Meloksykam - działanie, wskazania do stosowania, skutki uboczne

Meloksykam jest lekiem należącym do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Jest ona grupą niezwykle liczną i różnorodną. Preparaty NLPZ można otrzymać w aptece zarówno na receptę w większych dawkach jak i bez recepty. Meloksykam można dostać w aptece bez recepty w preparatach pod nazwą: Opokan lub Mel. Oba te leki są jednymi z najczęściej polecanych przez farmaceutów środków przeciwbólowych.

Spis treści

1. Działanie meloksykamu
2. Wskazania do stosowania meloksykamu
3. Dawkowanie meloksykamu
4. Przeciwwskazania do stosowania meloksykamu
5. Interakcje z innymi lekami oraz środki ostrożności
6. Działania niepożądane meloksykamu

Działanie meloksykamu

Jak wszystkie NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne), meloksykam wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe.

Lek ten hamuje syntezę prostaglandyn, czyli mediatorów stanu zapalnego. Dzięki swojemu działaniu substancja ta jest szeroko stosowana w reumatologii i traumatologii.

Meloksykam, w przeciwieństwie do większości klasycznych NLPZ-ów, oddziałuje intensywniej na cyklooksygenazę 2, dzięki czemu nie obserwuje się w jego przypadku tak silnych działań niepożądanych w obrębie układu pokarmowego.

Jest on alternatywą dla pacjentów, którzy cierpieli na chorobę wrzodową lub krwawienie z układu pokarmowego.

Nie oznacza to jednak, że w dużych dawkach lek ten nie będzie powodował działań niepożądanych. Lekarze zalecają przyjmowanie jak najmniejszej skutecznej dawki meloksykamu przez jak najkrótszy okres terapii.

Wskazania do stosowania meloksykamu

Meloksykam jest stosowany w formie doustnej oraz domięśniowej. Zwykle zastrzyki wykonuje się w mięsień pośladkowy przez lekarza lub inny wykwalifikowany personel medyczny. Zastrzyki muszą być wykonane umiejętnie, ponieważ nieprawidłowe podanie może spowodować silny ból u pacjenta w miejscu podania.

Na terapię domięśniową lekarz decyduje się w stanach poważnych, np. zaostrzenie reumatoidalnego zapalenia stawów lub zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Zwykle zastrzyk podaje się w sytuacji kiedy podanie doustne nie jest możliwe u chorego. Leczenie taką formą leku zwykle trwa maksymalnie 3 dni, a podanie ograniczone jest do jednego zastrzyku dziennie.

Znacznie mniej inwazyjne jest podanie meloksykamu w formie tabletki. Wtedy terapia może trwać dłużej, a pacjent sam podaje sobie lek. Zaleceniami do stosowania meloksykamu są:

• reumatoidalne zapalenie stawów,
• choroby zwyrodnieniowe.

Dawkowanie meloksykamu

Dawkowanie meloksykamu w formie roztworu do wstrzykiwań zwykle jest zależne od stanu chorego. Lekarz prowadzący podejmuje decyzję dotyczącą dawki na podstawie stanu nerek i wątroby pacjenta, a także jego wieku. Zwykle lek podawany jest raz dziennie w jak najmniejszej skutecznej dawce, a terapia trwa od 1 do 3 dni.

Meloksykam w formie zastrzyku nie jest zalecany dla dzieci i młodzieży poniżej 18. roku życia chyba, że lekarz zadecyduje inaczej.

W przypadku tabletek pacjent także powinien przestrzegać zaleceń lekarza. Osoby w podeszłym wieku, z obciążonymi chorobowo nerkami lub wątrobą, powinny przyjmować mniejsze dawki leku (optymalnie 7,5 mg na dobę).

U pacjentów nie należących do grup ryzyka można rozpocząć dawkowanie od 7,5 mg na dobę zwiększając maksymalnie dawkę do 15 mg na dobę.

W przypadku tabletek granicą wiekową, której lekarze i farmaceuci nie przekraczają podczas rekomendacji, jest 15 lat.

Przeciwwskazania do stosowania meloksykamu

Meloksykam jest przeciwwskazany w następujących przypadkach:

• kobiety w ciąży w trzecim trymestrze,
• kobiety karmiące piersią,
• pacjenci nadwrażliwi na meloksykam, którąkolwiek substancję pomocniczą, inne NLPZ, kwas acetylosalicylowy,
• pacjenci cierpiący na astmę oskrzelową, pokrzywkę polekową, obrzęk naczynioruchowy po stosowaniu NLPZ,
• pacjenci, którzy w wywiadzie zgłaszali krwawienie z przewodu pokarmowego w przeszłości lub jako obecne schorzenie,
• pacjenci z perforacją po wcześniejszym leczeniu NLPZ-ami
• pacjenci z czynną lub nawracającą chorobą wrzodową o silnym przebiegu,
• pacjenci z ciężką niewydolnością wątroby,
• pacjenci z niewydolnością nerek nie dializowanych,
• pacjenci z zaburzeniami mogącymi prowadzić do krwotoków,
• chorzy z ciężką niewydolnością serca

Interakcje z innymi lekami oraz środki ostrożności

Pomimo tego, iż meloksykam jest łagodniejszy dla przewodu pokarmowego niż inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, nie powinno łączyć się go z innymi lekami tej grupy. Istnieje wtedy zwiększone ryzyko uszkodzenia śluzówki przewodu pokarmowego oraz krwawień.

Tak jak inne NLPZ, meloksykam może powodować wzrost ciśnienia tętniczego, zatrzymanie płynów oraz obrzęki.

Pacjenci mający:

• nadciśnienie,
• niewydolność serca,
• chorobę niedokrwienną serca,
• z chorobami naczyniowymi w tym tętnic obwodowych lub naczyń mózgowych

powinni być leczeni meloksykamem pod kontrolą lekarza specjalisty. Nie powinni oni samodzielnie podejmować decyzji o leczeniu tą substancją. Zawsze powinno się konsultować z lekarzem lub farmaceutą w razie niepewności czy lek ten jest bezpieczny dla pacjenta.

Pacjenci w podeszłym wieku powinni być szczególnie świadomi, iż działania niepożądane mogą u nich występować częściej. Jest to związane z występowaniem chorób towarzyszących, terapią wielolekową i osłabieniem organizmu. U takich pacjentów szczególnie często może pojawić się krwawienie z przewodu pokarmowego.

Jeśli pacjent zauważy jakiś niepokojący objaw lub poczuje dyskomfort, powinien od razu odstawić lek i skontaktować się z lekarzem POZ lub specjalistą który wypisał lek na receptę. Nie należy bagatelizować objawów takich jak krwawienie z przewodu pokarmowego. U tej grupy pacjentów objaw ten może powodować nawet zgon.

U pacjentów, u których w historii choroby pojawiły się przypadłości takie jak zapalenie przełyku, choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, meloksykam może powodować nawrót tych schorzeń.

Mimo że meloksykam jest zalecany jako jeden z łagodniejszych niesteroidowych leków przeciwzapalnych, nie można całkowicie wykluczyć jego negatywnego działania na układ pokarmowy. Niektóre leki podawane z meloksykamem zwiększają ryzyko pojawienia się krwawień i perforacji wrzodów żołądka i dwunastnicy.

Są to głównie:

• kortykosteroidy,
• leki przeciwzakrzepowe,
• selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny,
• aspiryna.

Osoby, które przyjmują na stałe leki przeciwzakrzepowe, powinny w szczególności uważać podczas przyjmowania meloksykamu. Takie połączenie niesie ze sobą ryzyko krwawień, wylewów lub przedłużonego czasu krzepnięcia krwi w wypadku zranienia. U kobiet w takiej sytuacji krwawienie menstruacyjne może zostać nienaturalnie przedłużone.

Meloksykam, podobnie jak inne NLPZ, może wywoływać niebezpieczne reakcje skórne:

• zespół Stevensa-Johnsona,
• toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka
• lub złuszczające zapalenie skóry.

Według badań klinicznych takie reakcje na lek występują zwykle w pierwszym tygodniu leczenia, dlatego pacjenci powinni uważnie obserwować stan swojej skóry. W przypadku zauważenia jakiegokolwiek niepokojącego objawu, pacjenci powinni od razu odstawić lek i skonsultować się z lekarzem prowadzącym.

U pacjentów obarczonych ryzykiem występowania działań niepożądanych ze strony układu pokarmowego, spożywanie alkoholu zwiększa szansę ich wystąpienia.

Podczas terapii meloksykamem objawy infekcji mogą być mniej widoczne, więc choroba zakaźna może być trudniejsza do rozpoznania.

Według badań klinicznych meloksykam zmniejsza płodność u kobiet, więc nie jest on wskazany dla kobiet planujących ciążę. Stosowanie meloksykamu razem z diuretykami może zbytnio obciążyć nerki i grozi ich niewydolnością.

Pacjenci przyjmujący leki na nadciśnienie powinni skonsultować się z lekarzem kardiologiem przed decyzją o rozpoczęciu terapii.

Meloksykam nie jest zalecany dla kobiet w ciąży i kobiet karmiących.

Działania niepożądane meloksykamu

Do najczęstszych działań niepożądanych zalicza się :

• nudności,
• wymioty,
• bóle brzucha,
• obrzęki,
• zmiany w obrazie krwi,
• zmiany nastroju,
• bezsenność,
• kołatanie serca,
• zwiększenie ciśnienia krwi,
• krwawienie z przewodu pokarmowego,
• perforacja przewodu pokarmowego,
• choroba wrzodowa żołądka,
• zapalenie przełyku,
• zapalenie błony śluzowej jamy ustnej,
• zapalenie błony śluzowej żołądka i okrężnicy,
• świąd,
• wysypka,
• pokrzywka,
• reakcja alergiczna.