Pyłek pszczeli – jak wzmacnia odporność? Dlaczego warto go jeść?

Weryfikacja

Autor: Dominika Wilk

Pyłek pszczeli to naturalny produkt przetworzony przez pszczoły, który posiada szereg właściwości odżywczych oraz wspierających układ odpornościowy. Oprócz tego jest w stanie zmniejszać ryzyko występowania wielu poważnych chorób oraz redukować objawy schorzeń już istniejących. Warto go spożywać regularnie, aby wzmocnić układ immunologiczny i nie dać się wirusom i bakteriom w okresie wzmożonych przeziębień.

Spis treści

1. Właściwości i skład pyłku pszczelego
2. Pyłek pszczeli a odporność
3. Pyłek pszczeli – ochronny wpływ na wątrobę
4. Pozytywny wpływ pyłku pszczelego na układ krążenia
5. Pyłek pszczeli a działanie przeciwzapalne
6. Pyłek pszczeli – wpływ na skórę

Pyłek pszczeli jest to pyłek kwiatowy zbierany przez pszczoły, a następnie zlepiany przy pomocy miodu w kulki i umieszczany w plastrach w ulu, skąd mogą go wydobyć pszczelarze. Stanowi pożywienie dla larw, choć i dla ludzi stanowi niezwykle cenny produkt odżywczy. Ciekawostką jest fakt, że aby pszczoła mogła wytworzyć 15 mg pyłku, musi odwiedzić aż 80 kwiatów.

Właściwości i skład pyłku pszczelego

W pyłku pszczelim znajduje się aż 250 cennych substancji, które służą zarówno wzmacnianiu odporności, jak i poprawie ogólnej kondycję organizmu. Pyłek stanowi cenne źródło białka i egzogennych aminokwasów (takich, jakich organizm człowieka nie jest w stanie sam sobie wytworzyć), m.in.:

• lizyny,
• metioniny,
• waliny,
• treoniny,
• histydyny,
• fenyloalaniny,
• argininy,
• tryptofanu,
• izoleucyny,

jak również aminokwasów endogennych, np.

• alaniny,
• cysteiny,
• priony,
• glicyny,
• seryny,
• kwasu asparaginowego,
• kwasu glutaminowego.

Spożycie 30 g tego produktu pszczelego, jest już w stanie zapewnić odpowiednią podaż podstawowych aminokwasów niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka.

Poza tym pyłek pszczeli jest dobrym źródłem łatwo przyswajalnych węglowodanów. Znajdują się w nim m.in. takie cukry jak:

• glukoza,
• fruktoza,
• skrobia,
• celuloza,
• ksyloza,
• arabinoza.

Znaleźć w nim również możemy aż 14 niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), np. kwas linolowy, czy kwas linoleowy.

Kwas linolowy ma np. bardzo korzystny wpływ na skórę, gdyż zapobiega jej rogowaceniu oraz nadmiernej suchości, poza tym przywraca prawidłowe funkcjonowanie gruczołów łojowych, co ma niebagatelne znaczenie np. przy problemach z nadmiernie przetłuszczającą się skórą. Z kolei kwas linolenowy jest świetnym antyoksydantem niszczącym wolne rodniki.

Pyłek pszczeli a odporność

Pyłek pszczeli jest to produkt, który z powodzeniem może być stosowany w podnoszeniu odporności zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Przede wszystkim dlatego, że powoduje wzrost limfocytów, monocytów, eozynofilii, które odpowiadają za odpowiedź układu immunologicznego na atak wirusów, czy bakterii.

Kiedy mamy obniżoną ilość białych krwinek, wówczas szybciej zapadamy na przeziębienia, ciężej przechodzimy choroby, jak również słabiej regenerujemy się po nich. Odpowiedni wzrost leukocytów w momencie infekcji chroni nas przed dalszym rozwojem choroby i cięższymi powikłaniami, takimi jak np. zapalenie płuc.

Pyłek pszczeli szczególnie korzystnie działa w przypadku hamowania infekcji górnych dróg oddechowych. Wspomaga też regenerację organizmu w chorobach onkologicznych, w których konieczne jest włączenie naświetlania.

Jak pokazują badania, te osoby, które poddawane były radioterapii i spożywały pyłek, miały lepsze parametry hemoglobiny oraz mniejsze skutki choroby popromiennej. Poza tym, w porównaniu do grupy pacjentów, która nie spożywała pyłku, miały większy wzrost albumin, gammaglobulin oraz białka całkowitego oraz wyższy poziom witaminy E.

O tym, że pyłek stymuluje układ immunologiczny świadczy fakt, że po jego regularnym spożyciu następuje wzrost fagocytów i makrofagów, czyli komórek żernych, niszczących patogeny wdzierające się do organizmu.

Poza tym pozytywnie wpływa na pracę śledziony, która jest istotnym narządem, jeśli chodzi o układ odpornościowy, bierze bowiem udział w wytwarzaniu limfocytów.

Pyłek pszczeli – ochronny wpływ na wątrobę

Wątroba jest tym narządem, który odpowiada za detoksykację. Wszelkiego więc rodzaju trujące substancje, toksyny, związki chemiczne zawarte w żywności, trafiają do niej, a ona musi się z nimi uporać.

O ile tych substancji nie ma zbyt wiele, wątroba świetnie daje sobie radę. Ale jeśli dojdzie do nagłego przypływu zbyt wielu toksyn, a przy tym narząd ten niedomaga z powodu naszego stylu życia i staje się np. stłuszczony, wówczas komórki wątroby nie dają już sobie tak łatwo rady z detoksykacją.

Pomocny może stać się wtedy pyłek pszczeli, który wspomaga np. usuwanie metali ciężkich z organizmu. Oczywiście nie każdych, ale jak wykazują badania Kormienko i Zdanowicz, które wykonywali z udziałem drobiu, ten produkt pszczeli może obniżyć poziom metali ciężkich w organizmie od 7,6 do 32,3%.

Pyłek pszczeli jest w stanie nie tylko ochronić wątrobę przed wpływem szkodliwych substancji, ale też leczyć uszkodzoną tkankę. Jak pokazują badania Kędzi, pyłek zmniejsza szkodliwość np. tetrachlorku węgla – który już kilka minut po dostaniu się do organizmu niszczy siateczkę cytoplazmatyczną, a w kolejnych godzinach uszkadza mitochondria.

Pojedyncza dawka tetrachlorku węgla może już doprowadzić do stłuszczenia wątroby oraz jej degeneracji.

Zwykle po dostaniu się tej substancji do organizmu następuje wzrost prób wątrobowych, bilirubiny, fosfatazy alkalicznej, jednak jak pokazują badania przeprowadzone na szczurach, uprzednie podanie wyciągu wodnego z pyłku pszczelego jest w stanie obniżyć te parametry. Podobne działanie ma wyciąg lipidowy z pyłku i ma on nawet lepsze działanie niż wyciąg wodny.

Inne badania, chociażby te przeprowadzone na szczurach, pokazują, że pyłek wykazuje silne działanie ochronne w stosunku do komórek wątroby. Te szczury, które otrzymały tylko szkodliwą etioninę, miały cechy zwyrodnienia w wątrobie, uszkodzone hepatocyty, wzrost kropelek tłuszczowych między komórkami, rozszerzenie naczyń zatokowych, jak również wzrost liczby komórek Browicza-Kupffera.

Z kolei u szczurów, które otrzymały etioninę, ale przy tym dostawały wyciąg wodny z pyłku kwiatowego albo u tych, które otrzymywały wyciąg lipidowy z pyłku, nie obserwowano żadnych zmian w wątrobie oprócz sporadycznego wzrostu ilości komórek Browicza-Kupffera.

Pozytywny wpływ pyłku pszczelego na układ krążenia

Wszystkie mięśnie, w tym mięsień serca, ulegają starzeniu. Kiedy tak się dzieje, gromadzi się w nim brunatny barwnik o nazwie: lipofuscyna.

Jak pokazują badania Liu i Li przeprowadzone na myszach, spożywanie pyłku pszczelego wyraźnie obniża stężenie tego składnika w sercu. Ze względu na to, że u myszy obniżał się on również w mózgu, wątrobie, jak również nadnerczach, uznano, że pyłek wykazuje działanie przeciwstarzeniowe.

Korzystny wpływ pyłku pszczelego na układ krążenia wynika również z tego, że zapobiega sklejaniu się płytek krwi. Choć agregacja płytek krwi jest korzystna przy zranieniach, bo ułatwia zasklepianie się ran, to gdy dochodzi do nadmiernego tego zjawiska w organizmie, hamowany jest swobodny przepływ krwi. Płytki osadzają się wtedy wewnątrz naczyń krwionośnych, co prowadzić może do zatorów krwi.

Miażdżyca to najczęstsza z chorób układu krążenia, w której powstaniu biorą udział przede wszystkim stan zapalny oraz stres oksydacyjny. Przy zmniejszeniu ryzyka jej wystąpienia ogromnie pomocny jest pyłek.

A to dlatego, że w swoim składzie posiada flawonoidy, które działają antyoksydacyjnie, zapobiegając tworzeniu się blaszki miażdżycowej. Poza tym badania na zwierzętach pokazują, że pyłek jest w stanie obniżyć poziom cholesterolu całkowitego, trójglicerydów, jak i niekorzystnej frakcji LDL, co prowadzi do zmniejszenia stanu zapalnego – źródła miażdżycy.

Z kolei badania na pacjentach pokazują, że w grupie osób, która miała stwierdzona miażdżycę oraz hipercholesterolemię, a która zażywała pyłek kwiatowy, poziom lipidów zmniejszył się od 20 do 30%.

Pyłek pszczeli a działanie przeciwzapalne

Działanie przeciwzapalne pyłku wynika z zawartości antyoksydantów i NNKT, które dostarczane drogą pokarmową są w stanie zahamować lub zmniejszyć proces zapalny toczący się w organizmie. Dużą rolę odgrywają tu również flawonoidy oraz kwercetyna.

Oprócz tego pyłek kwiatowy wykazuje działanie przeciwzapalne przy podaniu go na zewnątrz np. na skórę. Dowodzą tego badania Kędzi przeprowadzone na szczurach, u których wywołano celowo obrzęk tylnej łapy. Po podaniu ekstraktu z pyłku zmieszanego z wazeliną, obrzęk posmarowanej łapy znacznie się zmniejszał.

Oprócz tego pyłek pszczeli wspomaga gojenie ran, gdyż maści z jego dodatkiem wykazują działanie przeciwbakteryjne, a obecność bakterii jest najczęstszą przyczyną braku możliwości zagojenia się tkanek.

Pyłek pszczeli – wpływ na skórę

Pyłek kwiatowy może być z powodzeniem stosowany w poprawie wyglądu skóry. Zawarta w nim metionina wpływa dodatnio na proces keratynizacji naskórka, a przy tym hamuje wydzielanie sebum oraz działa przeciwzapalnie, co jest bardzo pożądane przy leczeniu cery trądzikowej. Z kolei znajdująca się w pyłku witamina A wspomaga regenerację skóry oraz opóźnia proces pojawiania się zmarszczek, jest więc niezwykle przydatna dla skóry dojrzałej.

Kremy z dodatkiem pyłku mogą być pomocne przy łagodzeniu zmian atopowych, gdzie istnieje silna tendencja do świądu i nadmiernej suchości skóry. Witamina B2 zawarta w pszczelim produkcie działa przeciwświądowo, natomiast naturalne cukry w nim zawarte nawilżają i zapobiegają TEWL (nadmiernemu parowaniu wody z wierzchniej warstwy naskórka).

Poza tym kwas gamma-linolowy znajdujący się w pyłku działa przeciwzapalnie i przeciwalergicznie, co pomaga nie tylko w leczeniu skóry atopowej, ale też chorobach łojotokowych. U osób z tendencją do pękających naczynek, krem z pyłkiem, dzięki zawartości witaminy C, wspomaga uszczelnianie ścianek naczyń krwionośnych, a cynk – regenerację komórek.

Jak pokazują badania przeprowadzone wśród studentek kosmetologii, gdzie badano grupę 21 kobiet podzielonych na osoby stosujące krem nawilżający z dodatkiem pyłku i bez niego, te osoby, które stosowały kosmetyk z pyłkiem miały zarówno obiektywne, jak i subiektywne lepsze wyniki jeśli chodzi o stopień nawilżenia niż grupa z kosmetykiem bez pyłku pszczelego.

Dominika Wilk