Żele na blizny - rodzaje, wskazania, zastosowanie

Żele na blizny stanowią wygodne i skuteczne rozwiązanie, szczególnie w przypadku świeżo zabliźnionych ran. Dzięki stosowaniu specjalistycznych żelów, możliwe jest poprawienie wyglądu świeżych zmian. Stare blizny są natomiast niemożliwe lub bardzo trudne do usunięcia. Na rynku aptecznym dostępnych jest wiele preparatów przeznaczonych do pielęgnacji blizn. Jakie składniki powinien zawierać żel na blizny? Kiedy stosować żele na blizny? Sprawdź, czym się różnią żele silikonowe od plastrów silikonowych na blizny.

Żele silikonowe na blizny są niezwykle wygodne w stosowaniu. Preparaty te charakteryzują się dużą łatwością rozprowadzania oraz całkowitą przezroczystością.  Jedną z potwierdzonych wieloma badaniami metod leczenia blizn, jest stosowanie żelów sylikonowych. 

Szybkość gojenia się blizny oraz jej wygląd zależą od indywidualnych cech genetycznych pacjenta, charakteru urazu oraz czynników zewnętrznych zaburzających proces zabliźniania. Brzydko wyglądające zmiany mogą stanowić problem o charakterze estetycznym.

Duże, rozległe blizny mogą być też odpowiedzialne za wiele problemów zdrowotnych. Ich obecność związana jest z bólem, swędzeniem, zaburzeniami snu, niepokojem oraz trudnościami w wykonywaniu codziennych czynności. Nieuelastycznione blizny mogą ograniczać zakres ruchów. Dlatego w celu zmniejszenia ich widoczności i przyspieszenia gojenia, warto stosować różnego rodzaju preparaty na blizny, w tym właśnie żele.

Spis treści

1. Żele na blizny - rodzaje
2. Czym są żele silikonowe?
3. Jak działają żele silikonowe?
4. Zalety żeli silikonowych
5. Czy plastry silikonowe są skuteczniejsze od żelów?
6. Kiedy zacząć stosować żele silikonowe na blizny?
7. Jak długo należy stosować żel silikonowy?
8. Jakie inne składniki powinien zawierać żel na blizny?

Żele na blizny - rodzaje

Żele na blizny w najprostszy sposób można podzielić na preparaty na bazie silikonu oraz te niezawierające tej substancji.

W przypadku żeli niesilikonowych właściwości produktu zależą od zawartych w nim substancji bioaktywnych.

Od maści i kremów na blizny, żele odróżniają się wysoką zawartością wody. Wszystkie preparaty z tej grupy są łatwe w aplikacji i szybko schną po nałożeniu na bliznę.

Czym są żele silikonowe?

Żele silikonowe to preparaty zawierające długołańcuchowe polimery silikonowe, czyli inaczej polisiloksany. Rozprowadza się ich bardzo cienką warstwę, która utrzymuje się bardzo długo, nawet 24 godziny na powierzchni blizny. Preparaty oparte na silikonie wyrównują teksturę, rozjaśniają oraz wygładzają zbliznowacenia.

Najlepiej potwierdzoną naukowo metodą samodzielnego domowego leczenia blizn jest stosowanie specjalistycznych preparatów aptecznych na bazie silikonu.

W okresie ostatnich 20 lat naukowcy przeprowadzili wiele testów klinicznych sprawdzających właściwości plastrów i żelów silikonowych. Z zebranych danych wyraźnie wynika, że te preparaty, stosowane przez dłuższy okres czasu, stopniowo poprawiają wygląd blizny.

W przypadku skuteczności innych metod leczenia blizn badania naukowe są zazwyczaj niejednoznaczne.

Testy kliniczne wskazują na skuteczność żelów silikonowych w terapii i redukcji widoczności bliznowców oraz blizn przerostowych. Preparaty te są dostępne w aptekach bez recepty. Zawarty w nich silikon jest substancją o niskim ryzyku skutków ubocznych. Stosowanie żeli silikonowych jest łatwe i bezbolesne.

Jak działają żele silikonowe?

Stosowanie żelów silikonowych zwiększa nawilżenie warstwy rogowej naskórka. Dzięki temu preparat wspiera namnażanie się fibroblastów budujących skórę oraz zmniejsza produkcję kolagenu.

Jest to istotne, ponieważ wypukły kształt blizn przerostowych jest związany z nadmierną produkcją kolagenu. Ostatecznie dzięki nakładaniu żelów silikonowych blizna staje się bardziej miękka, elastyczna i płaska.

Blizny, aby prawidłowo się goić, potrzebują odpowiedniego dostępu do tlenu oraz wilgoci. Ten stan równowagi określa się terminem homeostaza. Jeżeli odpowiednia ilość wilgoci zostanie zatrzymana w miejscu blizny przez preparat silikonowy, komórki skóry zredukują produkcję kolagenu.

Pomaga to spłaszczyć i zredukować intensywność zabarwienia tkanki bliznowatej. Regularne stosowanie żelów silikonowych zmniejsza widoczność blizny i pomaga jej się lepiej wtopić w otaczającą zdrową skórę.

Warstwa ochronna żelu silikonowego chroni tkankę bliznowatą przed inwazją bakterii. Infekcja może doprowadzić do reakcji gojącej się tkanki polegającej na nadprodukcji kolagenu. Żel silikonowy zmniejsza również swędzenie oraz dyskomfort fizyczny związany z gojącą się blizną.

Zalety żeli silikonowych

Zdecydowaną zaletą żeli silikonowych jest bardzo łatwa aplikacja. Preparaty bardzo dobrze się rozprowadzają, są praktycznie niewidoczne na skórze oraz nie brudzą ubrań.

Kolejną ich zaletą jest wysokie bezpieczeństwo stosowania. Większość żeli silikonowych może być stosowana nawet na wrażliwą skórę dzieci.

Preparaty tego typu dobrze sprawdzają się w przypadku blizn na twarzy oraz znajdujących się na ruchomych częściach ciała, np. okolicach łokcia lub kolana.

Czy plastry silikonowe są skuteczniejsze od żelów?

Badania naukowe wskazują na to, że plastry i żele silikonowe są tak samo skuteczne w leczeniu blizn. Te dwa typy preparatów w podobnym stopniu poprawiają wygląd nieestetycznych zmian.

Przewagą żelów silikonowych jest ich wygoda aplikacji w miejscach ciała takich jak twarz, łokcie, pachwiny czy kolana.

Kiedy zacząć stosować żele silikonowe na blizny?

Stosowanie żelu silikonowego na bliznę należy rozpocząć w chwili, gdy rana jest już zagojona. Nigdy nie należy aplikować preparatu do otwartej rany.

W momencie aplikacji żelu silikonowego miejsce urazu nie może krwawić, a wszystkie strupki powinny już odpaść.

Zazwyczaj całkowite zasklepienie rany trwa około 3 tygodni od momentu przerwania ciągłości skóry. Okres ten może się jednak różnić ze względu na indywidualne predyspozycje do gojenia się urazów u pacjentów.

Żele silikonowe można stosować również na stare blizny. W tym przypadku należy mieć świadomość, że poprawa ich wyglądu będzie wymagała więcej czasu i cierpliwości. Najlepsze efekty terapeutyczne osiąga się przez nakładanie żelu silikonowego na świeże blizny.

Jak długo należy stosować żel silikonowy?

W przypadku żelów silikonowych zaleca się regularne aplikowanie preparatu przez minimum 2-3 miesiące. Jest to okres, po którym zazwyczaj zauważalne są najwyraźniejsze efekty działania terapii.

Skóra różnych osób różni się od siebie. W przypadku niektórych pacjentów korzystne rezultaty stosowania żelów silikonowych mogą być widoczne szybciej, a u innych proces regeneracyjny może przebiegać wolniej.

We wszystkich jednak przypadkach, dla poprawy wyglądu blizny istotne jest regularne, codzienne stosowanie preparatu leczniczego.

Jakie inne składniki powinien zawierać żel na blizny?

Jednym z wartych polecenia składników żelów na blizny jest ekstrakt z cebuli (Allium cepa). Składnik ten jest obecny w wielu popularnych preparatach poprawiających wygląd brzydkich zmian po cięciach chirurgicznych. Żele zawierające ekstrakt z cebuli redukują zabarwienie blizny oraz wygładzają je, zmniejszając ich widoczność.

Właściwości terapeutyczne Allium cepa zawdzięcza zawartości składników takich jak:

• kwercytyna,
• kemferol,
• cepalina,
• metaloproteinazy
• oraz tiosiarczany.

Dane z badań in vitro wskazują na to, że ekstrakt z cebuli wykazuje działanie przeciwzapalne, antyproliferacyjne oraz bakteriostatyczne. Wpływa również hamująco na wzrost fibroblastów bliznowców, zmniejszając produkcję elementów macierzy zewnątrzkomórkowej, co prowadzi do wygładzenia blizny.

Kolejnym wartościowym składnikiem żeli na blizny jest alantoina. Substancja przyspiesza regenerację skóry, stymuluje odnowę naskórka oraz zwiększa wilgotność tkanki w obrębie blizny. Oprócz tego posiada właściwości keratolityczne (rozpuszcza zrogowaciałą warstwę naskórka) oraz nasila przenikanie innych składników preparatu leczniczego w głąb tkanki.

Czytaj też:

• Blizna - jak powstają blizny, jak ich uniknąć i jak pozbyć się blizn?
• Krem na blizny - skład, działanie, skuteczność
• Maść na blizny - skład, działanie, skuteczność maści na blizny
• Plastry na blizny - rodzaje, wskazania, zastosowanie
• Co stosować na blizny? Maść, plastry, żel czy krem?

mgr farmacji Sara Janowska