Luteolina - flawonoid chroniący komórki nerwowe

Luteolina należy do grupy flawonoidów roślinnych charakteryzującej się wysokim potencjałem prozdrowotnym o potwierdzonych w badaniach naukowych właściwościach. W jakich roślinach naturalnie występuje luteolina? Jakie właściwości ma luteolina i w jaki sposób wpływa na mózg?

Spis treści

1. W jakich roślinach naturalnie występuje luteolina?
2. Co oznacza że luteolina jest flawonoidem?
3. W jaki sposób luteolina wpływa na mózg?
4. Jakie są inne właściwości luteoliny?
5. Preparaty zawierające luteolinę

Luteolina ma wiele udokumentowanych badaniami działań prozdrowotnych. Rośliny bogate w luteolinę stosowano w tradycyjnej medycynie chińskiej do leczenia różnych chorób, takich jak nadciśnienie, zaburzenia zapalne i rak. Obecnie zastosowanie luteoliny skupia się przede wszystkim na przejawianej przez nią zdolności ochrony komórek nerwowych. Jej właściwości mogą być pomocne w terapii demencji starczej, jak również problemów z pamięcią i koncentracją. Substancja ta działa także przeciwzapalnie oraz antyoksydacyjnie. Pojawiły się badania naukowe na temat prewencyjnej roli luteoliny w powstawaniu niektórych typów nowotworów.

W jakich roślinach naturalnie występuje luteolina?

Luteolina występuje w warzywach które powinny być składnikami codziennej zdrowej diety. Wysoką zawartość tej substancji cechują również popularne w Polsce zioła i przyprawy.
Produkty o wysokiej zawartości luteoliny:

• seler
• brokuł
• papryka zielona
• marchew
• oregano
• tymianek
• rozmaryn
• szałwia
• mięta pieprzowa
• zielony pieprz

Co oznacza że luteolina jest flawonoidem?

Flawonoidy są związkami chemicznymi które w roślinach pełnią rolę barwników.
Nadają roślinom barwy od żółtej w płatkach kwiatów, po ciemno niebieską w owocach borówki. Ich obecność służy zachęcaniu owadów oraz innych zwierząt które pełnią rolę w ich zapylaniu i roznoszeniu nasion. Jednak rola flawonoidów się na tym nie kończy. Ze względu na właściwości przeciwoksydacyjne posiadają zdolność zmiatania wolnych rodników. Wykazują również zdolność pochłaniania promieniowania ultrafioletowego. Dzięki tym właściwościom obecność flawonoidów chroni DNA roślin przed mutacjami.

Właściwości antyoksydacyjne tych substancji roślinnych są cenne dla ludzi. Po spożyciu, flawonoidy posiadają zdolność zmiatania wolnych rodników również w naszym organizmie. Sprawia to że przeciwdziałają procesom powstawania zmian nowotworowych. Hamują również zmiany związane ze starzeniem się organizmu W badaniach wykazano że flawonoidy posiadają także właściwości: przeciwzapalne, przeciwmiażdżycowe, rozkurczowe, moczopędne oraz obniżania ciśnienia krwi.

Substancje te dostarczane są w codziennej diecie wraz z warzywami, owocami oraz przyprawami. Najwięcej flawonoidów spożywają mieszkańcy krajów azjatyckich, nawet 2 gramy dziennie. Jest to związane z dużą zawartością roślin strączkowych w diecie. Mieszkańcy Europy spożywają tylko 0,5-0,8 grama tych substancji dziennie. W Polsce głównym źródłem flawonoidów są cebula, jabłka i herbata.

W jaki sposób luteolina wpływa na mózg?

Najważniejszą właściwością terapeutyczną luteoliny jest jej zdolność ochrony komórek nerwowych. Liczne badania wykazały, że substancja ta wykazuje korzystne działanie neuroprotekcyjne zarówno w badaniach laboratoryjnych na komórkach, jak i testach na zwierzętach.

Działanie to opiera się na zmniejszaniu nadaktywności mikrogleju, czyli komórek okładu odpornościowego w mózgu. Struktura ta w warunkach fizjologicznych kontroluje równowagę w centralnym układzie nerwowym. Mikroglej jest odpowiedzialny za usuwanie uszkodzonych neuronów.

W trakcie starzenia się organizmu funkcje tych komórek ulegają rozregulowaniu. Efektem jest nadmierne namnożenie mikrogleju, które prowadzi do niszczenia zdrowych neuronów. Naukowcy zaobserwowali związek tego procesu z chorobą Alzheimera i chorobą Parkinsona. Luteolina hamuje patologiczną aktywność w obszarze mikrogleju, dzięki czemu chroni mózg przed degeneracją.

Badania wykazują że ochrona mózgu przed demencją jest również związana z właściwościami przeciwzapalnymi tego flawonoidu. Infekcje wywołują produkcję cytokin prozapalnych. Substancje te wywołują takie objawy jak senność i depresja. Okazuje się że stan zapalny wywołuje także zaburzenia pamięci. Luteolina hamuje stan zapalny i reguluje różne szlaki sygnalizacji komórkowej. Dzieje się tak ponieważ zmniejsza wydzielanie cytokin w mózgu. Poprawia w ten sposób koncentrację oraz proces zapamiętywania.

Jakie są inne właściwości luteoliny?

Właściwości przeciwzapalne luteoliny znajdują również zastosowanie jako wsparcie terapii chorób autoimmunologicznych. Stosowanie tego flawonoidu jest także pomocne w łagodzeniu reumatoidalnego zapalenia stawów.

Naukowcy badają możliwość wykorzystania aktywności przeciwzapalnej luteoliny w obniżaniu ryzyka przerzutów nowotworowych. Właściwości przeciwnowotworowe tej substancji są również związane z indukcją apoptozy i hamowaniem podziałów komórkowych. Wciąż trwają badania nad aktywnością przeciwnowotworową luteoliny. Do tej pory nie została zarejestrowana jako lek na raka i nie należy traktować jej w ten sposób.

Preparaty zawierające luteolinę

Obecnie na rynku dostępne są suplementy diety zawierające tą substancję. Warto jednak pamiętać o tym że nadmierna suplementacja flawonoidami, również luteoliną, może wpłynąć na organizm negatywnie. Najbezpieczniejsze i korzystne dla zdrowia jest spożywanie naturalnych pokarmów bogatych w ten związek.

O autorze

mgr farmacji Sara Janowska

Doktorantka interdyscyplinarnych studiów doktoranckich z zakresu nauk farmaceutycznych i biomedycznych realizowanych na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie oraz Instytucie Biotechnologii w Białymstoku.Absolwentka studiów farmaceutycznych na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie ze specjalizacją Lek Roślinny. Uzyskała tytuł magistra broniąc pracy z dziedziny botaniki farmaceutycznej na temat właściwości antyoksydacyjnych ekstraktów pozyskanych z dwudziestu gatunków mchów. Obecnie w pracy naukowej zajmuje się syntezą nowych substancji przeciwnowotworowych oraz badaniem ich właściwości na liniach komórek nowotworowych. Przez dwa lata pracowała jako magister farmacji w aptece otwartej.

Więcej artykułów tej autorki

mgr farmacji Sara Janowska