Retinol - wskazania, przeciwwskazania, skutki uboczne
Retinol (palmitynian retinolu; Retinoli palmitas) to długołańcuchowy alkohol, bardziej rozpoznawalny jako czynna postać witaminy A, niezbędny w procesie widzenia (jest składnikiem rodopsyny), a także wzrostu, rozwoju i utrzymania prawidłowych funkcji nabłonka. Te ostatnie właściwości czynią go kluczowym składnikiem kosmetyków antystarzeniowych (anty-aging). Stosowany na skórę usuwa złuszczenia i pęknięcia naskórka w wyniku działania keratolitycznego, a także wspomaga procesy regeneracyjne.
Spis treści
- Wskazania do stosowania retinolu
- Dostępne preparaty
- Przeciwwskazania do stosowania retinolu
- Działania niepożądane retinolu
- Interakcje z innymi produktami leczniczymi
- Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
- Wpływ na ciążę lub laktację
- Przechowywanie
Wskazania do stosowania retinolu
- Profilaktyka i leczenie niedoboru witaminy A, prowadzącego do niedowidzenia zmierzchowego, zapalenia rogówki, czy kseroftalmii (objaw chorobowy polegający na wysychaniu spojówki, rogówki, a nawet całego oka).
- Uzupełnianie diety w stanach, w których wystąpić może zwiększone zapotrzebowanie na witaminę A, takich jak biegunka, gastrektomia, nadczynność tarczycy, przewlekłe zakażenia, choroby przewodu pokarmowego (celiakia, choroba Crohna), zaburzenia wchłaniania związane z niewydolnością trzustki, ciężki niedobór białek.
- Leczenie wspomagające w chorobach skóry związanych z niedoborem witaminy A. Maści o takim składzie są zalecane do stosowania w ubytkach naskórka i przy niewielkich uszkodzeniach skóry, w celu ochrony skóry przed niekorzystnym działaniem warunków atmosferycznych (wiatr, mróz), w tym po przebytych niewielkich odmrożeniach.
Dostępne preparaty
Lek jest dostępny w postaci elastycznych kapsułek, płynu doustnego, a także maści do oczu czy na skórę.
Przeciwwskazania do stosowania retinolu
Podstawowe przeciwwskazania to nadwrażliwość na witaminę A oraz hiperwitaminoza A (nadmiar witaminy A). Nie wolno też stosować dużych dawek w:
- ciężkim nadciśnieniu tętniczym,
- chorobach nerek i wątroby,
- chorobie alkoholowej,
- jaskrze
- i miastenii.
Należy zachować szczególną ostrożność w trakcie jednoczesnego podawania z innymi lekami zawierającymi witaminę A ze względu na możliwość przedawkowania.
Działania niepożądane retinolu
W zasadzie nie występują przy podawaniu w zalecanych dawkach. Przyjmowanie witaminy A w większych dawkach może prowadzić do rozwoju hiperwitaminozy A.
Mogą wówczas wystąpić:
- zawroty i bóle głowy,
- drażliwość,
- jadłowstręt,
- wypadanie włosów,
- suchość skóry,
- wymioty,
- bóle brzucha,
- niedokrwistość,
- zwiększone stężenie wapnia we krwi
- i bóle kostno-stawowe.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
- Wchłanianie witaminy A może być upośledzone w przypadku równoczesnego stosowania kolestyraminy, kolestypolu, doustnie podanej neomycyny,
- Doustne środki antykoncepcyjne podwyższają stężenie witaminy A w osoczu. Stosowanie witaminy A równolegle z innymi retinoidami może prowadzić do zwiększenia jej toksyczności,
- Wysokie dawki witaminy A, powyżej 50 000 IU, w połączeniu z tetracykliną mogą być przyczyną wystąpienia nadciśnienia śródczaszkowego.
Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Retinol nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Wpływ na ciążę lub laktację
Należy unikać stosowania nadmiernych dawek witaminy A ze względu na jej potencjalne działanie uszkadzające płód.
Nie wolno stosować witaminy A w dawkach przekraczających 6 000 IU/dobę w okresie ciąży karmienia piersią.
Przechowywanie
Przechowywać w temperaturze poniżej 25 stopni Celsjusza. Nie przechowywać w lodówce ani nie zamrażać. Chronić od światła.
Objawy niedoboru witaminy A
Porady eksperta