WITAMINY - do czego są potrzebne i gdzie ich szukać?

Pewnie wiesz, że witaminy gwarantują zdrowie i urodę, ale jakie jest działanie każdej z nich? Które odpowiadają za kondycję układu nerwowego, a które za wymiatanie wolnych rodników z organizmu? Gdzie szukać poszczególnych witamin?

Beta-karoten (prowitamina A)

Żółty barwnik owoców i warzyw, z którego wątroba wytwarza witaminę A. Chroni przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Uniemożliwia tworzenie się ich w organizmie oraz działanie tych, które wchłaniamy z otoczenia. Obniża poziom złego cholesterolu, zapobiega miażdżycy, chorobom serca i nowotworom. Zmniejsza ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej (jest główną przyczyną utraty wzroku w starszym wieku), uszkodzenia soczewki i powstania zaćmy. Zapobiega nadczynności tarczycy. Opóźnia starzenie się skóry, ułatwia leczenie trądziku.
Gdzie szukać? Marchew, morele, brzoskwinie, melony, dynia, papryka, szpinak, sałata.

Witamina B1 (tiamina)

Potrzebna do syntezy enzymów, które przekształcają węglowodany w energię. Tiamina reguluje wzrost komórek nerwowych, wycisza, chroni przed depresją. Poprawia pracę serca, wspomaga leczenie niektórych postaci choroby wieńcowej. Zwiększa zdolności intelektualne, reguluje trawienie. O dostarczeniu odpowiedniej ilości tej witaminy muszą pamiętać osoby, które zażywają leki moczopędne (jest wydalana z organizmu), oraz pijący dużo kawy i herbaty (kofeina upośledza przyswajanie).
Gdzie szukać? Zielony groszek, fasola, soja, pestki słonecznika, ziemniaki.

Witamina B2 (ryboflawina)

Uczestniczy w przemianach białek, tłuszczów i węglowodanów. Bierze udział w syntezie hormonów tarczycy, od których zależy tempo przemiany materii w organizmie, oraz w tworzeniu komórek odpornościowych zwalczających zakażenia. Wraz z żelazem uczestniczy w produkcji czerwonych ciałek krwi transportujących tlen do wszystkich komórek ciała. Jest niezbędna do przekształcenia witaminy B6 i PP w czynne postacie. Wzmacnia działanie przeciwutleniaczy (np. witaminy E), które chronią komórki przed wolnymi rodnikami. Poprawia wzrok, pomaga radzić sobie ze stresem, zapobiega migrenie i łagodzi jej objawy. Wspomaga również leczenie trądziku różowatego, wpływa korzystnie na paznokcie i włosy.
Gdzie szukać? Awokado, szpinak, szczaw, groszek zielony, brukselka, pomidory, maliny, dynia, jarmuż, kalafior, soczewica.

Witamina B3 (witamina PP, niacyna)

Jest niezbędna do zamiany węglowodanów w energię, reguluje stężenie glukozy we krwi. Wymiata wolne rodniki powstałe w wyniku przemian w organizmie. Odgrywa ważną rolę w utrzymaniu w dobrej kondycji układu nerwowego, obniża ciśnienie krwi oraz poziom cholesterolu i trójglicerydów. Zapobiega zaburzeniom przewodu pokarmowego. Pomaga przy zawrotach głowy, szumach w uszach.
Gdzie szukać? Fasola, groch, soczewica, kukurydza, pomidory, szpinak, czarne porzeczki, melon, wiśnie, kapusta, ziemniaki, szparagi.

Witamina B6 (pirydoksyna)

Uczestniczy m.in. w syntezie serotoniny, poprawia nastrój i wspomaga wchłanianie magnezu. Jest potrzebna do produkcji czerwonych ciałek krwi. Zapobiega chorobie wieńcowej i udarowi mózgu, łagodzi objawy depresji i zespołu napięcia przedmiesiączkowego, poprawia sen, leczy zespół cieśni nadgarstka. Przynosi ulgę podczas napadów astmy, łagodzi wymioty towarzyszące ciąży.
Gdzie szukać? Papryka, banany, ziemniaki, kapusta włoska, fasola, zielony groszek, awokado, soja.

Witamina C (kwas askorbinowy)

Jest silnym przeciwutleniaczem i wspomaga działanie innych antyoksydantów, chroniąc przed nowotworami i chorobą wieńcową. Poprawia odporność, zapobiegając infekcjom, pomaga zwalczyć przeziębienie. Wzmacnia naczynia włosowate i błony komórkowe, jest niezbędna do syntezy kolagenu. Zapobiega powstawaniu siniaków, przyśpiesza gojenie ran, pozwala utrzymać ścięgna i więzadła w dobrej formie. Ułatwia syntezę hemoglobiny i wchłanianie żelaza. Chroni przed zaćmą i łagodzi alergie.
Gdzie szukać? Truskawki, porzeczki, żurawina, agrest, maliny, rabarbar, cytrusy, kiwi, kalafior, szczypior, cebula, pomidory, rzepa, kapusta czerwona, brukselka, rzodkiewka, brokuły.

Witamina B9 (kwas foliowy)

Bierze udział w produkcji komórek zastępujących uszkodzone lub zużyte. Zapobiega wrodzonym wadom rozwojowym, miażdżycy, chorobom serca, utracie masy kostnej, nowotworom, głównie płuc, szyjki macicy, okrężnicy, odbytu. Łagodzi objawy depresji, gośćca, zespołu jelita nadwrażliwego.
Gdzie szukać? Brokuły, sałata, szpinak, natka i korzeń pietruszki, fasola, dynia, marchew, nać buraków, zielony groszek.

Witamina B5 (kwas pantotenowy)

Uczestniczy w metabolizmie tłuszczów, węglowodanów i białek oraz w syntezie hormonów sterydowych. Wzmacnia ośrodkowy układ nerwowy, łagodzi objawy przewlekłego zmęczenia, migreny, kataru siennego. Zapewnia właściwą komunikację między mózgiem a układem nerwowym. Przynosi ulgę w niestrawności.
Gdzie szukać? Ziemniaki, szpinak, marchew, kapusta, fasola, groch.

Witamina E (tokoferol)

Jako silny przeciwutleniacz hamuje procesy starzenia się organizmu. Wzmacnia układ odpornościowy, zmniejsza szkodliwe skutki działania złego cholesterolu na naczynia i serce, chroniąc przed miażdżycą, tworzeniem się zakrzepów, zawałem. Uśmierza ból nóg związany ze złym krążeniem, opóźnia rozwój zaćmy, choroby Alzheimera i Parkinsona. Obniża poziom cukru we krwi, przyśpiesza gojenie. Łagodzi objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
Gdzie szukać? Nektarynka, czarna porzeczka, natka, papryka, brokuły, sałata, kapusta czerwona i włoska, groszek zielony, brukselka, fasola biała, groch.

Witamina H (biotyna)

Bierze udział w syntezie aminokwasów, białek, kwasów tłuszczowych. Wzmacnia paznokcie i włosy, zapobiega przedwczesnemu łysieniu i siwieniu. Ułatwia leczenie wyprysków i stanów zapalnych skóry, pomaga utrzymać w normie poziom glukozy u chorych na cukrzycę. Łagodzi bóle mięśni.
Gdzie szukać? Banany, winogrona, kalafior, groch, szpinak, cebula, sałata, buraki, marchew, kapusta.

Witamina K (menadion)

Zapewnia prawidłową krzepliwość krwi, chroni przed krwotokami, zmniejsza krwawienia miesiączkowe. Poprawia wchłanianie wapnia i obniża ryzyko złamań. Wzmacniając strukturę kości, przyśpiesza zrastanie po złamaniach i zapobiega osteoporozie. Chroni serce – opóźnia odkładanie się płytek miażdżycowych w naczyniach i zmniejsza stężenie złego cholesterolu.
Gdzie szukać? Sałata, jarmuż, botwina, brokuły, dymka, brukselka, szczypiorek.

Czytaj także:

Prezent od matki natury
Witaminy z ogrodu