Zioła wzmacniające serce - czy mogą zastąpić leki?

Przyspieszone bicie serca czy szybkie męczenie się mogą wskazywać na niedomagania układu krążenia i zapowiadać poważniejsze kłopoty z sercem. Zanim konieczne stanie się przyjmowanie leków, pomóc mogą zioła.

Spis treści

1. Konwalia majowa
2. Naparstnica wełnista
3. Serdecznik pospolity

Powszechne jest przekonanie, że zioła działają łagodnie i są bezpieczne. I na ogół tak jest. Są jednak rośliny zawierające substancje czynneo bardzo silnym działaniu i takie, które kumulując się w organizmie, mogą okazać się toksyczne. Należą do nich niektóre zioła dobrze znane z bardzo korzystnego działania na serce i od dawna wykorzystywane w leczeniu różnych problemów z układem krążenia – ale warunkiem bezpiecznego ich stosowania jest przyjmowanie ściśle określonych dawek.

Dlatego odradza się stosowanie np. naparstnicy w postaci naparów czy samodzielnie sporządzanych nalewek, bo nie sposób precyzyjnie określić w nich zawartości substancji czynnych. Tym bardziej, że różnica pomiędzy dawką terapeutyczną a toksyczną jest bardzo niewielka. Zawsze też lepiej każdą kurację ziołami nasercowymi prowadzić po konsultacji z lekarzem.

Konwalia majowa

Jest delikatna, pięknie pachnie i ma cenne właściwości, wykorzystywane m.in. w dolegliwościach serca. To zasługa kardenolidowych glikozydów nasercowych (konwalatoksyny aż 10-krotnie silniejszej niż digitoksyna otrzymywana z naparstnicy purpurowej,oraz konwalamaryny).

Polecamy: Konwalia: właściwości lecznicze

Ziele i kwiaty konwalii zawierają ponadto saponiny steroidowe, flawonoidy, fenolokwasy. Glikozydy konwalii wzmacniają siłę skurczu serca, zmniejszając równocześnie częstość skurczów, zwalniają tętno i zwiększają pobudliwość mięśni komór serca. Dlatego stosuje się je w początkowych stadiach prawokomorowej niewydolności krążenia, w wadach serca (szczególne w zwężeniu zastawki dwudzielnej), w leczeniu obrzęków wywołanych zaburzeniami krążenia, są pomocne przy trudnościach z oddychaniem wynikających z niewydolności serca.

Wyciągi z konwalii wchodzą w skład wielu popularnych leków nasercowych (krople Cardiol C, Neocardina, preparaty Convalatoxinum, Cardiosan, drażetki Convafort). Można też przygotować domowy preparat z liści tej rośliny, ale lepiej stosować go w porozumieniu z lekarzem.

100 g liści konwalii zalej 1/2 l spirytusu 70%. Odstaw na ok. 2 tygodnie w ciemne, ciepłe miejsce, co jakiś czas wstrząśnij słojem. Przecedź. Pij 2 razy dziennie po 20 kropli na kieliszek wody.

Naparstnica wełnista

Często jest uprawiana w ogrodach jako roślina ozdobna. O jej przydatności decydują jednak nie walory estetyczne, a zestaw substancji leczniczych. Liście naparstnicy wełnistej zawierają bardzo liczne glikozydy nasercowe kardenolidowe – są to tzw. glikozydy pierwotne (lanatozyd A, lanatozydy B, C, D, E) i wtórne (digoksyna, acetylodigoksyna, digitoksyna, acetylodigitoksyna).

Czytaj więcej: Naparstnica - właściwości lecznicze

Wśród substancji czynnych są także glikozydy digitanolowe, saponiny steroidowe, związki antranoidowe, flawonoidy, cholina, acetylocholina. Glikozydy izolowane z liści naparstnicy wełnistej są stosowane w ostrej i przewlekłej niewydolności krążenia, w nadciśnieniu. Wzmagają siłę skurczu mięśnia sercowego, zwalniają tętno, likwidują obrzęki i zastoje żylne spowodowane niewydolnością mięśnia sercowego.

Odmianą naparstnicy wełnistej jest purpurowa o bardzo podobnym zestawie substancji aktywnych. Ale glikozydy pozyskiwane z liści naparstnicy purpurowej działają wolniej i trzykrotnie słabiej od tych z naparstnicy wełnistej, są bardziej toksyczne i w większym stopniu kumulują się w organizmie. 

Ze względu na siłę działania glikozydów naparstnicy wełnistej produkuje się z nimi głównie tabletki (zamiast popularnych niegdyś kropli), zawierające ściśle określone dawki tych substancji i wydawane na receptę lekarską. W Polsce wycofano ze sprzedaży preparaty zawierające glikozydy pozyskiwane z naparstnicy purpurowej.

Serdecznik pospolity

Zawiera wyjątkowo dużo różnorodnych substancji, mających korzystny wpływ na nasz organizm. To m.in. irydoidy, kawolidy, enylopropanoidy, flawonoidy pochodne kwercetyny, kemferolu i apigeniny. A ponadto glikozydy nasercowe, związki azotowe i diterpenowe, garbniki, sitosterole, kwasy organiczne, sole mineralne z dużą zawartością potasu, wapnia, krzemu i sodu.

Polecamy: Serdecznik pospolity - właściwości lecznicze

Dzięki tej różnorodności serdecznik działa zarówno łagodnie uspokajająco na układ nerwowy i rozkurczowo w układzie pokarmowym i rodnym, jak i tonizująco na pracę serca – obniża ciśnienie krwi, zwalnia akcję serca, zwiększa wydolność mięśnia sercowego. Jest stosowany w dolegliwościach serca na tle nerwowym oraz we wczesnych stadiach choroby nadciśnieniowej i wieńcowej.

Ziele serdecznika jest składnikiem tabletek uspokajających, granulatów i mieszanek ziołowych (m.in. Neurosina, Cardiosan, Cardiogran). Można z niego sporządzać napar, polecany dla osób starszych w chorobach sercowo-naczyniowych o łagodnych objawach. 

1 łyżkę rozdrobnionego ziela serdecznika zalej szklanką wrzątku, odstaw pod przykryciem na 15 minut. Przecedź. Pij 2-3 razy dziennie po pół szklanki po jedzeniu jako środek uspokajający i nasercowy.

Czy rozpoznasz organ po kształcie?

Pytanie 1 z 12

Organ na zdjęciu to:

Śledziona

Wątroba

Trzustka

Następne pytanie