Zioła moczopędne – skuteczny i bezpieczny sposób na obrzęki i inne dolegliwości

Zioła moczopędne pobudzają wydzielanie moczu, oczyszczają organizm z toksyn, działają przeciwobrzękowo, pomagają również w leczeniu chorób układu moczowego. Które zioła mają dowiedzione działanie moczopędne? Kto, kiedy i jak może stosować zioła moczopędne? Czy na pewno są one bezpieczne dla dzieci i kobiet w ciąży? Jakie są przeciwwskazania i skutki uboczne?

Spis treści

1. Zioła moczopędne: na co pomagają
2. Zioła moczopędne: czy są bezpieczne?
3. Zioła moczopędne: najlepsze zioła moczopędne
4. Zioła moczopędne dla kobiet w ciąży i dzieci

Zioła moczopędne zwiększają wydzielanie moczu, co ma korzystne działanie w łagodzeniu wielu dolegliwości. Powszechnie sądzi się, że zioła moczopędne oczyszczają nerki i drogi moczowe – to prawda, ale zioła moczopędne są również nieocenione zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu wielu innych schorzeń.

Większość ziół moczopędnych ma również inne właściwości – działa antybakteryjnie i rozkurczowo, wspiera odporność, a wraz z moczem usuwa również toksyny, nie wypłukując z organizmu elektrolitów. Polecają je nie tylko osoby zajmujące się ziołolecznictwem, ale nawet lekarze, często zapisując jako uzupełnienie podstawowej terapii.

Warto jednak pamiętać, że mimo swoich cennych właściwości w przypadku poważnych chorób zioła moczopędne mogą okazać się zbyt słabe i stosowane jako jedyna terapia mogą doprowadzić do zaostrzenia choroby.

Zioła moczopędne: na co pomagają

Zioła moczopędne najczęściej stosuje się w przypadku:

• chorób nerek (pomocniczo),
• pomocniczo w zapaleniach pęcherza, kamicy nerkowej, stanach zapalnych dróg moczowych.
• leczeniu obrzęków różnego pochodzenia,
• w trakcie odchudzania - niektóre z nich przyspieszają metabolizm, inne oczyszczają organizm z toksyn,
• przy zatrzymaniu wody w organizmie, będącym efektem zaburzeń hormonalnych,
• przy nadciśnieniu tętniczym.

Zioła moczopędne: czy są bezpieczne?

Właściwości ziół moczopędnych znane są od wieków. Wiadomo, że wiele z nich jest dużo bezpieczniejsza, niż syntetyczne leki moczopędne na receptę, są bowiem od nich dużo łagodniejsze. Tym niemniej warto jednak pamiętać, że zioła moczopędne – jak wszystkie inne zioła – powinny być stosowane umiejętnie zwłaszcza, jeśli wraz z nimi przyjmowane są leki.

Mogą bowiem wchodzić z nimi w interakcje, zaburzać ich działanie i w efekcie opóźnić powrót do zdrowia bądź wywołać nieprzyjemne efekty uboczne. Przedawkowanie ziół moczopędnych może być groźne dla zdrowia, gdyż jego efektem może być odwodnienie organizmu i spadek objętości krwi. Dlatego w trakcie ich stosowania należy stosować się do zaleceń umieszczonych w etykiecie lub na opakowaniu, bądź kierować się informacjami od lekarza.

Zioła moczopędne: najlepsze zioła moczopędne

Lista ziół moczopędnych liczy kilkadziesiąt pozycji, przy czym nie wszystkie z nich są równie skuteczne i bezpieczne. Do najlepszych ziół moczopędnych zaliczane są:

• Liście brzozy brodawkowatej. Są bogate m.in. we flawonoidy, witaminę C, kwasy organiczne, saponiny, związki triterpenowe. Stosuje się je w postaci naparu i odwaru, które działają moczopędnie, dezynfekują drogi moczowe, pomocniczo w niewydolności nerek, kamicy moczowej i w zmniejszonym wydalaniu kwasu moczowego. By uzyskać napar z liści brzozy, łyżkę liści należy zalać szklanką wody i zaparzać przez kwadrans pod przykryciem. Jako środek moczopędny stosuje się również sok z brzozy, który pomaga również wypłukać piasek z nerek.
• Liście i korzenie pokrzywy. Pokrzywa ma wiele cennych właściwości, działanie moczopędne to jedna z nich. Liście pokrzywy zawierają wiele witamin i minerałów, flawonoidy, kwasy organiczne, korzenie zaś – m.in. związki lipidowe, lecytynę, krzemionkę. Liście pokrzywy można zaparzyć jako herbatę lub dodawać do sałatki.
• Ziele skrzypu polnego. Zazwyczaj kojarzy się je z działaniem wzmacniającym włosy i poprawiającym stan skóry, mało kto wie natomiast, że skrzyp polny ma działanie moczopędne. Bogaty we flawonoidy, substancje mineralne, saponiny, kwasy organiczne, witaminę C, garbniki. Można go pić w postaci naparu lub odwaru.
• Ziele nawłoci. Zawiera flawonoidy, saponiny, związki diterpenowe, polisacharydy, sole mineralne. Ma nie tylko działanie moczopędne, ale również antyseptyczne, poprawia również odporność. Nawłoć wykorzystywana jest do leczenia chorób układu moczowego - zapalenia miedniczek nerkowych, moczowodów oraz zatrzymania moczu. Można ją pić w postaci naparu, odwaru lub przygotować nalewkę nawłociową.
• Owoc jałowca. Zawiera oleje lotne, flawonoidy, garbniki, żywice, kwasy organiczne, związki mineralne. Wyciąg z owoców jałowca stosuje się m.in. w stanach zapalnych dróg moczowych. Można go pić w postaci naparu lub przygotować nalewkę przeciwdziałającą infekcjom dróg moczowych.
• Mniszek lekarski (czyli popularny mlecz). Działanie moczopędne ma zarówno korzeń mniszka, jak i jego liście – bogate we flawonoidy, związki mineralne, witaminę C, związki seskwiterpenowe. Działanie moczopędne ma zarówno napar z kwiatów mniszka, jak i odwar z korzenia mniszka, a nawet wino z korzenia mniszka. Liście mniszka można również dodawać do sałatek.
• Czarny bez. Jego kwiaty bogate są w szereg substancji o działaniu leczniczym, w tym spore ilości flawonoidów, kwasy fenolowe, kwasy organiczne, sole minerale. Z kolei owoce czarnego bzu zawierają glikozydy, cukry, witaminę C, witaminy z grupy B, sole mineralne. Moczopędne działanie mają zarówno kwiaty czarnego bzu, jaki owoce. Z obu można przyrządzać odwar lub napar, z owoców dodatkowo wytwarza się sok z czarnego bzu, który prócz właściwości moczopędnych działa również jako skuteczne remedium na przeziębienie i wzmacnia organizm.
• Pietruszka. Jej korzenie i owoce zwierają olejki eteryczne, flawonoidy, fitosterole i sole mineralne. Zarówno korzenie i owoce, jak i ich przetwory działają moczopędnie, odkażają drogi moczowe i przeciwdziałają powstawaniu kamieni w nerkach.
• Lubczyk. Korzeń lubczyka zawiera olejek eteryczny, kwasy organiczne, żywice, sole mineralne. Jest popularnym składnikiem mieszanek na schorzenia pęcherza moczowego i przewlekłe zapalenia dróg moczowych. Można go pić również w postaci naparu lub odwaru.

Zioła moczopędne dostępne w aptekach, sklepach zielarskich czy sklepach ze zdrową żywnością sprzedawane są w postaci saszetek, kapsułek lub nawet gotowych soków lub wywarów.

Wiedząc, jak wyglądają i gdzie rosną, można również zbierać je samodzielnie, a nawet uprawiać na parapecie czy w przydomowym ogródku.

W tym przypadku należy jednak pamiętać, że określone gatunki ziół muszą być zbierane w konkretny sposób i w określonym czasie – inaczej mogą stracić swoje cenne właściwości.

Zioła moczopędne dla kobiet w ciąży i dzieci

Czy kobiety w ciąży mogą stosować zioła moczopędne? I czy można dawać je do picia również dzieciom? Wbrew pozorom te pytania nie są bezzasadne: infekcje dróg moczowych i obrzęki to częste problemy kobiet w ciąży, z kolei dzieci często cierpią z powodu zapalenia pęcherza i zapalenia dróg moczowych. Jednak nie wszystkie zioła moczopędne odpowiednie są dla kobiet w ciąży i dla dzieci. Za najbezpieczniejsze obecnie uważane są liście brzozy i pokrzywa (ta ostatnia uznawana jest za bezpieczną również dla kobiet karmiących piersią), tym niemniej warto wziąć pod uwagę fakt, że zalecenia w tym zakresie co jakiś czas się zmieniają, co wynika m.in. z nowych odkryć w dziedzinie ziołolecznictwa. Dlatego o aktualne zalecenia warto zapytać lekarza prowadzącego ciążę lub – w przypadku dzieci – lekarza pediatrę.

Katarzyna Hubicz