Pseudoefedryna - działanie i skutki uboczne. W jakich lekach się znajduje?

2020-05-14 8:13

Pseudoefedryna to lek sympatykomimetyczny. Jest pochodną efedryny, ale znacznie słabiej wpływa na układ nerwowy. Pseudoefedryna obkurcza naczynia krwionośne błony śluzowej nosa, rozszerza oskrzela, pobudza eceptory α-adrenergiczne, zmniejszając stany zapalne błony śluzowej. Stosowana jest w dolegliwościach układu oddechowego i infekcjach.

PSEUDOEFEDRYNA - substancja lecznicza - jak działa? — Autor: Thinkstockphotos.com

Spis treści

Pseudoefedryna - co to
Pseudoefedryna - działanie i zastosowanie
Pseudoefedryna - leki. W jakich lekach występuje?
Pseudoefedryna: skutki uboczne
Pseudoefedryna - ograniczenia sprzedaży

Pseudoefedryna - co to

Pseudoefedryna to pochodna efedryny występującej w naturze (pozyskuje się ją z zioła o nazwie Ephedra). Pseudoefedryna to sympatykomimetyk, czyli substancja, która działa bezpośrednio na receptory znajdujące się w błonie śluzowej dróg oddechowych. Jest stosowana w zapaleniach górnych dróg oddechowych, zapaleniu zatok, zapaleniu oskrzeli, astmie oskrzelowej, nieżycie nosa. W lekach bez recepty ma postać chlorowodorku lub siarczanu. Może być niezależnym lekiem albo dodatkiem do leków przeciwbólowych, przeciwhistaminowych, przeciwzapalnych.

Pseudoefedryna - działanie i zastosowanie

Pseudoefedryna rozszerza oskrzela, więc ułatwia oddychanie. Podana doustnie zmniejsza przekrwienie błony śluzowej nosa. Obkurcza naczynia krwionośne, przez co zmniejsza obrzęk śluzówki. Po przyjęciu leku, w ciągu 15-30 minut (wchłania się z przewodu pokarmowego) poprawia się drożność dróg oddechowych i łatwiej oczyszczają się zatoki i nos.

Dzięki łagodzeniu stanów zapalnych śluzówki nosa, pseudoefedryna zmniejsza katar. Może również pomagać zredukować ilość wydzieliny w oskrzelach.

Efekt działania pseudoefedryny utrzymuje się przez 3-4 godziny, a tej pochodzącej z leków o przedłużonym działaniu - nawet do 12 godzin.

Pseudoefedryna może poprawiać sprawność narządu słuchu, np. wyrównać ciśnienie w uchu środkowym podczas lotu samolotem czy nurkowaniu. Niektórzy specjaliści sugerują, że bywa pomocna w zwalczaniu wysiłkowego nietrzymania moczu.

Lek nie powoduje senności.

Pseudoefedryna łagodzi objawy infekcji wirusowych, ale nie leczy ich przyczyny ani nie przyspiesza powrotu do zdrowia.

Pseudoefedryna - leki. W jakich lekach występuje?

Pseudoefedryna występuje w dostępnych bez recepty preparatach stosowanych w leczeniu przeziębień i grypy. Może znajdować się w środkach o różnych nazwach handlowych. Dlatego należy uważnie weryfikować ich składy, aby nie spowodować przypadkowego przedawkowania. Pseudoefedryna może być w lekach o różnej postaci i formie podania jak m.in. tabletki, saszetki z proszkiem do rozpuszczenia w wodzie, syropy.

Pseudoefedryna: skutki uboczne

Jako pochodna efedryny ma zbliżone, ale o wiele słabsze od niej działanie. Pomimo to może:

Przedawkowana daje objawy charakterystyczne dla choroby Parkinsona. Bywa powodem zatrzymania moczu u mężczyzn. Działa na ośrodkowy układ nerwowy, powodując:

Lek rozszerza źrenice, pojawia się nadwrażliwość na światło, czasem opóźnienie reakcji i zaburzenia koncentracji. Nadużywanie pseudoefedryny prowokuje objaw Raynauda, czyli blędnięcie i sinienie palców rąk i stóp pod wpływem zimna bądź stresu.

Leki zawierające pseudoefedrynę należy stosować nie dłużej niż 3-5 dni. Przyjmowane z:

niektórymi antydepresantami mogą prowadzić do wzrostu ciśnienie tętniczego
z lekami przeciw nadciśnieniu - osłabiać ich działanie
z lekami zobojętniającymi sok żołądkowy - zwiększać wchłanianie pseudoefedryny

Osoby przyjmujące kwas acetylosalicylowy (ASA) w tzw. dawkach kardiologicznych muszą wiedzieć, że pseudoefedryna neutralizuje antypłytkowe działanie ASA.

Substancja nie może być podawana dzieciom poniżej 2. roku życia, a w tabletkach o przedłużonym uwalnianiu także dzieciom poniżej 12. roku życia.

W czasie kuracji nie wolno pić kawy ani napojów z kofeiną, bo to połączenie nasila działanie pseudoefedryny.

Z alkoholem substancja tworzy metabolit silnie toksyczny dla wątroby.

Bez zgody lekarza pseudoefedryny nie wolno brać przy:

Pseudoefedryna - ograniczenia sprzedaży

Od 1 lipca 2015 roku można kupić tylko jedno opakowanie dostępnego bez recepty leku zawierającego pseudoefedrynę, dekstrometorfan lub kodeinę. Co więcej, farmaceuta może wydać lek zawierający którąś z tych substancji tylko osobie pełnoletniej.

Poza tym może odmówić jego sprzedaży, jeśli uzna, że lek może zostać wykorzystany w celach pozamedycznych lub spowodować zagrożenie dla zdrowia i życia.

Przeczytaj też:

Tekst pochodzi z miesięcznika "Zdrowie"

O autorze

Anna Jarosz

Dziennikarka od ponad 40 lat zaangażowana w popularyzację edukacji zdrowotnej. Laureatka wielu konkursów dla dziennikarzy zajmujących się medycyną i zdrowiem. Otrzymała m. in. Nagrodę Zaufania „Złoty OTIS” w kategorii „Media i Zdrowie”, Wyróżnienie Św. Kamila przyznawane z okazji Światowego Dnia Chorego, dwukrotnie „Kryształowe Pióro” w ogólnopolskim konkursie dla dziennikarzy promujących zdrowie oraz wiele nagród i wyróżnień w konkursach na „Dziennikarza Medycznego Roku” organizowanego przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia.

Więcej artykułów tej autorki

Anna Jarosz

Konsultacja: Władysława Tondys