Czy warto stosować sok z brzozy? Zalety, zastosowania, przeciwwskazania
Z nadejściem wiosny przybywa nam energii, chęci do aktywności i... do sięgania po dary natury. Chociaż na pierwsze owoce i warzywa z działki, przydomowego ogródka (albo i z balkonu) przyjdzie nam jeszcze poczekać, to już teraz możemy sięgać po niektóre nowalijki oraz soki z drzew, które w tradycyjnej medycynie ludowej zajmowały poczesne miejsce. Czym właściwie jest sok z brzozy, jak go przygotować? Czy sok z brzozy działa – i jeśli tak, to jak? Czytaj wszystko, co warto wiedzieć o soku z brzozy: zalety, zastosowania i przeciwwskazania.

Spis treści
- Sok z brzozy - właściwości
- Zalety picia soku z brzozy
- Sok z liści brzozy na reumatyzm i rwę kulszową
- Sok z liści brzozy na kamienie nerkowe
- Sok z brzozy na wzmocnienie odporności
- Sok z pnia brzozy a właściwości przeciwnowotworowe
- Sok z pączków brzozy na grypę
- Sok brzozowy na wrzody
- Naturalne sposoby na podwyższenie poziomu serotoniny
- Sok z brzozy na anemię
- Sok z brzozy na choroby serca
- Sok z brzozy na odchudzanie
- Sok z brzozy - dawkowanie. Jak stosować sok z brzozy?
- Sok z brzozy - przeciwwskazania
- Sok z brzozy - kiedy zbierać
- Sok z brzozy - przechowywanie
- Sok z brzozy - pasteryzacja
- Sok z brzozy - środki ostrożności
Sok z brzozy - właściwości
Sok z brzozy to naturalny płyn pozyskiwany z brzóz wczesną wiosną. W tradycyjnej medycynie naturalnej przypisuje mu się liczne właściwości lecznicze. Najcenniejszy jest sok pozyskiwany z pnia brzozy (oskoła, bzowina), który zawiera najwięcej witamin i soli mineralnych. Działanie zdrowotne ma także sok wyciśnięty z liści czy dojrzewających pączków brzozy.
Sok z brzozy zawiera wiele cennych składników odżywczych, które mogą wspierać zdrowie organizmu. W jego składzie znajdują się m.in.:
- Witaminy – zwłaszcza witamina C, witaminy z grupy B
- Minerały – potas, wapń, magnez, żelazo, mangan, cynk
- Aminokwasy i antyoksydanty – wspomagają regenerację organizmu
- Kwasy organiczne i flawonoidy – działają przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie
Zalety picia soku z brzozy
- Sok z brzozy wzmacnia odporność – dzięki zawartości witaminy C i antyoksydantów wspiera układ odpornościowy, pomagając organizmowi walczyć z infekcjami.
- Sok z brzozy działa moczopędnie
- Sok z brzozy działa oczyszczająco – wspomaga nerki i wątrobę w usuwaniu toksyn, zmniejsza obrzęki.
- Sok z brzozy wspiera układ kostny i stawy – dostarcza wapnia i krzemu, które korzystnie wpływają na kości, stawy i regenerację chrząstki stawowej.
- Sok z brzozy poprawia kondycję skóry i włosów – dzięki zawartości minerałów i antyoksydantów może pomagać w walce z trądzikiem i wzmacniać włosy.
- Sok z brzozy reguluje ciśnienie krwi – zawarty w nim potas wspomaga pracę serca i pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia.
- Sok z brzozy dodaje energii i wspiera regenerację organizmu – polecany jest osobom osłabionym, przemęczonym oraz w okresie rekonwalescencji.
Sok z liści brzozy na reumatyzm i rwę kulszową
Sok z brzozy łagodzi bóle reumatyczne, a w szczególności ból związany z uszkodzeniem nerwu kulszowego (rwa kulszowa). W takich przypadkach najlepiej sprawdza się maść uzyskana z soku z brzozy, którą należy wcierać w bolące miejsca.
Zobacz też: Czarny czosnek - właściwości, zastosowanie. Naturalny antybiotyk i superfood
Sok z liści brzozy na kamienie nerkowe
Świeży sok z liści brzozy ma działanie moczopędne i odtruwające organizm. Sok z brzozy stymuluje proces filtracji w przewodach moczowych, przyśpiesza wydalanie moczu i złogów oraz zapobiega powstawaniu kamieni moczowych.
Sok z brzozy na wzmocnienie odporności
Regularnie pity sok z brzozy wzmacnia układ odpornościowy, a tym samym zapobiega infekcjom wirusowym, tak częstym wczesną wiosną. Dlatego jest szczególnie polecany osobom, które są bardziej podatne na zakażenia wirusowe, czyli np. małym dzieciom i osobom starszym.
Sok z pnia brzozy a właściwości przeciwnowotworowe
Sok z brzozy w medycynie ludowej od lat jest uważany za lek zapobiegający powstawaniu raka, a szczególnie raka płuc. Z tego powodu jest on polecany nałogowym palaczom.
Sok z pączków brzozy na grypę
Sok z pączków brzozy może pomóc w zbiciu wysokiej temperatury, złagodzić bóle gardła, bóle mięśniowe i ból kości. Dlatego jest polecany osobom, które zmagają się z grypą i infekcjami grypopodobnymi.
Sok brzozowy na wrzody
Osoby, które zmagają się z wrzodami żołądka lub nieżytem żołądka, powinny wypić świeży sok z brzozy, który złagodzi dokuczliwe objawy chorób układu pokarmowego.
Naturalne sposoby na podwyższenie poziomu serotoniny
Sok z brzozy na anemię
Osoby cierpiące na anemię powinny szybko sięgnąć po sok z brzozy, który jest bombą witaminową. Szklanka tego cennego soku pomoże zaspokoić nasze dzienne zapotrzebowanie na:
- potas
- magnez
- fosfor
- wapń
- żelazo
- miedź
- aminokwasy
- witaminy z grupy B
- kwas askorbinowy (witamina C)
- sole mineralne
Sok z brzozy na choroby serca
Sok z brzozy, dzięki zawartości naturalnych przeciwutleniaczy, wspomaga funkcjonowanie układu krwionośnego, m.in. zapobiega zakrzepicy i chorobom niedokrwiennym serca.
Sok z brzozy na odchudzanie
Uważa się, że sok z brzozy może być też wsparciem w procesach odchudzania. Zauważono, że może powodować na zmniejszenie apetytu. To z kolei przekłada się na zredukowanie ilości pożywienia. Szczególnie osoby mające skłonność do podjadania między posiłkami, powinny rozważyć sięganie po sok z brzozy zamiast kolejnej przekąski.
Przeczytaj też:
Sok z brzozy - dawkowanie. Jak stosować sok z brzozy?
Sok z brzozy zaleca się pić 3 razy dziennie - za każdym razem po ćwierć szklanki.
Taka kuracja powinna trwać od 2 do 3 tygodni.
Sok z brzozy - przeciwwskazania
Sok z brzozy to wartościowy napój o szerokim spektrum działania prozdrowotnego, jednak nie każdy może go bezpiecznie spożywać. Warto włączyć go do diety w ramach urozmaicenia, zwłaszcza w okresie wiosennym, gdy jest najświeższy i zawiera najwięcej składników odżywczych.
Jak w przypadku każdego preparatu leczniczego i produktu spożywczego, należy zachować ostrożność przy sięganiu po sok brzozy, jeśli jest się w ciąży lub w okresie karmienia piersią. Warto pamiętać, że zmiany hormonalne mogą wyzwalać reakcje, które wcześniej nie występowały.
Ponadto przeciwwskazaniem do użycia soku z brzozy jest uczulenie na pyłki brzozy, wystąpienie reakcji alergicznej po uprzednim spożyciu (jak wysypka, duszność czy dolegliwości pokarmowe), a także problemy z układem moczowym lub obrzęki występujące w przebiegu chorób serca i chorób nerek.
Przeciwwskazania do stosowania soku z brzozy:
- Alergia na pyłek brzozy – osoby uczulone na pyłki brzozy mogą reagować krzyżowo na sok, co może powodować reakcje alergiczne, takie jak wysypka, swędzenie, a nawet problemy z oddychaniem.
- Problemy z nerkami – ze względu na działanie moczopędne, osoby z niewydolnością nerek powinny skonsultować spożywanie soku z lekarzem.
- Cukrzyca – chociaż sok z brzozy ma niski indeks glikemiczny, zawiera naturalne cukry, które mogą wpłynąć na poziom glukozy we krwi.
- Ciąża i karmienie piersią – brak wystarczających badań na temat wpływu soku z brzozy na kobiety w ciąży i karmiące, dlatego warto skonsultować jego spożycie z lekarzem.
Porady eksperta
Sok z brzozy - kiedy zbierać
Kiedy zbierać sok z brzozy? Na przełomie marca i kwietnia. Pozyskanie soku z liści brzozy nie jest łatwą sztuką, w związku tym najczęściej używa się ich jako okładów przy leczeniu reumatyzmu. Z kolei wyciąg uzyskiwany z dojrzewających pączków brzozy działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo.
Sok z brzozy - przechowywanie
Sok z brzozy należy przechowywać nie dłużej niż 5 dni w lodówce w stanie płynnym. Można jednak ten produkt zamrozić. Po rozmrożeniu należy spożyć go i nie zamrażać ponownie. Dlatego zaleca się, aby podzielić go na opakowania o odpowiedniej pojemności, które można wypić od razu.
Sok z brzozy - pasteryzacja
Sok z brzozy, podobnie jak inne soki, można pasteryzować. W tym celu niezbędne jest zagotowanie do ok. 85-90 stopni Celsjusza, nie doprowadzając do wrzenia. Wodę brzozową po podgrzaniu należy zlać do słoików i szczelnie zakręcić. Pozostawić do ostygnięcia, stawiając słoiki na wieczkach.

Sok z brzozy - środki ostrożności
Roślinne preparaty stosowane w medycynie ludowej często są postrzegane jako naturalne i bezpieczne, jednak ich użycie wymaga ostrożności. Sok z brzozy nie jest tutaj wyjątkiem. Dlaczego należy zachować ostrożność stosując sok z brzozy (lub inne naturalne substancje)?
- Brak standaryzacji. Zioła i roślinne ekstrakty mogą różnić się składem w zależności od warunków uprawy, metody zbioru i obróbki. W przeciwieństwie do leków syntetycznych, nie zawsze mają określoną, stałą dawkę substancji aktywnej. Ponadto nigdy nie mamy pewności w kwestii ewentualnych zanieczyszczeń obecnych w środowisku.
- Możliwe interakcje z lekami. Niektóre roślinne preparaty mogą wpływać na metabolizm leków konwencjonalnych, osłabiając lub wzmacniając ich działanie. Przykładem jest dziurawiec, który przyspiesza metabolizm wielu leków, zmniejszając ich skuteczność.
- Ryzyko działań niepożądanych i toksyczności. Niektóre rośliny zawierają substancje toksyczne lub wywołujące działania uboczne, szczególnie w dużych dawkach lub przy długotrwałym stosowaniu. Na przykład żywokost zawiera alkaloidy pirolizydynowe, które mogą uszkadzać wątrobę.
- Ryzyko alergii.
- Brak nadzoru i kontroli jakości. Wiele suplementów roślinnych nie podlega tak rygorystycznym kontrolom jak leki, co oznacza, że mogą zawierać zanieczyszczenia, niewłaściwe dawki lub nawet substancje niezgodne z deklaracją producenta.
- W niektórych przypadkach poprawa samopoczucia po stosowaniu ziół może wynikać z efektu placebo, a nie rzeczywistego działania substancji aktywnych.
Niektóre preparaty roślinne, takie jak wyciąg z miłorzębu na poprawę pamięci czy czosnek na regulację ciśnienia, mają poparcie w badaniach klinicznych. Jednak wiele innych stosowanych w medycynie ludowej środków nie zostało przebadanych lub nie wykazało jednoznacznej skuteczności w rygorystycznych testach.
Innymi słowy, roślinne preparaty mogą wspierać zdrowie, ale należy stosować je z rozwagą, konsultując się z lekarzem, zwłaszcza jeśli przyjmuje się inne leki lub ma się przewlekłe choroby.