Nowy, kontrowersyjny lek na Alzheimera. Naukowcy zapowiadają: "Może zmienić zasady gry"

Od wielu lat przemysł farmaceutyczny poszukuje sposobów na profilaktykę i hamowanie rozwoju Alzheimera. Do tej pory jednak bez spektakularnych efektów. Lecz być może wkrótce to się zmieni. Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) przyspieszyła przegląd nowego leku, który może okazać się pomocny w leczeniu Alzheimera. Właśnie zakończono III fazę badań klinicznych.

Przegląd FDA dla nowego leku na Alzheimera firm Eisai i Biogen

Choroba Alzheimera ma charakter neurodegeneracyjny i stanowi 50-70 proc. przypadków schorzeń zwyrodnieniowych mózgu. Istotną rolę w jej patogenezie odgrywa białko beta-amyloid, które odkłada się w mózgu. Następnie otacza neurony, przez co utrudnia im dostęp do substancji odżywczych i tlenu, prowadząc do obumierania komórek nerwowych.

To schorzenie stopniowo, ale nieodwracalnie odbiera pamięć, zdolność myślenia i normalne życie. Osoby, które zmagają się z nim, zupełnie przestają być sobą. Pojawiają się u nich też dziwne i zaskakujące zachowania.

Mimo że na Alzheimera choruje od 15 do 21 milionów ludzi na świecie, ta choroba jest wciąż dużą zagadką dla naukowców. Od wielu lat badają przyczyny i próbują znaleźć lek lub skuteczne metody wczesnego wykrywania i opóźniania rozwoju tego schorzenia.

Ostatnio amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) przekazała, że zastosowała procedurę przyspieszonego przeglądu i zatwierdzenia nowego leku. Wyznaczyła termin realizacji do 6 stycznia 2023 roku. Być może w ocenie ekspertów ten preparat okaże się pomocny dla pacjentów we wczesnym stadium choroby Alzheimera. Mowa o leku Lecanemab, czyli o przeciwciałach monoklonalnych, które zaburzają tworzenie się płytki beta-amyloidowej, charakterystycznej dla tej przypadłości. Producentem tego preparatu są dwie firmy Eisai i Biogen.

Wyniki badań są zaskakujące

Jak pokazują wyniki badań klinicznych III fazy, które w listopadzie 2022 opublikowano na łamach czasopisma "The New England Journal of Medicine", w ciągu 18 miesięcy ten preparat może spowolnić co najmniej o 27 proc. tempo pogorszenia funkcji poznawczych i funkcjonalnych u pacjentów z chorobą Alzheimera. Uczeni przeprowadzili obserwacje z udziałem 1800 osób dotkniętych tym schorzeniem. Monitorowali uczestników za pomocą skali służącej do ich mierzenia poziomu funkcji poznawczych i zdolności do wykonywania codziennych czynności, takich jak ubieranie lub spożywanie posiłków.v

Lek Lecanemab, o którym mowa, ma za zadanie usunąć z mózgu białka beta-amyloidu, co spowolni rozwój choroby Alzheimera i umożliwi zachowanie sprawności umysłowej.

Lek na Alzheimera na horyzoncie. "Może zmienić zasady gry" 

Autorzy badań stwierdzili, że nowy, przełomowy lek na chorobę Alzheimera może oznaczać "początek końca" trwających od dziesięcioleci poszukiwań skutecznej metody leczenia tej przypadłości. To odkrycie eksperci okrzyknęli długo wyczekiwanym dowodem na to, że Alzheimera można leczyć. 

"Fantastycznie jest otrzymać potwierdzenie, że cały czas byliśmy na dobrej drodze. Po raz pierwszy wyniki (badań klinicznych III fazy - red.) pokazują w przekonujący sposób związek między usuwaniem amyloidu a spowolnieniem postępu choroby Alzheimera" - skomentował doniesienia naukowe prof. John Hardy z University College London. 

Badacze są pełni nadziei, że wkrótce będą dostępne terapie pomocne w walce z tym poważnym schorzeniem. Profesor Bart De Strooper, dyrektor brytyjskiego Instytutu Badań nad Demencją z University College London, że "ogólny wniosek jest niezwykle pozytywny". Według niego to badanie dowodzi, że chorobę Alzheimera można leczyć.

Dr Richard Oakley, zastępca dyrektora ds. badań w Alzheimer's Society pokusił się nawet na stwierdzenie, iż te wyniki mogą potencjalnie "zmienić zasady gry". 

"Pierwszy krok jest najtrudniejszy, a teraz dokładnie wiemy, co musimy zrobić, aby opracować skuteczne leki" - dodał prof. John Hardy. 

Eksperymentalny lek Lecanemab wykazuje „potencjał” w leczeniu choroby Alzheimera zgodnie z wynikami badań klinicznych III fazy. Natomiast niektórzy eksperci studzą entuzjazm. To odkrycie wzbudza w nich obawy związane z występowaniem działań niepożądanych po zastosowaniu tego preparatu.

Anna Tłustochowicz