Paraliż (porażenie) Todda: przyczyny, objawy, leczenie

Paraliż Todda inaczej porażenie Todda lub porażenie ponapadowe Todda zazwyczaj wzbudza duży niepokój - jego objawy przypominają bowiem dolegliwości, które spotykane są u osób doświadczających udaru mózgu. W praktyce jednak porażenie Todda jest zdecydowanie niegroźne i stanowi ono zazwyczaj następstwo napadu padaczkowego. Czym charakteryzuje się jednak ten problem i czy osoby, u których do niego dojdzie, wymagają wdrożenia jakiegoś leczenia?

Spis treści

1. Paraliż Todda: przyczyny
2. Paraliż Todda: objawy
3. Paraliż Todda: diagnostyka
4. Paraliż Todda: leczenie
5. Paraliż Todda: rokowania

Paraliż Todda inaczej porażenie Todda lub porażenie ponapadowe Todda (ang. Todd’s paralysis, Todd’s paresis) to objawy porażenia połowiczego, które pojawiają się po napadzie padaczkowym, trwają od kilku minut do kilku godzin, a następnie samoistnie całkowicie ustępują. Paraliż Todda po raz pierwszy został on opisany w 1849 roku przez irlandzkiego pochodzenia fizjologa, Roberta Bentleya Todda i to właśnie od jego nazwiska wzięła się nazwa tego problemu.

Paraliż Todda: przyczyny

Samo tylko powiedzenie, że bezpośrednią przyczyną paraliżu Todda jest napad padaczkowy, byłoby stanowczym niedopowiedzeniem - otóż owszem, typowo zjawisko to występuje po napadzie, jednakże nie pojawia się ono u wszystkich osób chorujących na padaczkę. Szacuje się, że porażenie Todda następuje po maksymalnie 13% spośród wszystkich napadów padaczkowych. Co jednak jest czynnikiem, który bezpośrednio do niego doprowadza - tego obecnie nie wiadomo.

Wśród hipotez dotyczących etiologii paraliżu Todda funkcjonuje m.in. ta, według której problem ten jest następstwem spowolnienia ogólnej aktywności bioelektrycznej mózgu, do czego dochodzić może po napadzie padaczkowym (w tym przypadku wspomina się o czasowym "wyczerpaniu" kory mózgowej). Charakterystyczne natomiast dla tego zjawiska jest to, że najczęściej pojawia się ono po ogniskowych napadach ruchowych obejmujących jedną kończynę lub jedną połowę ciała.

Warto tutaj wspomnieć również i o tym, że paraliż Todda obserwowany bywa nie tylko u osób chorujących na padaczkę - zdarza się bowiem, że rozwija się on u chorych będących po urazie głowy.

Paraliż Todda: objawy

Jak sama nazwa wskazuje, objawem paraliżu Todda jest właśnie paraliż - dotyczy on zwykle jednej tylko połowy ciała. Niemożność poruszania np. kończynami stanowi podstawową, lecz niejedyną postać porażenia Todda - w zależności od tego, w której dokładnie części mózgowia wystąpią prowadzące do napadu padaczkowego zaburzenia czynności elektrycznej mózgu, pojawiać się u chorych mogą rozmaite dolegliwości. Przykładowo wtedy, gdy nieprawidłowe wyładowania pojawiają się w obrębie płata potylicznego, u pacjentów występować mogą zaburzenia widzenia, wtedy zaś, gdy napad padaczkowy toczył się w obrębie kory czuciowej mózgu, u pacjentów mogą występować różnego typu zaburzenia czucia. Odnotowywane były również i przypadki paraliżu Todda, w przebiegu których u chorych występowały zaburzenia mowy.

Objawy paraliżu Todda utrzymywać się mogą u chorych przez różny czas - sięga on typowo od 30 minut do 36 godzin, średni zaś czas, przez który u chorych występuje porażenie, wynosi natomiast 15 godzin.

Paraliż Todda: diagnostyka

Nagłe wystąpienie porażenia jednej strony zazwyczaj wzbudza bardzo silny niepokój - tego rodzaju problem jest w końcu jednym z podstawowych, które są związane z udarem mózgu. Z tego właśnie powodu całkiem znaczny odsetek pacjentów, u których rozwinie się porażenie Todda, jest diagnozowanych z powodu podejrzenia udaru mózgu. Tak naprawdę nie sposób podać tutaj jakichś objawów, które różnicowałyby ze sobą udar mózgu i paraliż Todda - mogą one być zasadniczo identyczne.

Najistotniejsze jest w tym przypadku powiązanie porażenia z doświadczeniem bezpośrednio przed nim napadu padaczkowego - ogólnie to ten właśnie aspekt najbardziej sugeruje to, że pacjent mógł doświadczać porażenia Todda. Sytuacji nie ułatwia jednak to, że w przebiegu części udarów mózgu, w ich ostrej fazie, pojawiają się u chorych ogniskowe napady drgawkowe.

Zwykle więc pacjenci, u których w rzeczywistości wystąpiło porażenie Todda (szczególnie ci, u których wcześniej nie została stwierdzona padaczka) przebywają pełną diagnostykę w kierunku udaru mózgu - mowa tutaj chociażby o badaniach obrazowych głowy.

Paraliż Todda: leczenie

Nie istnieją żadne metody leczenia paraliżu Todda, co jednak najważniejsze, problem ten w ogóle nie wymaga wdrażania jakiejkolwiek terapii - pojawiający się w związku z nim paraliż całkowicie samoistnie, po różnym czasie, ale jednak ustępuje.

Pacjentom, u których rozwinie się to zjawisko, zalecane jest wyłącznie jedno - odpoczynek.

Tak jak wspominano na samym początku, porażenie Todda jest następstwem napadów drgawkowych - aby mu zapobiegać, należy więc właściwie prowadzić leczenie padaczki u pacjenta (im mniej bowiem napadów padaczki doświadcza pacjent, tym mniejsze ma on ryzyko tego, że dojdzie u niego do paraliżu Todda).

Paraliż Todda: rokowania

Tak jak paraliż Todda z pewnością może być przyczyną silnego nawet niepokoju, tak dobra wiadomość jest taka, że on samo nie pozostawia po sobie żadnych następstw - pacjenci, którzy go doświadczyli, nie mają zwiększonego ryzyka tego, że w krótszym czy dłuższym czasie staną się oni niepełnosprawni.

Jeżeli u chorych pojawiają się jakieś utrwalone deficyty neurologiczne, to są one następstwem samego napadu padaczkowego, a nie porażenia Todda.