Popularny lek działa "odchudzająco"? Wyniki są obiecujące

Od lat wiele osób z pomocą tego leku próbowało się odchudzać "nielegalnie", bez wyraźnych wskazań medycznych. Teraz okazuje się, że coś jest na rzeczy, bo uczeni odkryli tajemniczą cząsteczkę, która miałaby odpowiadać za cenny "skutek uboczny" preparatu.

Metformina to doustny lek pierwszego rzutu, stosowany w leczeniu cukrzycy. Znajduje też zastosowanie w walce z insulinoopornością, bywa zalecany wspomagająco w terapii zespołu policystycznych jajników, gdy pojawiają się problemy z gospodarką węglowodanową.

To tajemnica poliszynela, że sporo kobiet próbuje się odchudzać metforminą nawet wtedy, gdy nie mają kłopotów z wysokim cukrem we krwi. Nie zniechęcają ostrzeżenia lekarzy, że w ten sposób można sobie skutecznie rozregulować system hormonalny, bo to często po prostu działa.

Do tej pory myślano, że głównie u tych pacjentów, u których nie zdiagnozowano prawidłowo cukrzycy bądź insulinooporności i stąd efekt. Najnowsze badania rzucają na sprawę inne światło.

Metformina - dlaczego może odchudzać

W 2022 roku naukowcy ze Stanford Medicine odkryli niezwykłą cząsteczkę, którą nazwano lac-phe. Powstaje ona w wyniku połączenia mleczanu - produktu ubocznego powstającego w mięśniach podczas zmęczenia - z aminokwasem znanym jako fenyloalanina.

Substancja ta powstaje naturalnie w organizmie po intensywnym wysiłku fizycznym. Ma zdolność do hamowania uczucia głodu. Spalone kalorie normalnie kojarzą się z wilczym apetytem. Lac-phe oszukuje mózg, gdy jesteśmy zmęczeni i nie chce nam się jeść.

Okazuje się, że metformina, lek przeciwcukrzycowy, stymuluje produkcję lac-phe.

Odchudzanie metforminą - najnowsze badanie

Naukowcy ze Stanford i Harvard Medical School przeprowadzili nowe badania na myszach i ludziach, które wykazały, że cząsteczka lac-phe pozwala na umiarkowaną utratę wagi, która następuje po zażyciu metforminy - leku przeciwcukrzycowego.

Według badaczy, te wyniki mogą otworzyć drogę do stworzenia nowej klasy leków odchudzających. Według sceptyków - całe to zamieszanie ma być odpowiedzią rynku na glutydy, które stopniowo eliminują innych graczy. Dziś coraz częściej pacjenci z cukrzycą chcą być leczeni glutydami (analogami GLP-1), a otyli nie szukają zamienników. Nie odstraszają doniesienia o ewentualnych skutkach ubocznych. Pojawienie się glutydów doustnych zmusza konkurencję do intensywniejszych działań.

W przypadku wspomnianych badań nie ma jednak mowy o konflikcie interesów, były niezależne, a ewentualna konkurencyjność na rynku leków będzie tylko służyć pacjentom.

- Do tej pory nie było jasne, w jaki sposób metformina przepisana w celu kontrolowania poziomu cukru we krwi wpływa również na utratę wagi. Teraz wiemy, że działa w ten sam sposób, co energiczne ćwiczenia, aby zmniejszyć głód. Zrozumienie, w jaki sposób te ścieżki są kontrolowane, może prowadzić do realnych strategii obniżania masy ciała i poprawy zdrowia milionów ludzi - tłumaczy dr Jonathan Long, który kierował tymi badaniami.

Odchudzanie metforminą - na jakie efekty można liczyć

W ciągu pierwszego roku od rozpoczęcia leczenia metforminą, wielu pacjentów cierpiących na cukrzycę doświadcza utraty około 2-3% masy ciała. Jest to niewielka ilość, zwłaszcza w porównaniu do utraty co najmniej 15 proc. w tym samym czasie u pacjentów stosujących glutydy.

Dr Jonathan Long podkreśla jednak, że jego badania miały na celu szukanie zależności i mechanizmu. To furtka do szerszych analiz, koncentracji na aspekcie odchudzania, szukaniu właściwej dawki etc.

Lekarz podkreślił, że zazwyczaj leki semaglutydowe wstrzykiwane są do krwioobiegu. To nowe preparaty, na pewno słabiej poznane niż metformina - doustna, z powodzeniem stosowana u milionów ludzi. Być może lepsze poznanie jej możliwości umożliwi stworzenie środków nowej generacji - normalizujących poziom cukru, cholesterolu, ciśnienie krwi i jeszcze ułatwiających odchudzanie.

Eliza Dolecka