Zdrowe mądrości ludowe - ile w nich prawdy?

Jedno jabłko dziennie trzyma doktora z dala ode mnie. Częste mycie skraca życie. Zimna woda zdrowia doda. Lepiej wydać na piekarza niż na aptekarza. Ile prawdy jest w tych porzekadłach? Okazuje się, że wiele z nich potwierdza nauka. Słuchajmy więc ludowych mądrości na zdrowie!

Spis treści

1. Częste mycie skraca życie
2. Zimna woda zdrowia doda
3. Jedno jabłko dziennie trzyma doktora z dala ode mnie
4. Pijąc cudze zdrowie, psujemy własne
5. W zdrowym ciele zdrowy duch
6. Kto pomiernie je i pije, ten zawsze dłużej żyje
7. Lepiej wydać na piekarza niż na aptekarza
8. Zmęczenie ciała jest zdrowe dla duszy

Mądrości ludowe, także te dotyczące zdrowia, są wynikiem  doświadczeń wielu pokoleń. Zawierają wiedzę wynikającą z obserwacji działań, zwyczajów żywieniowych i trybu życia służących zdrowiu. Dziś mamy na nie dowody naukowe.

Częste mycie skraca życie

Nie ma w tym powiedzeniu przesady, bo jak pokazują badania, życie w sterylnych warunkach sprawia, że układ odpornościowy nie uczy się walczyć z otaczającymi nas bakteriami i wirusami, poddaje się wszystkiemu, co go atakuje.

Dzieci żyjące w skromnych warunkach, mające kontakt ze zwierzętami rzadziej cierpią na alergię. Trzeba prać ubranie, sprzątać dom, myć naczynia. Trzeba myć ręce po wizycie w toalecie, ale nie trzeba 3 razy dziennie się kąpać. Codzienne stosowanie mydeł i płynów antybakteryjnych nie służy skórze. Ginekolodzy przestrzegają też pacjentki, że zbyt częste podmywanie się niszczy naturalną florę bakteryjną okolic intymnych.

Zimna woda zdrowia doda

Chodzi oczywiście o korzyści płynące z hartowania ciała. Kąpiel w zimnej wodzie pobudza pracę serca, poprawia krążenie i ukrwienie tkanek. Można polewać ciało zimną wodą, zaczynając od stóp, a następnie przesuwać strumień wody do góry. Innym sposobem hartowania jest naprzemienny prysznic – raz zimną, raz ciepłą wodą. Ostatni powinien być zimny.

Zabieg korzystnie wpływa na całe ciało, poprawia wygląd i kolor skóry. Obmywanie zimną wodą połączone z masażem szorstką gąbką podnosi odporność na infekcje i chroni przed przeziębieniami. Dla zdrowia można też biegać boso po rosie lub po śniegu.

Jedno jabłko dziennie trzyma doktora z dala ode mnie

Czy to prawda? Tak. Amerykańscy lekarze dowiedli, że u chorych na serce (przebadano osoby cierpiące na niewydolność serca, miażdżycę, chorobę niedokrwienną i po zawałach) po roku jedzenia jednego jabłka dziennie ryzyko zaostrzenia choroby spadło o 40 proc., a o 45 proc. zagrożenie kolejnym zawałem. Jabłka obniżają poziom cholesterolu we krwi, działają przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, przeciwzapalnie. Są bogate w błonnik, dlatego chronią przed zaparciami. Poleca się je niejadkom, bo wzmagają apetyt.

Pijąc cudze zdrowie, psujemy własne

Wiemy, że nadużywanie alkoholu nikomu nie służy, ale nie wszyscy chcą o tym pamiętać. Są doniesienia naukowe, z których wynika, że alkohol może powodować podwyższenie stężenia wapnia i kwasu moczowego, a więc powinny unikać go osoby ze skłonnością do kamicy nerkowej.

Ci, którzy są obciążeni dną moczanową, powinni unikać piwa, bo zawiera szczawiany, a więc może nasilać objawy choroby. Poza tym alkohol upośledza wzrok i słuch. Może być przyczyną nadciśnienia tętniczego i uszkodzeń mózgu. Negatywnie wpływa również na przyswajanie białka, tłuszczu, węglowodanów oraz witamin.

W zdrowym ciele zdrowy duch

Przysłowie to można odczytać wprost – kto dba o swoje ciało, ten ma sprawny umysł. Ćwiczenia fizyczne, które przyczyniają się do poprawienia kondycji fizycznej, sprzyjają również równowadze psychicznej i dobremu nastrojowi. Tężyzna fizyczna dodaje energii, witalności oraz pewności siebie, a wtedy łatwiej zachować dobry humor, spokój, łatwiej walczyć z codziennym stresem i przeciwstawiać się kłopotom.

Kto pomiernie je i pije, ten zawsze dłużej żyje

Stara to prawda, że umiar w jedzeniu i piciu sprzyja zdrowiu, chroni nas przed otyłością, a więc także przed wieloma chorobami. Ale na skutki przejadania się wcale nie trzeba czekać, aż przybędzie nam kilogramów – ociężałość i dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego występują zaraz po jedzeniu.

Czasem pojawiają się kurczowe bóle jelit, biegunka, zaparcia, nagromadzenie gazów, nadmierne pocenie się, uczucie duszności i uderzenia gorąca, a nawet wymioty. Skrajne przejedzenie się może nawet wymagać hospitalizacji. Bo, jak mawiał pewien mędrzec, najlepszy sposób zachowania zdrowia to nie jeść, gdy się nie chce, i przestać jeść, gdy jeszcze jest chęć do jedzenia.

Lepiej wydać na piekarza niż na aptekarza

Pełne ziarno oraz przetwory z grubego przemiału, a zwłaszcza otręby, są powszechnie stosowane przy przewlekłych zaparciach. Jedzenie pełnoziarnistego pieczywa chroni przed polipami jelita grubego, a co za tym idzie – może być jednym z czynników zapobiegających nowotworowi jelita.

Jęczmień zaś uznawany jest w krajach Środkowego Wschodu za lek nasercowy, bo obniża poziom złego cholesterolu, działa przeciwwirusowo i przeciwnowotworowo, ponieważ zawiera silne przeciwutleniacze, w tym tokotrienole.

Zmęczenie ciała jest zdrowe dla duszy

To wie każdy, kto w obliczu kłopotów i zmartwień łapie się za duże sprzątanie, kopanie działki lub inne prace fizyczne, np. daje sobie ostry wycisk na siłowni. Po dużym zmęczeniu fizycznym lepiej się śpi, wraca apetyt i humor. A to sprzyja dobremu nastrojowi, pozwala z dystansem spojrzeć na większość kłopotów. Wielkie problemy stają się mniejsze, bo znacznie ważniejsza jest radość z wykonanej pracy.

miesięcznik "Zdrowie"

Anna Jarosz