Krople do nosa - rodzaje. Wskazania i przeciwwskazania do stosowania kropli do nosa

Krople do nosa są często wybieranym rozwiązaniem przy niedrożności nosa będącej wynikiem infekcji sezonowych, grypy oraz zapalenia zatok. Duża część z tych preparatów działa poprzez obkurczenie naczyń krwionośnych, co skutkuje zahamowaniem kataru. Warto jednak pamiętać, że leki tego typu działają jedynie objawowo. Zbyt długie ich stosowanie może doprowadzić do poważnych negatywnych konsekwencji. Czym różnią się od siebie krople do nosa? Jak i kiedy je stosować?

Wśród kropli do nosa dostępnych w aptece można wyróżnić leki oraz wyroby medyczne. Leki zawierają substancje czynne, działające obkurczająco na naczynia krwionośne śluzówki nosa lub przeciwalergicznie. W przypadku tych preparatów uzyskiwany efekt jest praktycznie natychmiastowy, jednak krótkotrwały. Wyroby medyczne zawierają natomiast substancje wspierające leczenie, np. olejki eteryczne, oleje lub witaminy.

Spis treści

1. Rodzaje substancji obecnych w kroplach do nosa
2. Krople obkurczające naczynia krwionośne - krople do nosa z ksylometazolinem
3. Krople do nosa z solą fizjologiczną
4. Przeciwalergiczne krople do nosa
5. Olejowe krople do nosa

Rodzaje substancji obecnych w kroplach do nosa

W kroplach do nosa mogą występować:

• Leki obkurczające naczynia krwionośne - do tej grupy należą preparaty zawierające ksylometazolin. Przynoszą szybko krótkotrwałą ulgę. Nie powinny być stosowane dłużej niż 3 dni. Zbyt częste stosowanie leków zawierających ksylometazolin prowadzi do uzależnienia śluzówki nosa od tej substancji. Wielu pacjentów ma problem z odstawieniem tego typu kropli do nosa, co może prowadzić do poważnych zmian patologicznych, takich jak martwice tkanek.
• Sól fizjologiczna - oczyszcza nos i zapobiega wysuszeniu śluzówki. Preparaty oparte na soli fizjologicznej można bezpiecznie stosować przez wiele miesięcy.
• Leki przeciwalergiczne - niektóre krople do nosa zawierają substancje przeciwhistaminowe, takie jak maleinian dimetyndenu, blokujące rozwój reakcji alergicznej.
• Oleje i olejki eteryczne - wyroby medyczne je zawierające pomagają oczyścić przewody nosowe. Działają nawilżająco i wspomagają regeneracje śluzówki. Krople do nosa oparte na olejach można stosować w sposób ciągły przez długi okres czasu.

Krople obkurczające naczynia krwionośne - krople do nosa z ksylometazolinem

Krople i aerozole do nosa zmniejszające przekrwienie nie mogą być w żadnym wypadku stosowane jako spraye nawilżające do nosa. Czasami zdarza się, że pacjenci traktują w ten sposób te preparaty ze względu na informację o właściwościach nawilżających na opakowaniu. Jest to bardzo niebezpieczne.

Długie stosowanie kropli zawierających w składzie ksylometazolin, lub inną substancję obkurczającą naczynia krwionośne, może prowadzić do pojawienia się kataru „z odbicia”.

Oznacza to, że po odstawieniu leku pojawia się bardzo silna niedrożność nosa, która zmusza do ponownego przyjęcia kropli. Katar nie jest związany z infekcją i wynika z reakcji śluzówki na odstawienie substancji obkurczającej naczynia krwionośne.

Problem uzależnienia od kropli do nosa dotyka wielu pacjentów. Osoby z tym problemem potrafią zużywać nawet całą butelkę leku dziennie.

Krople do nosa zawierające ksylometazolin są skuteczne i bezpieczne jedynie, gdy są stosowane zgodnie z zalecaniami zawartymi w ulotce.

Jak działają krople do nosa z ksylometazolinem?

Leki zawierające ksylometazolin przeznaczone są do stosowania w celu tymczasowego złagodzenia przekrwienia nosa, co prowadzi do zahamowania kataru. Są skutecznym, krótkotrwałym rozwiązaniem przy niedrożności nosa wywołanym: 

• przeziębieniem,
• zapaleniem zatok,
• katarem siennym
• lub alergią.

Krople do nosa z ksylometazolinem działają poprzez zwężenie naczyń krwionośnych w okolicach nosa. Dzięki temu zmniejszają obrzęk i ból oraz udrażniają przewody nosowe.

Krople do nosa z ksylometazolinem zapewniają jedynie chwilową ulgę. Zbyt długie stosowanie leku, lub przekraczanie dozwolonych dawek, może zwiększyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.

Jak stosować krople do nosa z ksylometazolinem?

Kropli z ksylometazolinem należy używać zgodnie z informacjami w ulotce dołączonej do preparatu lub zaleceniami lekarza.

Przed zastosowaniem kropli do nosa warto umyć ręce. Istotne jest również, aby dbać o czystość końcówki zakraplacza. Nie należy dotykać nią nosa ani innych powierzchni.

Przed użyciem leku pacjent powinien wydmuchać nos. Krople aplikuje się w pozycji siedzącej lub leżącej. W trakcie ich wkraplania należy odchylić głowę do tyłu. Po zastosowaniu leku zaleca się trzymanie głowy w pozycji odchylonej przez kilka minut.

W przypadku, gdy preparat kapie do gardła nie wolno go połykać. Leku nie powinno się stosować dłużej niż 3 dni. W przypadku problemów z odstawieniem preparatu warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Działania niepożądane kropli do nosa z ksylometazolinem

Możliwe działania niepożądane związane z używaniem kropli z ksylometazolinem:

• kłopoty ze snem,
• podrażnienie śluzówki nosa,
• nudności,
• krwawienie z nosa,
• lekowy nieżyt nosa po odstawieniu preparatu.

Przeciwwskazania do stosowania kropli do nosa z ksylometazolinem

Kropli do nosa z ksylometazolinem nie powinno się stosować w przypadku:

• nadwrażliwości na substancję czynną,
• przewlekłego zanikowego nieżytu nosa,
• świeżo odbytych zabiegów chirurgicznych prowadzonych przeznosowo.

Ostrożnie krople do nosa powinny stosować osoby z:

• cukrzycą,
• jaskrą z wąskim kątem przesączania,
• rozrostem prostaty,
• nadczynnością tarczycy.

Krople do nosa z solą fizjologiczną

Preparaty do nosa oparte na soli fizjologicznej rozrzedzają gęstą wydzielinę i pomagają udrożnić przewody nosowe, usuwając drażniące cząsteczki oraz bakterie. Dzięki temu zmniejszają stan zapalny związany z podażnieniem śluzówki.

Stosowanie tego typu kropli może być bardzo pomocne w przypadku długotrwającego nieżytu nosa.

Rozpylony roztwór soli fizjologicznej działa jak nawilżacz. Warto aplikować go profilaktycznie zimą, gdy powietrze jest suche i drażniące. Jego stosowanie ułatwia również spłynięcie gęstej wydzieliny z zatok.

Przeciwalergiczne krople do nosa

Krople do nosa mogą zawierać substancje hamujące reakcję alergiczną. Dzięki temu ułatwiają oczyszczenie się przewodów nosowych oraz redukują katar.

Stosowanie tego typu kropli ułatwia oddychanie osobom cierpiącym z powodu alergii sezonowych czy też kataru siennego.

Przykładowe substancje wchodzące w skład przeciwalergicznych kropli do nosa:

• fenylefryna – redukuje przekrwienie błony śluzowej
• maleinian dimetyndenu – działa przeciwhistaminowo dzięki czemu hamuje reakcję alergiczną.

Olejowe krople do nosa

Olejowe krople do nosa są zalecane w profilaktyce oraz leczeniu wspomagającym suchości błon śluzowej nosa. Pomagają w łagodzeniu podrażnień wywołanych przez leki wysuszające jamę nosową.

Olejki eteryczne zawarte w składzie wspierają udrażnianie i oczyszczanie nosa. Witaminy działają regeneracyjnie na śluzówkę.

Przykładowe składniki kropli olejowych do nosa:

• olej sezamowy,
• witamina E,
• olejek bergamotowy,
• olejek goździkowy,
• olejek eukaliptusowy,
• olejek miętowy.

Czytaj też:

• Suchy nos - przyczyny. Co oznacza sucha śluzówka nosa?
• Jak skutecznie wyleczyć katar? 5 sposobów na katar
• Katar - przyczyny, objawy, rodzaje, leczenie

mgr farmacji Sara Janowska