10 mitów na temat demencji

Demencja to nie tylko zaburzenia pamięci. Może powodować także problemy z mową, zaburzać uwagę, koncentrację i funkcje poznawcze. Rozróżnia się pierwotną i wtórną formę tej choroby, z czego 90 proc. przypadków do demencja pierwotna. Choć schorzenie to jest powszechne, nadal wokół demencji krąży wiele mitów.

Spis treści

1. Jak rozpoznać demencję? 

Jak rozpoznać demencję? 

Charakterystycznymi objawami, które mogą świadczyć o rozwoju demencji są:

• dezorientacja,
• kłopoty z pamięcią,
• uczucie ciągłego niepokoju,
• trudności w wykonywaniu codziennych czynności,
• zaburzenia mowy,
• spadek zainteresowania kontaktami międzyludzkimi, pasją czy pracą,
• błędna ocena zagrożeń,
• wahania nastroju,
• drażliwość, nieufność i inne.

Aby lepiej zrozumieć problem demencji, a tym samym prawidłowo reagować w przypadku rozpoznania jej objawów należy przede wszystkim rozróżnić, co jest prawdą, a co błędnie panującym mitem. Oto 10 nieprawdziwych informacji na temat demencji.

1. Demencja jest nieunikniona wraz z wiekiem

To stwierdzenie nie jest prawdziwe. Demencja nie jest normalną częścią procesu starzenia. Wraz z wiekiem rosną natomiast czynniki ryzyka demencji. 

Według raportu opublikowanego przez Alzheimer's Association, choroba Alzheimera, która jest najczęstszą postacią demencji, dotyka 3 proc. osób w przedziale wiekowym 65-74 w Stanach Zjednoczonych. 

2. Demencja i choroba Alzheimera to to samo

To nie jest całkiem poprawne twierdzenie. Choroba Alzheimera jest rodzajem demencji, która stanowi 60–80 proc. wszystkich przypadków demencji. Inne rodzaje demencji obejmują otępienie czołowo-skroniowe (FTD), otępienie naczyniowe, otępienie mieszane i otępienie z ciałami Lewy'ego.

Demencję definiuje się jako utratę funkcjonowania poznawczego — myślenia, zapamiętywania i rozumowania — oraz zdolności behawioralnych do takiego stopnia, że ​​zakłóca ona codzienne życie.

Chociaż formy demencji mają pewne wspólne cechy, każdy typ ma odrębną podstawową patologię.

Choroba Alzheimera wiąże się z gromadzeniem się tak zwanych blaszek i splątków w mózgu. Struktury te ingerują w komórki mózgowe, ostatecznie je zabijając. W przeciwieństwie do tego, śmierć komórek mózgowych w otępieniu naczyniowym następuje z powodu braku tlenu, co może wynikać na przykład z udaru mózgu.

3. Członek rodziny ma demencję, więc ja też zachoruję

Powszechnym mitem jest to, że demencja jest uwarunkowana genetycznie. Innymi słowy, jeśli ktoś z rodziny ma diagnozę demencji, nie oznacza, że  rozwinie się ona w późniejszym etapie u młodszych pokoleń. 

Chociaż niektóre formy demencji mają składnik genetyczny, większość przypadków nie ma silnego związku genetycznego.

Najważniejszym czynnikiem ryzyka demencji jest wiek. Jeśli jednak rodzic lub dziadek zachorował na chorobę Alzheimera w wieku poniżej 65. lat, prawdopodobieństwo genetycznego przeniesienia choroby jest większe.

Jednak choroba Alzheimera o wczesnym początku jest stosunkowo rzadka. Ponieważ większość przypadków demencji to choroba Alzheimera, oznacza to, że w większości sytuacji nie jest ona dziedziczna. 

4. Demencja dotyczy tylko osób starszych

Wiek jest czynnikiem ryzyka demencji, ale choroba ta może w rzadkich przypadkach dotykać młodszych dorosłych. 

5. Demencja sygnalizuje koniec sensownego życia

Na szczęście tak nie jest. Wiele osób z diagnozą demencji prowadzi aktywne, sensowne życie. Niektórzy obawiają się, że jeśli lekarz zdiagnozuje u nich demencję, nie będą już mogli samodzielnie chodzić na spacer i będą musieli zrezygnować z prowadzenia pojazdów.

Gdy demencja się pogarsza, prawdopodobne są zmiany w sposobie, w jaki dana osoba prowadzi swoje życie, ale to nie znaczy, że nie może prowadzić satysfakcjonującego życia.

6. Utrata pamięci zawsze oznacza demencję

Chociaż utrata pamięci może być wczesnym objawem demencji, niekoniecznie oznacza początek tego stanu. Pamięć ludzka może być nieprzewidywalna i wszyscy czasami zapominamy. Jeśli jednak utrata pamięci przeszkadza w codziennym życiu, najlepiej porozmawiać z lekarzem.

7. Demencji zawsze można zapobiec

To niestety nieprawda. Co ważne, niektóre czynniki mogą albo zmniejszyć ryzyko rozwoju pewnych rodzajów demencji, albo opóźnić ich początek.

12 czynników, które zwiększają ryzyko demencji:

• nadciśnienie tętnicze,
• upośledzenie słuchu,
• palenie tytoniu,
• otyłość,
• depresja,
• brak aktywności fizycznej,
• cukrzyca,
• niski poziom kontaktów społecznych,
• spożywanie alkoholu,
• urazy mózgu
• zanieczyszczenie powietrza.

Niektóre z tych czynników mogą być trudne do zmodyfikowania, ale praca nad zmianą któregokolwiek z nich może pomóc zmniejszyć ryzyko rozwoju demencji.

8. Witaminy i suplementy mogą zapobiegać demencji

To mit. Na ten moment nie ma żadnych dowodów na to, że jakiekolwiek suplementy witaminowe lub mineralne mogą zmniejszać ryzyko demencji.

9. Wszystkie osoby z demencją stają się agresywne

W niektórych przypadkach osobom z demencją może być coraz trudniej zrozumieć otaczający ich świat. To może być frustrujące, a niektóre osoby mogą reagować na emocje w gniewny sposób. Jednak nie dotyczy to wszystkich.

10. Demencja nigdy nie jest śmiertelna

Niestety demencja może być śmiertelna. Dla osób po 70. r.ż. demencja może być częstszą przyczyną zgonów, niż tradycyjnie sądzili eksperci.

Demencja niepokoi ludzi, zwłaszcza gdy się starzeją, i jest to uzasadnione na wiele sposobów. Jednak ważne jest, aby przeciwdziałać dezinformacji, która może zwiększać obawy i piętnowanie.

Na razie naukowcy pracują nad opracowaniem lepszych sposobów leczenia i zapobiegania tej chorobie. Miejmy nadzieję, że w przyszłości nauka zmniejszy ilość przypadków demencji oraz strachu związanego z tą chorobą. 

Przeczytaj także: 13 mitów na temat padaczki

O autorce

Marcelina Dzięciołowska

Redaktorka od lat związana z branżą medyczną. Specjalizuje się w tematyce zdrowia i aktywnego stylu życia. Prywatne zamiłowanie do psychologii inspiruje ją do podejmowania trudnych tematów w tej dziedzinie. Autorka cyklu wywiadów z zakresu psychoonkologii, którego celem jest budowanie świadomości oraz przełamywanie stereotypów na temat choroby nowotworowej. Wierzy, że odpowiednie nastawienie psychiczne jest w stanie zdziałać cuda, dlatego propaguje profesjonalną wiedzę, w oparciu o konsultacje ze specjalistami.

Marcelina Dzięciołowska