trakcie kariery lub w trakcie życia, może mieć wpływ na prawdopodobieństwo, że ktoś zachoruje na demencję

- powiedział dr Anupam Jena, starszy autor badania w wywiadzie dla The Wall Street Journal.

Badanie sugeruje, że umiejętność radzenia sobie z zamkniętymi drogami, nagłymi zmianami w trasach oraz podejmowanie decyzji w dynamicznych warunkach komunikacyjnych może stanowić kluczowy element w zapobieganiu uszkodzeniu hipokampu - obszaru mózgu, który jest jednym z pierwszych miejsc, w których pojawiają się zmiany związane z chorobą Alzheimera.

Sama praca nie jest bezpośrednią ochroną przed chorobą, to może mieć wpływ na spowolnienie rozwoju pierwszych objawów, dzięki ciągłemu angażowaniu mózgu i stymulowaniu jego aktywności.

Z tego względu warto zrezygnować z korzystania z nawigacji i pokonywać wybrane trasy bez pomocy technologii. Tym samym nasz mózg będzie miał okazję, by wykorzystać swoje umiejętności w zakresie orientacji przestrzennej i ćwiczyć pamięć.

Pierwsze objawy Alzheimera

Choroba Alzheimera to postępująca choroba neurodegeneracyjna, która prowadzi do stopniowej utraty pamięci, zdolności myślenia, orientacji i innych funkcji poznawczych. Jest to najczęstsza forma demencji, która stopniowo ogranicza samodzielność i zdolność do wykonywania codziennych czynności.

Pierwsze objawy choroby Alzheimera mogą być subtelne, przez co często są mylone z naturalnym procesem starzenia. W początkowych stadiach pacjenci mogą doświadczać problemów z pamięcią krótkotrwałą, co objawia się zapominaniem o niedawnych wydarzeniach lub powtarzaniem tych samych pytań.

Do innych wczesnych objawów należą:

• problemy z koncentracją i rozwiązywaniem problemów,
• zmiany w zachowaniu i osobowości,
• trudności z mówieniem i znajdowaniem słów,
• zapominanie,
• utrata orientacji w czasie i miejscu.

Zobacz galerię 10 zdjęć

Paula Komendarczuk