Reakcja na światło i kolory zdradzi, czy to początki demencji. Lekarz mówi, na co zwrócić uwagę

Pierwszymi niepokojącymi sygnałami demencji są zmiana zachowania i zaburzenia mowy. To może sprawić, że osoba będzie zachowywać się inaczej niż zazwyczaj, np. może impulsywnie, a czasem nawet agresywnie reagować na drobne niewygody. Lista objawów demencji jest jednak długa. Ekspert wskazuje na dość nieoczywisty symptom. Okazuje się on pomocną wskazówką dla opiekunów osób dotkniętych demencją.

Demencja to wyniszczający stan, w którym mówimy i robimy rzeczy, na które wcześniej byśmy się nie zdobyli. Wraz z wiekiem dochodzi między innymi do pogorszenia sprawności zapamiętywania, kojarzenia osób oraz zdarzeń.

Objawy demencji pojawiają się powoli i stopniowo 

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa demencję jako "osłabienie funkcji umysłowych, które jest znacznie większe, niż mogłoby to wynikać z naturalnego procesu starzenia się". Przyjmuje się, że istnieje ponad 100 rodzajów, spośród których najpowszechniejsza jest choroba Alzheimera (ang. Alzheimers Disease). Według statystyk WHO ponad 55 mln osób dotkniętych jest tym schorzeniem. Do 2030 roku ta liczba może wzrosnąć do 78 mln.

Obecnie nie ma lekarstwa na demencję, lecz są modyfikowalne czynniki, które mogą pomóc zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia. Jak pokazują liczne badania, na które powołuje się WHO, ludzie mogą zmniejszyć ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych i demencji, jeśli regularnie uprawiają aktywność fizyczną, zdrowo się odżywiają, unikają alkoholu i papierosów oraz kontrolują prawidłowe parametry – ciśnienie krwi, cholesterol i poziom cukru we krwi.

W pierwszym etapie demencji objawy są najczęściej niedostrzegalne, lecz mogą być widoczne zaburzenia pamięci. Osoba może mieć problemy z szybkim przypominaniem sobie imion bliskich oraz zaczyna zapominać o swoich codziennych obowiązkach. Pojawiają się też zaburzenia mowy czy zmienność nastrojów.

Nieoczywisty objaw demencji

Lekarz Tomi Mitchell powiedział w rozmowie dla portalu "Eat This, Not That" o nietypowym objawie wskazującym na demencję. Symptomy demencji obejmują również reakcje na kolory i oświetlenie. "Jednym z najczęstszych pytań, jakie pada, jest to, jak najlepiej wspierać swoich bliskich dotkniętych demencją. Chociaż nie ma łatwej odpowiedzi na nie, zwracanie uwagi na kolory i oświetlenie w domu może mieć duże znaczenie" – wyjaśnił.

To jest niezwykle ważne, ponieważ pacjenci z demencją, jak podkreślił ekspert, zmagają się z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego (ZPS), czyli z nadwrażliwością lub niedowrażliwością w zakresie działania konkretnego zmysłu.

"Zbyt duża stymulacja może być przytłaczająca. Jasne kolory, świetlówki i wzory mogą dezorientować i przeszkadzać. Dlatego opiekunowie osób z demencją powinni zapewnić im spokojnie i kojące zmysły otoczenie. "Delikatne kolory (np. ścian) oraz pośrednie oświetlenie mogą pomóc zmniejszyć niepokój i jednocześnie poprawić samopoczucie" – dodał ekspert.

Zdaniem dr Mitchella stworzenie bezpiecznej i funkcjonalnej przestrzeni dla osób cierpiących na demencję jest kluczowe. Nie może w niej panować bałagan. Bardzo pomocne może okazać się oznaczenie okien, drzwi, schodów oraz innych pomieszczeń znajdujących się w domu. "Zwracając uwagę na szczegóły środowiska życia, opiekunowie mogą stworzyć wspierające otoczenie dla osób z demencją, które zaspokoi ich wyjątkowe potrzeby".

Anna Tłustochowicz