Przyjmowanie leków: czym popijać lekarstwa?

2020-09-08 14:54

Do popijania leków używaj tylko wody. Tak jest bezpiecznie. Inne płyny mogą sprawić, że lek zadziała silniej lub słabiej, albo nie zadziała wcale. Co gorsza, lek popity płynem innym, niż odpowiednia woda może po prostu zaszkodzić. Jaka więc woda jest najlepsza przy zażywaniu lekarstw i suplementów? A czym na pewno nie można popijać leków?

Przyjmowanie leków: czym popijać lekarstwa — Autor: thinkstockphotos.com

Czym popijać leki? To nie jest błahe pytanie. Bądźmy wobec siebie szczerzy: zażywając lekarstwa lub suplementy diety w postaci tabletek czy drażetek, aby je popić sięgamy zwykle po płyn, który mamy po prostu pod ręką. Nie zastanawiamy się czy jego rodzaj ma znaczenie – byleby dzięki niemu lekarstwo szybko i gładko przełknąć, albo zamaskować jego nieprzyjemny smak.

Tymczasem, to czym popijamy leki ma istotne znaczenie dla tego czy lek zostanie prawidłowo wchłonięty przez organizm i czy jego substancje nie wejdą w niekorzystne interakcje z samym płynem. Zły wybór „popitki” ma więc duży wpływ na efekt leczenia. Może sprawić, że zamiast spodziewanego polepszenia stanu zdrowia, będziesz czuć się coraz gorzej.

Co ważne: połykanie leków bez popijania, czyli „na sucho” też nie jest dobrym rozwiązaniem. Zadaniem płynu jest nie tylko ułatwienie przełknięcia tabletki, ale także wsparcie preparatu, aby prawidłowo rozpuścił się w organizmie i odpowiednio zadziałał.

Spis treści

Przyjmowanie leków – czym popijać leki?
Przyjmowanie leków – czym nie popijać leków?

Przyjmowanie leków – czym popijać leki?

Płynem, który jest najbezpieczniejszy i najlepiej nadaje się do popijania leków i suplementów jest niegazowana, przegotowana woda o następujących właściwościach:

skład – im mniej składników mineralnych, tym lepiej – tym mniejsze ryzyko, że woda wejdzie w szkodliwe interakcje z substancją czynną leku
ciepłota – najlepiej w temperaturze pokojowej; woda gorąca lub zimna może podrażnić gardło, przełyk i zakłócić działanie leku
objętość – optymalna to ok. 200-250 ml, czyli po prostu 1 szklanka; łyk wody nie wystarcza, aby lek mógł się rozpuścić i prawidłowo wchłonąć w układzie pokarmowym

Ważna jest także pozycja, w której przyjmujemy leki. Najlepsza jest stojąca. W pozycji siedzącej lub leżącej ruch mięśni jest słabszy przez co tabletki i draże poruszają się wolniej i mogą zatrzymać się w przełyku wywołując nudności lub wymioty.

Przyjmowanie leków – czym nie popijać leków?

Nie oszukujmy się - rzadko mamy pełną wiedzę o tym jak działa dany lek, który przepisze nam lekarz. Jeszcze mniej, albo w ogóle nic nie wiemy w jakie niepożądane interakcje chemiczne mogą wchodzić nasze leki z napojami. Jest jednak kilka płynów, na które powinniśmy szczególnie uważać przyjmując leki i suplementy, albo po prostu ich wówczas nie pić.

1. Kawa i inne napoje z kofeiną

Kofeina zawarta w kawie może nasilić działanie substancji zawartych w leku, a tym samym doprowadzić do tego, że organizm zareaguje na lek zbyt gwałtownie. W konsekwencji nasilą się także działania niepożądane leku. Tak się stanie, gdy popijamy kawą leki przeciwbólowe.

Na kawę, nawet nie pitą bezpośrednio wraz z lekami powinny szczególnie uważać osoby chorujące na astmę oskrzelową. Picie kawy i jednoczesne przyjmowanie leków na to schorzenie może doprowadzić do takich dolegliwości ubocznych jak:

Zażywając leki nie musimy jednak rezygnować całkowicie z kawy. Aby uniknąć szkodliwych interakcji, między zażyciem leku, a wypiciem filiżanki kawy (i innych napojów z kofeiną) zachowajmy 2 godzinny odstęp.

2. Herbata

Na herbatę i zawartą w niej teinę powinny zwłaszcza uważać osoby przyjmujące:

preparaty z żelazem przy leczeniu np. anemii – teina hamuje wchłanianie żelaza i terapia niedokrwistości nie daje efektów,
leki stosowane przy leczeniu stanów urojeniowych i maniakalnych, schizofrenii i psychozy paranoidalnej – teina może zmniejszyć działanie tych leków nawet o 90 proc.

3. Mleko i napoje mleczne

Zawarty w mleku i przetworach mlecznych wapń tworzy z niektórymi lekami nierozpuszczalne sole, przez co leki te nie są wchłaniane przez organizm, a więc nie działają. Chodzi tu o następujące leki:

preparaty dojelitowe, które docelowo rozpuszczają się w jelitach – popicie ich mlekiem lub innym napojem z wapniem może doprowadzić do rozpuszczenia się leku w żołądku i uszkodzenia błony śluzowej wyścielającej żołądek,
bisfosfoniany – stosowane w leczeniu osteoporozy,
tetracykliny (antybiotyki) – przy innych antybiotykach, przy których zalecane jest spożywanie jogurtów i kefirów, pomiędzy przyjęciem leku a wypiciem napoju mlecznego należy zachować odstępy czasowe: 2 godziny przed i 1 godziny po przyjęciu antybiotyku.

4. Sok grejfrutowy

Farmakolodzy rekomendują, aby w ogóle zrezygnować z popijania leków sokami, bo niezwykle trudno jest przewidzieć czy nie nawiążą się między nimi szkodliwe interakcje. Szczególnie zaś niebezpieczny jest sok z grejpfruta. Dlaczego? Zawarty w tym soku związek: naringina (odpowiedzialna za gorzki posmak owoców) paraliżuje pracę enzymów odpowiedzialnych za metabolizm niektórych leków. A jeśli lek nie jest metabolizowany, to jego poziom we krwi wzrasta i lek zaczyna działać silniej, niż powinien. Z soku grejfrutowego jako „popitki” powinny zrezygnować zwłaszcza osoby zażywające leki:

blokery kanału wapniowego – stosowane przy leczeniu nadciśnienia tętniczego; objawy nieprawidłowej metabolizacji leku to: nadmierne obniżenie ciśnienia, bóle głowy i zawroty głowy,
leki przeciwhistaminowe – w efekcie ich połączenie z sokiem może dojść do zaburzeń rytmu serca,
leki immunosupresyjne – połączenie ich z sokiem może wywołać wzrost ciśnienia krwi i napady drgawek.

Ważne! Jeśli lubisz sok grejfrutowy i nie chcesz z niego rezygnować, pij go na minimum 4 godziny przed i po przyjęciu lekarstw.

5. Alkohol i napoje zawierające alkohol

Zasada jest prosta: przyjmujesz leki – nie pij niczego co zawiera alkohol. Nawet przy zachowaniu kilku godzin przerwy między przyjęciem leku a wypiciem alkoholu istnieje dużo ryzyko wystąpienia między nimi szkodliwych interakcji. Leki mogą zaburzać metabolizm alkoholu etylowego potęgując jego działanie. Z drugiej strony alkohol może zaburzać prawidłową aktywność samych leków. Z alkoholu powinny stanowczo zrezygnować osoby przyjmujące leki na uspokojenie, leki przeciwbakteryjne oraz leki z paracetamolem.

6. Zioła

To nieprawda, że naparami ziołowymi można bezpiecznie popijać leki. Zioła zawierają bowiem substancje lecznicze, które mogą zakłócać działanie tych zawartych w lekach. Przyjmując lekarstwa warto więc ograniczyć takie zioła jak:

dziurawiec – zmniejsza skuteczność leków antykoncepcyjnych,
siemię lniane, prawoślaz – tak skutecznie chronią błonę śluzową układu pokarmowego, że nie może ona wchłonąć substancji leczniczych.