Kwetiapina - działanie, zastosowanie, interakcje z innymi lekami
Kwetiapina to organiczny związek chemiczny, pochodna dibenzotiazepiny. Należy do grupy atypowych leków przeciwpsychotycznych (LPP). Preparat ten został po raz pierwszy zarejestrowany w roku 1997 w Wielkiej Brytanii oraz Stanach Zjednoczonych. Aktualnie zgodnie ze stanowiskiem Europejskiej Agencji Leków jest dopuszczony do obrotu w Polsce. Kwetiapina jest dostępna na receptę w formie tabletek ulegających szybkiemu uwalnianiu lub tabletek o przedłużonym uwalnianiu.
Spis treści
- Skład
- Działanie kwetiapiny
- Zastosowanie kwetiapiny
- Wskazania do stosowania kwetiapiny
- Przeciwwskazania do stosowania kwetiapiny
- Dawkowanie kwetiapiny
- Środki ostrożności
- Działania niepożądane kwetiapiny
- Interakcje z innymi lekami oraz chorobami
- Ciąża oraz karmienie piersią
- Przechowywanie leku
Skład
Tabletka ulegająca szybkiemu uwalnianiu (immediate release, IR), zawiera substancję czynną kwetapinę w dawkach 25, 100, 150, 200 bądź 300 mg, wraz z substancjami pomocniczymi w zależności od producenta leku.
Tabletka o przedłużonym uwalnianiu (extended release, XR) zawiera substancję czynną kwetapinę, w dawkach 50, 150, 200 lub 400 mg; wraz z substancjami pomocniczymi w zależności od producenta leku.
Działanie kwetiapiny
Kwetiapina charakteryzuje się wieloreceptorowym, multipotencjalnym działaniem przeciwpsychotycznym. Szeroki zakres schorzeń, co do których wykazano skuteczność terapii kwetiapiną, wynika z jej działania obejmującego przekaźnictwo dopaminergiczne (D1i D2), noradrenergiczne oraz serotoninergiczne (5-HT2).
Efekty leczenia kwetiapiną są po części przeprowadzane przez główny aktywny metabolit jej przemiany - norkwetiapinę, która wykazuje odmienny od kwetiapiny profil uchwytu na receptorach i jest odpowiedzialny po części za jej skuteczność kliniczną.
Zastosowanie kwetiapiny
Kwetiapina znalazła zastosowanie:
- w leczeniu schizofrenii,
- w chorobie afektywnej dwubiegunowej,
- w depresji jednobiegunowej,
- w zaburzeniach lękowych,
- w zaburzeniach osobowości i uzależnieniach.
Wskazania do stosowania kwetiapiny
Zaleca się stosowanie leku:
- w schizofrenii u dorosłych, w tym również w zapobieganiu nawrotom choroby u pacjentów ze stabilną schizofrenią,
- w umiarkowanych i ciężkich epizodach manii,
- w przypadku dużych zaburzeń depresyjnych
- oraz w celu zapobiegania nawrotom choroby dwubiegunowej (epizodom mieszanym, manii, depresji)
- lub u pacjentów, którzy byli wcześniej leczeni kwetiapiną.
Przeciwwskazania do stosowania kwetiapiny
Nie należy stosować leku w przypadku uczulenia na kwetiapinę oraz na jakikolwiek moduł wymieniany w składzie leku.
Dawkowanie kwetiapiny
Lek należy stosować zgodnie z opisem w ulotce dla pacjenta lub według konkretnych wytycznych oraz zaleceń lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy zwrócić się o pomoc do lekarza lub farmaceuty.
Środki ostrożności
W czasie stosowania leku należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z depresją występującą w przebiegu choroby dwubiegunowej, gdyż kwetiapina zwiększa ryzyko myśli samobójczych i samookaleczeń.
Pojawienie się takich zachowań jest szczególnie nasilone we wczesnej fazie poprawy klinicznej, dlatego pacjent powinien pozostać pod stałą kontrolą lekarską do czasu uzyskania wystarczającej remisji.
Ponadto leczenie kwetapiną może nasilać problemy z sercem, powodując spadek ciśnienia i wydłużenie odstępu QTc (fragmentu zapisu elektrokardiologicznego), na co szczególnie narażone są osoby starsze, przyjmujące również inne leki.
Leczenie kwetiapiną wiąże się z nasileniem skłonności do zakrzepów, problemów ze snem oraz osłabieniem ostrości widzenia przede wszystkim u pacjentów z podwyższonym ciśnieniem śródgałkowym oraz jaskrą o wąskim lub zamkniętym kącie przesączania.
Należy zachować ostrożność u pacjentów z predyspozycjami do udaru mózgu, z padaczką, z cukrzycą oraz z chorobami metabolicznymi, ponieważ przyjmowanie leku może powodować wystąpienie składowych zespołów metabolicznych (metabolic syndrome, MetS), czyli zaburzeń profilu lipidowego, kontroli glikemii, wzrostu ciśnienia tętniczego krwi lub masy ciała z otyłością centralną.
Zastosowanie leku może być związane z wystąpieniem wzrostu stężenia transaminaz wątrobowych w surowicy, do którego najczęściej dochodzi ok. 3 tygodni od wprowadzenia terapii.
Działania niepożądane kwetiapiny
Kwetiapina może powodować:
- zawroty głowy,
- ból głowy,
- suchość w jamie ustnej,
- senność,
- zwiększenie masy ciała,
- nieprawidłowe skurcze mięśni,
- zmiany zawartości we krwi pewnych substancji tłuszczowych (cholesterolu, trójglicerydów),
- przyspieszenie czynności serca,
- zaparcia,
- podrażnienie żołądka,
- osłabienie,
- obrzęki nóg i rąk,
- obniżenie ciśnienia tętniczego podczas wstawania,
- zwiększenie stężenia glukozy we krwi,
- niewyraźne widzenie,
- nietypowe sny (koszmary senne),
- zwiększenie łaknienia,
- drażliwość i inne.
Interakcje z innymi lekami oraz chorobami
W celu uniknięcia niepożądanych dolegliwości należy poinformować lekarza lub farmaceutę o wszystkich lekach stosowanych aktualnie lub w ostatnim czasie, a także o lekach, które pacjent zamierza stosować. Należy również poinformować lekarza o obecnym stanie zdrowia, o chorobach lub dodatkowych dolegliwościach chorobowych z jakimi się zmagamy.
Nie należy łączyć kwetiapiny m.in. z
- nefazodonem,
- erytromycyną,
- klarytromycyną,
- lekami z grupy azoli
- oraz inhibitorami proteaz.
Powinno się zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania:
- leków przeciwpadaczkowych (fenytoina, karbamazepina),
- leków przeciwnadciśnieniowych,
- barbituranów,
- tiorydazynów,
- soli litu,
- leków wpływających na rytm serca
- lub leków które mogą powodować zaparcia.
Ciąża oraz karmienie piersią
Przed zastosowaniem leku, należy poinformować lekarza o ciąży lub o karmieniu piersią. Przeważnie nie zaleca się stosowania kwetiapiny u kobiet w ciąży oraz podczas karmienia piersią.
Przechowywanie leku
Lek należy przechowywać w odpowiednim miejscu, które jest niewidoczne oraz niedostępne dla dzieci. Przechowywać w suchym miejscu w temperaturze poniżej 25°C, w oryginalnym opakowaniu. Nie powinno się stosować leku po upływie terminu ważności znajdującego się na opakowaniu. Termin ważności oznacza ostatni dzień danego miesiąca.
Porady eksperta