Inozytol – czym jest i w jakich dolegliwościach może pomóc?

Weryfikacja

Autor: Dominika Wilk

Inozytol to alkohol polihydroksylowy, izomer glukozy, który jest ważnym przekaźnikiem sygnału insulinowego, jak również niezbędnym elementem do przekazywania sygnałów pomiędzy innymi komórkami. O jego niebagatelnej roli w organizmie świadczy fakt, że jest sprawdzonym elementem terapii PCOS, a także nadzieją na leczenie niektórych rodzajów chorób psychicznych.

Spis treści

1. Jakie funkcje pełni inozytol?
2. W jakich produktach jest inozytol?
3. Inozytol a gospodarka insulinowa
4. Inozytol a PCOS
5. Inozytol w leczeniu depresji i innych schorzeń o podłożu psychicznym
6. Inozytol – działanie przeciwnowotorowe

Inozytol jest poliolem, który ma sześciowęglową strukturę pierścieniową. Posiada wiele izomerów, z których najbardziej znany to myo-inozytol. Wchodzi w skład fosfolipidów błonowych i jest niezwykle istotnym składnikiem w przekazie sygnałów między komórkami.

Jakie funkcje pełni inozytol?

Można powiedzieć, że inozytol ma wpływ na większość procesów zachodzących w organizmie, bo bez właściwie przesłanych i odesłanych sygnałów pomiędzy komórkami, nic nie jest w stanie właściwie funkcjonować. Jest pomocny w neuropatii i wspiera plastyczność mózgu.

Poza tym, dzięki wsparciu pracy mitochondriów, korzystnie wpływa na stan psychiczny. Reguluje poziom hormonów i ma dodatni wpływ na pracę jajników, co sprawia, że jest chętne wykorzystywany np. w terapii kobiet z PCOS.

Bierze udział w wychwycie glukozy, pomaga więc regulować gospodarkę insulinową, pozwala zmniejszyć ryzyko hiperinsulinemii i insulinooporności.

W jakich produktach jest inozytol?

Inozytol znajduje się w ziarnach, orzechach, kiełkach, owocach i warzywach, możemy więc dostarczyć go sobie w codziennej diecie spożywając wyżej wymienione produkty.

Jednak w niektórych przypadkach klinicznych konieczne jest zastosowanie większych jego dawek. Wówczas inozytol podaje się w formie suplementu.

Inozytol a gospodarka insulinowa

Inozytol odgrywa znaczącą rolę w regulacji gospodarki insulinowej, gdyż wspiera wychwyt glukozy przez komórki. Poza tym jest niezbędny do tworzenia sygnału przekaźnikowego dla insuliny.

Z tego też powodu może stanowić alternatywę dla metforminy – leku podawanego w cukrzycy, gdyż ma bezpośredni wpływ na tkanki docelowe insuliny. A przy tym, co istotne, nie ma takich skutków ubocznych jak metformina.

Badania na otyłych pacjentkach z PCOS wykazały, że po regularnym podawaniu im inozytolu, doszło u nich do redukcji masy ciała, a także obniżył się wskaźnik insulinooporności. A im wyższa była wcześniej u nich insulinooporność, tym lepsze było widać efekty w postaci zmniejszenia objawów związanych z hiperinsulinemią.

Inozytol a PCOS

Zespół policystycznych jajników (PCOS) jest najczęstszą przyczyną zaburzeń miesiączkowania, któremu towarzyszą zwykle insulinooporność i hirsutyzm. Ze względu na pojawiający się w PCOS nadmiar insuliny, w tej jednostce chorobowej dochodzi do zbytniego stymulowania przez insulinę androgenów, a to z kolei powoduje zakłócenia w dojrzewaniu komórek jajowych.

Podanie inozytolu może w takim przypadku wywrzeć dobroczynny wpływ na gospodarkę insulinową, a tym samym obniżyć ilość wydzielanych androgenów. Poza tym inozytol, dzięki regulacji stężenia prolaktyny, LH czy FSH, może doprowadzić do wyrównania gospodarki hormonalnej kobiet, co przełoży się na lepszy stan kliniczny kobiet z PCOS.

Myo-inozytol można stosować w PCOS jednocześnie z kuracją hormonalną, bo jak pokazują wyniki badań, te pacjentki, które stosowały środki antykoncepcyjne i inozytol miały lepsze wyniki niż kobiety, które tylko używały środków antykoncepcyjnych.

U tych pierwszych następował większy spadek androgenów we krwi, miały też zmniejszone objawy hirsutyzmu, a także poprawiały się u nich parametry insulinowe oraz gospodarka lipidowa.

Inozytol w leczeniu depresji i innych schorzeń o podłożu psychicznym

Ze względu na to, że inozytol odgrywa znaczącą rolę w przesyłaniu informacji sygnałowych między komórkami, może mieć wpływ na poprawę stanu psychiki osób cierpiących na depresję. U osób z depresją bardzo często stwierdza się niższy poziom inozytolu, w związku z czym można przyjąć hipotezę, że zwiększenie tego składnika np. w diecie tych osób, może przynieść poprawę jakości życia.

Jednym z badań wykonanym w tym kierunku było badanie przeprowadzone na 28 pacjentach z depresją. Trwało ono 4 tygodnie i brały w niej udział osoby przyjmujące inozytol oraz placebo. Po upływie wyznaczonego czasu badano poprawę zdrowia pacjentów odnosząc się do skali depresji Hamiltona.

Jak pokazały wyniki, osoby przyjmujące inozytol doświadczyły korzystnych skutków jego przyjmowania, a grupa placebo nie odczuła pozytywnych zmian.

Badano też wpływ inozytolu na obniżenie poziomu lęku u osób z agorafobią i lękiem napadowym. W tym celu podawano 21 uczestnikom cierpiącym na lęk napadowy z agorafobią lub bez agorafobii, inozytol w ilości 12 g na dobę.

Jak pokazały wyniki badań, po upływie 4 tygodni, zarówno nasilenie ataków paniki, jak i stopień nasilenia agorafobii, znacznie zelżał w grupie przyjmującej inozytol ( w porównaniu do grupy placebo).

Inozytol odgrywa też niebagatelną rolę w chorobie dwubiegunowej, gdzie jednym z pierwszych leków, które podaje się pacjentom, jest lit. Lit ma szereg skutków ubocznych m.in. doprowadza do depresji lub łuszczycy. Dlatego jeśli może być zastąpiony przez inny, równie dobrze działający środek, dochodzi do zmiany formy leczenia.

Idealnym zastępcą litu w chorobie dwubiegunowej jest myo-inozytol, który dobrze stabilizuje nastrój, a przy tym wykazuje skuteczność w leczeniu łuszczycy (wywołanej np. przez lit).

Inozytol – działanie przeciwnowotorowe

Różne eksperymenty z użyciem inozytolu pokazują, że może mieć on znaczące działanie przeciwnowotworowe. Głównie dlatego, że zmniejsza proliferację (namnażanie się) komórek nowotworowych oraz na tyle zwiększa odporność organizmu i wspomaga ciało działaniem przeciwutleniającym, że doprowadza pośrednio do niszczenia komórek nowotworowych.

Jak pokazują wstępne działania na ludziach, wspomaga on konwencjonalną chemioterapię stosowaną w chorobach onkologicznych i pozwala opanować przerzuty nowotworu do innych miejsc. Badania nad inozytolem w chorobach onkologicznych jeszcze trwają, ale już teraz stanowi on obiecującą substancję, która może wspomóc leczenie raka.

Dominika Wilk