Jiaogulan (gynostemma), czyli "zioło życia" - leczy czy szkodzi?

Jiaogulan (gynostemma), znane także jako "zioło życia" lub "ziele długowieczności", podobno jest "lekiem" na wszystko: raka, serce, wątrobę, depresję, cukrzycę, astmę, migrenę, problemy ze snem, itd. Jednak swoją sławę gynostemma zyskała dzięki temu, że przedłuża życie. Niestety, badania naukowe, które mogłyby potwierdzić cudowne właściwości "zioła życia", są skąpe, a Główny Inspektorat Farmaceutyczny ostrzega przed tym specyfikiem. Czym jest "zioło życia" i jakie naprawdę posiada właściwości?

Spis treści

1. Jiaogulan (gynostemma ) - właściwości "zioła życia"
2. Jiaogulan (gynostemma) w walce z cukrzycą typu 2?
3. Jiaogulan (gynostemma) może uchronić przed wrzodami?
4. Jiaogulan (gynostemma) może złagodzić ataki astmy?
5. Jiaogulan (gynostemma) - cudowne zioło czy chwyt marketingowy?

Jiaogulan (łac. Gynostemma Pentaphyllum) to inaczej "zioło życia" lub "ziele długowieczności". Skąd ta nazwa? Podobno w tradycyjnej medycynie chińskiej gynostemmę najbardziej ceni się za to, że przedłuża życie. W południowych Chinach, skąd pochodzi, podobno od lat zamiast tradycyjnej zielonej herbaty ludzie piją napar z jiaogulan, a ich średnia wieku sięga 100 lat. W związku z tym w Chinach nazwano je "zielem długowieczności" (a nawet nieśmiertelności). Pod taką nazwą jest reklamowana w sklepach internetowych, gdzie cieszy się coraz większą popularnością, na którą zapewne ma wpływ wiara nie tylko w przedłużenie życia, lecz także w magiczne właściwości "chińskiego zioła" oraz przekonanie, iż jest w stanie wyleczyć każdą chorobę. Co zastanawiające, gynostemma jest dostępna tylko w sprzedażny internetowej, m.in. w sklepach internetowych z roślinami ozdobnymi czy z herbatą i w internetowych zielarniach (nie mylić ze sklepami zielarskimi). Próżno jej szukać w stacjonarnych sklepach z ziołami. Co ciekawe, jest nieosiągalna także w internetowych sklepach zielarskich, które mają swoje stacjonarne odpowiedniki.

Jiaogulan (gynostemma ) - właściwości "zioła życia"

Ekstrakt z Gynostemmy obniża poziom cholesterolu i triglicerydów, twierdzą japońscy naukowcy. Przebadali oni wpływ  gypenozydów zawartych w omawianym ziele na profil lipidowy szczurów, których dieta zawierała węglowodany i duże ilości tłuszczu. Po 7 tygodniach podawania wyciągu zawierającego gynepozydy odnotowano obniżenie poziomu cholesterolu i triglicerydów o 32 proc. i 34 proc.

Drzewko kosztuje ok. 20 zł, podobnie jak suszone liście, z których można przyrządzić herbatę, a nasiona ok. 5 zł.

Do podobnych wniosków doszli badacze z Sydney.¹ Prowadzili oni badania na otyłych szczurach, które miały wysoki poziom cholesterolu. Gryzonie otrzymywały przez 4 dni wyciąg z Gynostemmy w dawce 250 mg kg–1. Stwierdzono, że poziom triglicerydów obniżył się o 33 proc., cholesterolu całkowitego o 13 proc., a LDL o 33 proc. Efekt ten utrzymywał się przez 5 tygodni.

Z kolei tajwańscy uczeni z Kaohsiung Medical College odkryli, że gynostemma działa ochronnie na wątrobę.² W swoim eksperymencie zastosowali model stanu zapalnego wątroby, który został wywołany acetaminofenem i CCl4 (związki te, powodowały uszkodzenie tkanki wątrobowej). Naukowcy stwierdzili, że podanie wyciągu wodnego Gynostemmy  w ilości 100, 300 i 500 mg  kg–1 zmniejszało zmiany martwicze wątroby, obniżało poziom enzymów wątrobowych.

Jiaogulan (gynostemma) w walce z cukrzycą typu 2?

Gypenozydy zawarte w ziele wykazują działanie przeciwcukrzycowe, wspomagają leczenie i profilaktykę cukrzycy, przekonują szwedzcy uczeni z Karolinska University Hospital.³ Przeprowadzili oni badania kliniczne na niewielkiej (bo liczącej 24 osoby) grupie chorych na cukrzycę typu 2. Jedna grupa otrzymywała placebo, druga 6 g/dzień Gynostemmy w postaci herbaty przez 12 tygodni. Chorzy byli informowani o stosowaniu prawidłowej diety i aktywności fizycznej. Podczas doświadczenia badano stężenie glukozy na czczo, hemoglobinę glikowaną HbA 1C. Po 12 tygodniach leczenia stężenie glukozy we krwi na czczo spadło do poziomu 3,0 ± 1,8 mmol/dm3 (grupa pijąca gynostemmę) w porównaniu do grupy kontrolnej 1,8 ± 2,2 mmol/dm3, natomiast poziom HbA1C zmniejszył się o 2 proc.. Badania te potwierdzają, że wyciąg z Gynostemmy może mieć znaczenie w leczeniu cukrzycy typu 2.

Jiaogulan (gynostemma) może uchronić przed wrzodami?

Jak wynika z badań prowadzonych na zwierzętach wyciąg z Gynostemmy działa ochronnie na śluzówkę żołądka i przeciwwrzodowo. Naukowcy z University of Toronto przeprowadzili badania na szczurach będących 48h na czczo. W  celu wywołania uszkodzeń błony śluzowej żołądka jednej grupie podawali etanol, co powodowało uszkodzenie błony śluzowej żołądka, drugiej - niesteroidowe leki przeciwzapalne. Zwierzętom z obu grup podano wyciąg z Gynostemmyw ilości 400 mg/kg m.c. 60 min przed wywołaniem uszkodzeń błony śluzowej żołądka. Stwierdzono zahamowanie powstawania wrzodów, zwiększone wydzielanie śluzu, zwiększenie zawartości hexozaminy (ważnego wskaźnika wydzielania śluzu).

CZYTAJ TEŻ: Jiaogulan – ziele długowieczności: uprawa. Jak uprawiać jiaogulan

Jiaogulan (gynostemma) może złagodzić ataki astmy?

W leczeniu napadów astmy, gdzie stosowane są leki rozkurczające oskrzela, pomocne mogą być również wyciągi roślinne, np. wyciąg z gynostemmy, przekonują włoscy naukowcy z University of Messina.⁴ Zbadali oni rozszerzające działanie gynostemmy na oskrzela uśpionych eterem etylowym świnkach morskich. Skurcz oskrzeli u świnek wywołano w próbie prowokacyjnej podając histaminę. 20 min po wywołaniu reakcji jednej grupie podawano wyciąg wodny gynostemmy, drugiej wyizolowane gypenozydy. Stwierdzono, że dożylne podanie wyciągu z Gynostemmy zmniejszało skurcz oskrzeli wywołany przez histaminę.

W drugim badaniu, świnki morskie uczulono alergenem i podano takie same ilości ekstraktu gynostemmy i gypenzoidów. Ekstrakt w 80 proc. zmniejszał skurcz oskrzeli wywołany przez antygen. Podobne działanie wykazywały wyizolowane gypenozydy, ale czas trwania i intensywność działania był mniejszy niż ekstraktu.

Jiaogulan (gynostemma) - cudowne zioło czy chwyt marketingowy?

Niestety, przedstawione wyżej badania były przeprowadzone głównie in-vitro lub na zwierzętach (w związku z tym nie ma gwarancji, że zioło tak samo działa na ludzi). Z kolei te na ludziach były przeprowadzane na zbyt małej liczbie osób i zbyt krótko, by można było jednoznacznie potwierdzić właściwości lecznicze zioła.

Źródło:

1. Anti-hyperlipidemic and hypoglycemic effects of Gynostemma pentaphyllum in the Zucker fatty rat., https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17207412

2. Antioxidant and hepatoprotective effects of Anoectochilus formosanus and Gynostemma pentaphyllum, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10794120

3. Antidiabetic effect of Gynostemma pentaphyllum tea in randomly assigned type 2 diabetic patients, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20213586

4. Bronchodilatory effects of the aqueous extract of Gynostemma pentaphyllum and gypenosides III and VIII in anaesthetized guinea-pigs, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16102262

Monika Majewska