Eksperci od udarów stworzyli „czarną listę”. Unikaj 7 rzeczy, żeby zmniejszyć ryzyko

Udar mózgu to jedna z głównych przyczyn śmierci i niepełnosprawności na świecie, której ryzyko w dużej mierze zależy od codziennych wyborów. Lekarze specjalizujący się w tej dziedzinie ostrzegają przed nawykami i zachowaniami, które mogą prowadzić do udaru. Dowiedz się, czego unikać, by skutecznie chronić swoje zdrowie.

Nawyki, które zwiększają ryzyko udaru mózgu

Według American Stroke Association udar mózgu jest jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności i śmierci na całym świecie. To przerażające, zwłaszcza że nie wszystkie czynniki ryzyka są oczywiste.

Dobra wiadomość jest jednak taka, że nawet 80 proc. groźnych incydentów można uniknąć za sprawą zmian stylu życia, takich jak zbilansowana dieta czy regularna aktywność fizyczna.

Wolę myśleć o tym bardziej proaktywnie - co mogę zrobić, aby zapobiec udarowi

- powiedział dr Anthony Kim, neurolog naczyniowy i dyrektor medyczny Centrum Udaru Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco.

Siedzący tryb życia

Według dr Arthura Wanga, lekarza kierującego oddziałem neurochirurgii naczyniowej na Uniwersytecie Tulane, jednym z głównych czynników ryzyka udaru jest brak aktywności fizycznej.

Siedzący tryb życia ma katastrofalny wpływ na stan zdrowia. Obejmuje długotrwałe pozostawanie w pozycji siedzącej lub leżącej przy jednoczesnym braku wystarczającej ilości ruchu i ćwiczeń.

Wykazano, że regularna aktywność fizyczna zapobiega gromadzeniu się blaszki miażdżycowej w tętnicach. Dlatego generalnie zalecamy ludziom wykonywanie około 30 minut umiarkowanych ćwiczeń, najlepiej pięć razy w tygodniu

- wyjaśniał dr Wang.

Możliwości ruchu jest wiele: spacery, bieganie, jazda na rowerze, prace ogrodowe czy uczestnictwo w zajęciach grupowych. Najważniejsze to zacząć się ruszać, niezależnie od wybranej formy aktywności.

Wysokie ciśnienie krwi

Podwyższone ciśnienie krwi po pewnym czasie prowadzi do wystąpienia wielu problemów zdrowotnych. Nadciśnienie ma negatywny wpływ na kondycję naczyń krwionośnych i pracę serca, przyczynia się do wystąpienia zawału bądź udaru mózgu.

Gdybyś wziął magiczną różdżkę i machnął nią, i nagle wyeliminował wysokie ciśnienie krwi z populacji USA, byłoby o 60 proc. mniej udarów. To zdecydowanie główny czynnik ryzyka udaru i nazywamy go cichym zabójcą, ponieważ często pacjenci tego nie czują, trzeba to sprawdzić, monitorować i leczyć

- powiedział ekspert.

Brak badań kontrolnych

Pacjent nigdy nie dowie się, że ma wysokie ciśnienie krwi, nie będzie wiedział, czy ma wysoki poziom cholesterolu, jeśli wszystko to nie zostanie rutynowo zbadane

- ostrzegał lekarz.

Regularne wizyty u lekarza pierwszego kontaktu i badania kontrolne odgrywają kluczową rolę w monitorowaniu zdrowia. Podczas takich wizyt specjalista może sprawdzić ciśnienie krwi oraz masę ciała, a także zlecić wykonanie badań dostosowanych do wieku.

Myślę, że po prostu należy zachować nadmierną czujność w tych kwestiach, zwłaszcza gdy czynniki ryzyka udaru są bardzo tajemnicze, dlatego bardzo ważne jest, aby pacjenci to zrozumieli i podjęli odpowiednie kroki, udając się do lekarza na rutynowe badania przesiewowe

- radzi dr Wang.

Palenie papierosów

Palenie tytoniu jest jednym z głównych czynników ryzyka udaru mózgu. Substancje zawarte w dymie papierosowym, takie jak nikotyna i tlenek węgla, przyczyniają się do uszkodzenia naczyń krwionośnych, podwyższają ciśnienie krwi, a także zwiększają jej krzepliwość.

Te efekty sprzyjają powstawaniu skrzepów, które mogą blokować dopływ krwi do mózgu, prowadząc do udaru niedokrwiennego. Palenie przyspiesza również procesy miażdżycowe, które prowadzą do zwężenia i stwardnienia naczyń krwionośnych, co dodatkowo zwiększa ryzyko udaru.

Picie alkoholu

Regularne picie dużych ilości alkoholu prowadzi do wzrostu ciśnienia krwi, co jest głównym czynnikiem ryzyka udaru. Z czasem może to prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych w mózgu.

Alkohol może zaburzać rytm serca, prowadząc do migotania przedsionków. Ponadto nadmierna konsumpcja przyczynia się do zwiększenia krzepliwości krwi, co sprzyja powstawaniu zakrzepów. Wysokie spożycie alkoholu wiąże się również z ryzykiem udaru krwotocznego, ponieważ osłabia naczynia, zwiększając prawdopodobieństwo ich pęknięcia.

Niezdrowa dieta

Właściwa dieta jest również ważna w zarządzaniu ryzykiem udaru. Oznacza to umiarkowanie w spożywaniu pokarmów, które są pełne tłuszczów nasyconych, cukru i soli

- powiedział dr Wang.

Jadłospis powinien obfitować w owoce i warzywa, produkty pełnoziarniste, białko i zdrowe tłuszcze. Warto ograniczyć udział żywności wysokoprzetworzonej i słodyczy w diecie.

Brak wiedzy na temat objawów udaru

Ponieważ wiele udarów jest bezbolesnych, ważne jest, aby umieć rozpoznać objawy

- wyjaśnił ekspert.

Jednym z popularnych akronimów stosowanych w rozpoznawaniu udaru mózgu jest FAST:

• F (face - twarz) - uśmiech osoby z udarem często jest nierówny, po jednej stronie kącik ust opada,
• A (arms - ramiona) - pacjent może mieć trudności z uniesieniem obu rąk,
• S (speech - mowa) - osoba z udarem może mieć trudności z mówieniem lub jej mowa może być niezrozumiała,
• T ( time - czas) - czas jest kluczowy w przypadku udaru, jeśli zauważysz którykolwiek z powyższych objawów, natychmiast wezwij pomoc medyczną.

To nie jest lista wszystkich potencjalnych objawów udaru, ale każdy z nich budzi podejrzenie, że może to być udar, zwłaszcza jeśli zdarzy się nagle

- twierdził specjalista.

Zobacz galerię 10 zdjęć

Nie ma głupich pytań

Okiem neurochirurga. Jak dbać o nasz mózg? Łukasz Rakasz

Paula Komendarczuk