Kręgarstwo (chiropraktyka) - pomoc dla kręgosłupa

Znasz kogoś, kto z bólem kręgosłupa szuka ratunku u kręgarza? Kręgarstwo, czyli chiropraktyka nie jest wcale czarną magią. Naprawdę pomaga! Trzeba tylko dobrze wybrać specjalistę terapii manualnej.

Choć terapia manualna, czyli kręgarstwo lub chiropraktyka, staje się coraz powszechniejsza – wciąż budzi wiele kontrowersji, przede wszystkim ze względu na fakt, że niekiedy zajmują się nią osoby bez właściwego przygotowania. Tymczasem zabieg prawidłowo i fachowo przeprowadzony może nie tylko uwolnić od bólu kręgosłupa, stawów czy też korzonków, ale nawet uratować przed operacją. Kręgarstwo stosowane jest najczęściej w leczeniu dysfunkcji układu mięśniowo-szkieletowego. Polega na ręcznym manipulowaniu w obszarze kręgosłupa w celu ustawienia kręgów w taki sposób, aby nie uciskały nerwów odchodzących od rdzenia kręgowego. Terapia manualna pozwala również na przywrócenie ruchomości stawów i więzadeł, jest skuteczną alternatywą dla preparatów przeciwbólowych

Wpływ chorób kręgosłupa na cały organizm

Terapia manualna opiera się na teorii (potwierdzonej przez medycynę tradycyjną), że część chorób spowodowana jest dysfunkcją kręgosłupa, od którego odchodzą włókna nerwowe łączące się ze wszystkimi częściami ciała. Nerwy rdzeniowe zlokalizowane w różnych odcinkach kręgosłupa mają wpływ na cały organizm, m.in. na oczy, uszy, jamę ustną, głowę, ale również na organy wewnętrzne, takie jak przepona, żołądek, wątroba, śledziona, jelita czy nerki. Ucisk na włókna nerwowe spowodowany nieprawidłowo ustawionymi kręgami może powodować wiele różnych przypadłości i przyczyniać się do chorób. Problemy są ściśle związane z lokalizacją i stopniem uszkodzenia układu kostnego. I tak uszkodzenia w odcinku szyjnym kręgosłupa mogą wywoływać bóle i zawroty głowy, szum, dzwonienie w uszach, drżenie i brak siły w rękach; z kolei uszkodzenia w odcinku piersiowym objawiają się bólem w klatce piersiowej, dusznością, płytkim oddechem, bólem nóg.

Podstawowe techniki w kręgarstwie

Terapia manualna polega na czterech podstawowych technikach leczniczych, zwanych chwytami. Mają one przywrócić normalną ruchomość w zablokowanych segmentach kręgosłupa albo stawach kończyn. W tym celu wykorzystuje się: masaż – należy jednak pamiętać, że nie jest to typowy masaż klasyczny, ale specjalnie opracowany masaż leczniczy; metodę trakcji – polega ona na rozciąganiu kręgosłupa na specjalistycznym stole, metoda ta uwalnia nerwy uciśnięte przez poprzesuwane kręgi; mobilizację – czyli powtarzanie specjalistycznych ruchów w dowolnym segmencie kręgosłupa bądź stawów, które ma na celu poprawę ich ruchomości, więc tym samym zlikwidowanie zaburzeń w tym odcinku; manipulację – to działania mające na celu uwolnienie uciśniętego dysku lub nerwów, co pozwala na szybkie pozbycie się bólu. Tej technice w czasie zabiegu czasem towarzyszy charakterystyczne „kliknięcie” lub chrupnięcie w stawie, jest to spowodowane nagłym rozsunięciem przylegających do siebie powierzchni stawowych.

Wybór odpowiedniego specjalisty terapii manualnej

Znalezienie dobrego specjalisty w dziedzinie kręgarstwa nadal jest wyzwaniem. Przy wyborze należy kierować się zdrowym rozsądkiem, unikając tzw. „ludowych” kręgarzy, będących najczęściej samoukami. Nieodpowiedzialna manipulacja w obszarze kręgosłupa, zamiast pomóc, może zaszkodzić, w związku z czym przed oddaniem się w ręce terapeuty należy sprawdzić, czy ma dyplomy i certyfikaty ukończenia specjalistycznych szkoleń. Jak podkreślają specjaliści, terapia manualna tym się różni od „ludowego kręgarstwa”, że profesjonalista przed wykonaniem jakiegokolwiek zabiegu przeprowadzi badanie fizykalne – ortopedyczne czy też neurologiczne.
Na pierwszą wizytę do kręgarza warto zgłosić się ze zdjęciem rentgenowskim, rezonansem magnetycznym albo badaniem przeprowadzonym tomografem komputerowym. Chociaż doświadczony terapeuta może z wielkim prawdopodobieństwem stwierdzić chorobę, opierając się jedynie na objawach i przeprowadzonych badaniach fizykalnych, to profesjonalne badania zawsze są bardzo pomocne. Badania fizykalne polegają m.in. na ocenie postawy ciała poprzez sprawdzenie ułożenia łopatek i położenia miednicy (pomaga to np. w stwierdzeniu skoliozy), sprawdzeniu długości kończyn dolnych (różnica w długości nóg może być fizjologicznie uwarunkowana, ale może być też skutkiem skośnie ustawionej miednicy).

Terapia manualna może być stosowana bez względu na wiek pacjenta

W terapii manualnej nie ma ograniczeń wiekowych. Najczęściej u terapeuty pojawiają się ludzie z bólem kręgosłupa odcinka lędźwiowego, gdzie wypadnięcie dysku na poziomie L4–L5 powoduje czasem ucisk na nerw kulszowy, który biegnie od kręgosłupa do nogi. Terapia może być stosowana w przypadkach występowania nieprawidłowości w odcinku kręgosłupa, w początkach dyskopatii, przy wszelkich objawach przeciążenia określonych odcinków mięśni, przykurczach, niewłaściwych nawykach ruchowych i oddechowych, przy wadach postawy, a także wszelkiego rodzaju bólach pochodzenia kręgosłupowego. Terapeuta w zależności od schorzenia manipuluje kręgami w obszarze kręgosłupa szyjnego, piersiowego, a także lędźwiowego, wykonuje też mobilizację na kościach miednicy, nogach albo rękach. Zabieg ze względu na swój charakter czasem może być bolesny, zwłaszcza przy mocno napiętych mięśniach. Ból mogą sprawiać pierwsze ruchy masażysty czy też rozciąganie kręgosłupa. Po zabiegu terapii manualnej pacjent może jeszcze przez kilka dni czuć się obolały na skutek ingerencji w mięśnie.

Przypadki nie dla kręgarza

Należy pamiętać, że kręgarstwo nie stanowi panaceum na wszystkie choroby! Czasem zmiany chorobowe są tak znaczne, że konieczna jest operacja chirurgiczna (tak właśnie dzieje się w przypadku np. przepukliny kręgosłupa czy też przy powikłaniach neurologicznych). Do przeciwwskazań dla terapii manualnej zaliczają się także stany nowotworowe i zapalne kręgosłupa, złamania, stany pooperacyjne i zaawansowana osteoporoza. W niektórych sytuacjach możliwa jest współpraca terapeuty z lekarzem tradycyjnym.

Czas trwania terapii manualnej

Zabieg terapeutyczny wraz z badaniem trwa 20–30 minut. Czas i liczba seansów terapeutycznych są uzależnione od stanu pacjenta, ale najczęściej do przywrócenia pełnej sprawności lub całkowitego uwolnienia od bólu chiropraktyk potrzebuje ok. 5 zabiegów. Potem zapobiegawczo należy pojawiać się na wizytach kontrolnych mniej więcej raz na 2 miesiące.

miesięcznik "M jak mama"