Szczękościsk - przyczyny, objawy, leczenie

Szczękościsk to niemożność częściowego lub nawet całkowitego otwarcia jamy ustnej. Szczękościsk może doprowadzać zarówno do problemów z przyjmowaniem pokarmów, jak i utrudniać mówienie. Objaw ten jest jednak istotny nie tylko z wymienionych powodów – jego przyczyną może być zarówno ropień, jak i nowotwór.

Spis treści

1. Szczękościsk - przyczyny
2. Szczękościsk - objawy
3. Szczękościsk - diagnostyka i leczenie

Szczękościsk wystąpić może u pacjenta w dowolnym wieku – związane jest to z dużą ilością stanów, które mogą wywołać ten objaw. Mechanizm, wskutek którego dochodzi do zaburzeń możliwości otwierania ust, związany jest z zaburzeniami dotyczącymi mięśni stawu skroniowo-żuchwowego, czyli mięśnia żwacza, skroniowego oraz mięśni skrzydłowych.

W przebiegu szczękościsku dochodzi do przedłużonego skurczu wymienionych struktur – doprowadzać do tego mogą zarówno stosunkowo łagodne i przemijające stany, jak i znacznie poważniejsze schorzenia.

Szczękościsk - przyczyny

Przyczyną szczękościsku mogą być zarówno lokalne patologie toczące się w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego, jak i schorzenia ogólnoustrojowe. Jako potencjalne przyczyny szczękościsku wymienia się:

• zmiany dotyczące bezpośrednio stawu skroniowo-żuchwowego (ropnie jego okolicy, zwyrodnienie jego elementów, wrodzone zesztywnienie struktur tego stawu, ale i urazy stawu skroniowo-żuchwowego, rozrosty nowotworowe oraz procesy zapalne)
• zaburzenia wyrzynania się zębów
• stany po resekcji zębów (szczękościsk może być powikłaniem usuwania zębów)
• padaczkę
• ropień mózgu
• udar mózgu
• ropień migdałka gardłowego
• stany zapalne gardła
• tężec
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
• tężyczkę
• histerię
• stan po zażyciu narkotyków (szczególne możliwości co do wywoływania szczękościsku posiada amfetamina)
• nowotwór ośrodkowego układu nerwowego
• ropowicę dna jamy ustnej
• zębopochodne zapalenie okostnej
• promienicę
• konsekwencje istnienia u pacjenta bruksizmu (częstego zgrzytania zębami, które może doprowadzać do degeneracji elementów stawu skroniowo-żuchwowego)

Przeczytaj też: Otalgia - przyczyny i leczenie bólu ucha

Szczękościsk - objawy

Najbardziej widoczne w przebiegu szczękościsku jest utrudnione otwieranie ust. Skutkami tego stanu mogą być zarówno problemy z gryzieniem pokarmów, jak i z ziewaniem czy nawet mówieniem. Inne dolegliwości, które występują u pacjenta ze szczękościskiem, zależne są od przyczyny wystąpienia tego objawu. U pacjentów pojawiać się mogą m.in. bóle – np. ból gardła czy ból ucha. Występować mogą również zaczerwienienie gardła, bóle głowy czy gorączka.

U chorych, u których istnieją zmiany degeneracyjne w stawie skroniowo-żuchwowym, dochodzić może do słyszalnego trzeszczenia żuchwy, a także do odczuwania nieprawidłowego przemieszczania się żuchwy podczas mówienia, czy spożywania pokarmów.

Przeczytaj też: Wady zgryzu mogą być przyczyną migren

Szczękościsk - diagnostyka i leczenie

Sam szczękościsk nie jest chorobą – jest on bowiem objawem jakiegoś innego schorzenia. Wystąpienie tego problemu nasuwa konieczność przeprowadzenia dokładnej diagnostyki, bowiem – jak wspominano przy omawianiu przyczyn szczękościsku – wywołać go może zarówno pozornie błahe zapalenie gardła, jak i groźne schorzenie nowotworowe.

Podstawową rolę w diagnostyce szczękościsku odgrywa wywiad lekarski – na jego podstawie możliwe jest bowiem podjęcie decyzji, jakich to dokładnie badań dany pacjent potrzebuje. Aby rozpoznać podłoże szczękościsku, przeprowadzane mogą być przede wszystkim takie badania, jak:

• laryngologiczne
• stomatologiczne
• neurologiczne

Zastosowane w ustalaniu przyczyny szczękościsku mogą być także badania obrazowe, takie jak RTG, tomografia komputerowa czy obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (wymienione mogą służyć zarówno wykryciu ewentualnego guza mózgu, jak i pozwolić na stwierdzenie ropnia czy zdiagnozowanie defektów samego stawu skroniowo-żuchwowego). W razie potrzeby u pacjentów przeprowadzane są również badania laboratoryjne (jak np. w przypadku podejrzenia procesu zapalnego, gdzie ocenie podlegać może obecność wykładników zapalenia w surowicy krwi).

Znalezienie przyczyny szczękościsku jest istotne również dlatego, że leczenie tego stanu koncentruje się na przyczynie, która go wywołała. Dopiero po jej wykryciu możliwe jest przystąpienie do leczenia szczękościsku – przykładowo, jeżeli szczękościsk spowodowany jest stanem zapalnym, to wtedy zastosowana może być antybiotykoterapia. Z kolei kiedy podłożem tego objawu są zaburzenia wyrzynania się zębów, to wtedy u pacjentów przeprowadzane mogą być zabiegi usuwania danych zębów.

Jaka to choroba?

Pytanie 1 z 12

Co dolega temu dziecku?

Atypowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry

Atypiczne zapalenie skóry

Następne pytanie