Medytacja - zalety, techniki, efekty
Medytacja, podczas której ciało i umysł oczyszczają się, niesie za sobą mnóstwo korzyści. Pozytywnie wpływa na pamięć, zdrowie i samopoczucie. Jakie są rodzaje medytacji, na czym polegają i kto może z nich skorzystać?
Spis treści
- Zalety medytacji
- Medytacja – dla kogo?
- Techniki medytacji
- Od czego rozpocząć medytację?
- Jak medytować? – przydatne wskazówki
- Kiedy pojawiają się efekty medytacji?
Medytacja to technika ćwiczeń umysłu i świadomości. Nierzadko wprowadza w odmienny stan świadomości. To poznanie siebie i praktyczny sposób na uspokojenie się, wyciszenie i walkę z negatywnymi emocjami. Pomaga w uwolnieniu się od uprzedzeń. Medytacja jest treningiem umysłu, który często pochłonięty jest rzeczami i problemami ze świata zewnętrznego. Pomaga zwiększyć energię życiową, zrelaksować się.
Obecnie medytacja jest podstawą buddyzmu czy hinduizmu, jednak jej korzenie sięgają aż do epoki antycznej, gdzie była częścią wierzeń i tradycji religijnych. Jest jednym z filarów cieszącej się nieustającą popularnością jogi.
Zalety medytacji
Zalet płynących z medytacji jest mnóstwo, a badania kliniczne potwierdzają jej dobroczynny wpływ na zdrowie. Medytacja wycisza, jest sposobem relaksu i ma zbawienny wpływ na umysł.
Ćwiczenia pomagają w leczeniu wielu dolegliwości, wpływają korzystnie na mózg, zmieniają częstotliwość fal mózgowych i zwiększają poziom serotoniny w mózgu. Medytacja poprawia metabolizm, łagodzi migreny, jak również pomaga w walce z depresją.
Korzyści z medytacji dla zdrowia fizycznego
- rozluźnienie całego ciało i odpoczynek dla mięśni,
- normalizowanie ciśnienia krwi,
- regeneracja organizmu,
- niwelowanie stresu,
- przyspieszenie metabolizmu,
- poprawa funkcjonowania układu immunologicznego,
- zmiana częstotliwości fal mózgowych,
- obniżenie ilości kwasu mlekowego we krwi,
- wzrost odporności na ból,
- łagodzenie migren i chronicznego bólu,
- zwiększenie koncentracji substancji szarej w mózgu,
- zwiększenie stężenia dopaminy w mózgu,
- poprawa jakości snu.
Korzyści z medytacji dla zdrowia psychicznego:
- oczyszczenie umysłu,
- zniwelowanie stresu i niepokoju,
- zwiększenie własnej świadomości i samoakceptacji,
- poprawa nastroju i samopoczucia,
- zwiększenie koncentracji i uważności,
- poprawa pamięci długotrwałej,
- rozwój kreatywności i nieszablonowego myślenia,
- poprawa życia seksualnego,
- poprawa odporności psychicznej.
Medytacja – dla kogo?
Medytacja, będąca sposobem na wyciszenie się i zrelaksowanie, jest dla każdego. Medytować można niezależnie od płci, wieku czy wyznań. Ćwiczenia polecane są każdemu, kto chce odpocząć od codziennych spraw i złapać głęboki oddech.
Jednak w szczególności powinny z nich skorzystać osoby zmęczone codzienną rzeczywistością, przytłoczone problemami, zmartwieniami i te zmagające się z chorobami.
Dla wielu medytacja jest krokiem do rozwoju, metodą na odnalezienie siebie i poprawę własnej wartości. Dzięki niej na wiele spraw można spojrzeć z dystansem, a tym samym szybciej znaleźć rozwiązanie trudnych sytuacji.
Kto nie powinien medytować?
Medytacja nie jest zalecana osobom:
- z ciężką schizofrenią,
- stosującym leki przeciwlękowe,
- z chorobą afektywną dwubiegunową,
- dla których kontakt z podświadomością jest niebezpieczny.
Rodzaje medytacji są różnie, jednak najczęściej klasyfikowane są na podstawie tego, w jaki sposób skupiamy swoją uwagę.
Wyróżniamy trzy rodzaje medytacji:
- Skupiona uwaga – swoją uwagę podczas sesji medytacyjnej skupiamy na jednym obiekcie. Może być nim mantra, część ciała, oddech, obiekt zewnętrzny. To jeden z popularniejszych rodzajów medytacji, w szczególności polecany osobom początkującym. Podczas ćwiczeń zmniejszamy stres i wzmacniamy koncentrację.
- Przestrzenna uwaga – uwaga jest otwarta, a podczas medytacji obserwujemy każdy aspekt naszego doświadczenia. Uwaga jest otwarta na myśli, zapachy, dźwięki czy doznania ciała. Przykładem tego rodzaju medytacji jest mindfulness.
- Bezwysiłkowa obecność – uwaga nie jest skupiona na niczym konkretnym, a skierowana jest w kierunku nas samych. Doświadczeniu towarzyszy cisza, pustka, doświadczanie czystej obecności. To prawdziwy i ostateczny cel, który stoi za wszystkimi rodzajami medytacji. Przykładem jest medytacja rozpoznania Ramana Maharishi.
Techniki medytacji
Do najpopularniejszych technik medytacji należą:
- Medytacja Zen – medytacja siedząca wywodząca się z chińskiego buddyzmu. To jedna z popularniejszych technik medytacji, która może być praktykowana również w grupie. Duży nacisk kładziony jest na wyprostowaną sylwetkę ciała, które pomaga w koncentracji. Praktykując w społeczności można spotkać się z łączeniem medytacji z innymi elementami buddyjskich praktyk np. śpiewem, elementami rytualnymi.
-
Medytacja Vipassana – to buddyjska technika medytacyjna, która pomaga osadzić się w swoim ciele i zrozumieć jak działa umysł. To jeden z popularniejszych stylów medytacji, któremu nie towarzyszą żadne dodatkowe rytuały. Głównym celem jest oczyszczenie umysłu, by stać się spokojnym i szczęśliwym niezależnie od okoliczności.
- Medytacja Mindfulness – forma czerpiąca z tradycji buddyjskich popularna w krajach Zachodu. Dostępne są różne techniki mindfulness np. medytacja oddechu, kiedy to skupiamy się na każdym wdechu i wydechu. Podczas medytacji koncentrujemy się na chwili obecnej i nieoceniającym zwracaniu uwagi na pojawiające się emocje, odczucia i myśli.
- Medytacja z mantrą – mantrą może być dowolne słowo, nawet sylaba. To doskonała technika dla początkujących. Gdy wypowiadamy głośno mantrę, musimy skupiać się na wypowiadanym słowie, a nie odpływać w myśli.
Od czego rozpocząć medytację?
By rozpocząć medytację tak naprawdę nie potrzebujemy żadnego dodatkowego sprzętu czy specjalnego stroju. Najważniejsze by wygospodarować kilkanaście minut w ciągu dla tylko dla siebie i znaleźć spokojne i sprzyjające wyciszeniu miejsce.
Choć na początku medytacja może nie przychodzić łatwo, nie wolno się zniechęcać. Umysł, który bombardowany jest codziennie nowymi informacjami, bodźcami, impulsami może mieć początkowo problem z wyciszeniem i koncentracją.
Jednak codzienna, stopniowa medytacja pomoże w uwolnieniu się od stresu i niepotrzebnych myśli. Najważniejsze, by ćwiczyć systematycznie – na początek 10 – 20 minut wystarczy. Po przyzwyczajeniu się do codziennej medytacji czas można wydłużyć do od 30 do 60 minut dziennie.
Jak medytować? – przydatne wskazówki
- Medytować najlepiej jest w pozycji siedzącej np. na poduszce, na krześle, tak by kręgosłup był całkowicie wyprostowany.
- Najlepszym czasem na medytację jest poranek, przed rozpoczęciem dnia.
- Medytujemy w miejscu cichym, uporządkowanym i czystym, gdzie nic nie rozprasza naszej uwagi.
- Nie medytujemy po intensywnych ćwiczeniach, ciało nie może być zmęczone.
- Na czas medytacji należy wyłączyć telefon.
- Przed medytacją rozluźniamy ciało, bierzemy kilka głębokich oddechów.
- Do medytacji zakładamy wygodne i luźne ubranie.
Kiedy pojawiają się efekty medytacji?
Medytacja, będąca sposobem na uwolnienie się od zmartwień, początkowo może nie przychodzić łatwo. By osiągnąć rezultaty potrzeba systematyczności, cierpliwości i czasu. Warto być wyrozumiałym wobec siebie, a po czasie pojawią się zauważalne zmiany.
Porady eksperta