Finasteryd - działanie, wskazania, przeciwwskazania do stosowania
Finasteryd jest lekiem stosowanym głównie w terapii łagodnego rozrostu gruczołu krokowego. Wg danych statystycznych około 50% mężczyzn powyżej 50. roku życia cierpi na tę przypadłość. Liczba chorych wzrasta wraz w wiekiem, dochodząc nawet do 80% po 70. roku życia. Mimo, iż łagodny rozrost prostaty jest najczęstszą chorobą układu moczowo-płciowego u mężczyzn powyżej 50. roku życia, duża część pacjentów nie zgłasza się z tym problemem do lekarza pierwszego kontaktu.
Spis treści
- Działanie finasterydu
- Wskazania do stosowania finasterydu
- Dawkowanie finasterydu
- Przeciwwskazania do stosowania finasterydu
- Ostrzeżenia i interakcje z innymi lekami
- Działania niepożądane finasterydu
Działanie finasterydu
Finasteryd jest inhibitorem 5-alfa reduktazy typu II, który znajduje się głównie w gruczole krokowym i komórkach narządów płciowych. Blokowany przez finasteryd enzym jest odpowiedzialny za przekształcanie testosteronu w jego aktywną formę.
Etiologia rozrostu gruczołu krokowego nie jest do końca poznana. Wiadomym jest jednak, iż w procesie tym bierze udział aktywna forma testosteronu, ponieważ nie obserwuje się występowania tej choroby u mężczyzn pozbawionych jąder.
Wraz z wiekiem w organizmie mężczyzny zwiększa się ilość estrogenów, co pobudza organizm do produkcji testosteronu. Zwiększona ilość męskiego hormonu oddziałuje na komórki stercza. Połączenie hormonu z jego receptorem w sterczu wymusza proliferację komórek, czyli innymi słowy gruczoł się powiększa.
Niektóre publikacje podkreślają, że dodatkowymi czynnikami sprzyjającymi rozrostowi gruczołu krokowego jest:
- stres,
- przewlekły stan zapalny,
- nadciśnienie,
- nadwaga
- oraz zwiększony poziom cholesterolu.
Gruczoł krokowy jest częścią męskich narządów płciowych, a jego funkcją jest produkcja płynu wchodzącego w skład spermy. Jest umiejscowiony tuż pod pęcherzem moczowym, dlatego wychodząca z pęcherza cewka przebiega przez sam środek prostaty. Nietrudno sobie więc wyobrazić jaki będzie skutek powiększenia tego gruczołu. Prostata zaczyna uciskać cewkę, dając tym samym szereg nieprzyjemnych objawów pochodzących z dolnych dróg moczowych.
Zwężenie cewki moczowej powoduje zaburzenie swobodnego przepływu moczu. W czasie mikcji obserwuje się słaby, przerywany strumień moczu, czasami nawet przybierający postać pojedynczych kropli. Dodatkowo pacjent często ma poczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza.
U mężczyzn z przerostem gruczołu krokowego obserwuje się także upośledzenie funkcji pęcherza. Przeciążony pęcherz zaczyna słabnąć i w wyniku postępu choroby mięśnie pęcherza nie są w stanie pokonać oporu jaki stanowi zwężenie cewki. Mocz zaczyna zalegać w pęcherzu, co grozi rozwojem procesu zapalnego oraz zakażeniem bakteryjnym.
Warto także wspomnieć, iż pod wpływem działania finasterydu zmniejsza się gęstość sieci naczyniowej i ukrwienie stercza, przez co zmniejsza się także ryzyko wystąpienia u pacjenta krwiomoczu wraz z postępem choroby.
Wskazania do stosowania finasterydu
Finasteryd jest dedykowany pacjentom, u których obserwuje się dolegliwości ze strony dolnych dróg moczowych, u których jednocześnie występuje rozrost prostaty. Finasteryd jest lekiem skutecznym zarówno w monoterapii jak i w politerapii. Zmniejsza rozmiar gruczołu krokowego, prowadząc tym samym do poprawy przepływu moczu oraz cofa objawy towarzyszące rozrostowi gruczołu krokowego.
Finasteryd zmniejsza ryzyko wystąpienia ostrego zatrzymania moczu i konieczności interwencji chirurgicznej.
Należy pamiętać, iż ze względu na mechanizm działania leku, jego efekt terapeutyczny obserwuje się po dłuższym czasie terapii. Jednakże udowodniono skuteczność finasterydu i jego pozytywny wpływ na progresję choroby.
Finasteryd znalazł także zastosowanie w terapii androgenowego wypadania włosów. Enzym 5-alfa reduktaza występuje w mieszkach włosowych. Jego zwiększona aktywność w tej lokalizacji powoduje miniaturyzację mieszków włosowych i wypadanie włosów. Podanie finasterydu w zmniejszonej dawce niż w leczeniu przerostu prostaty powoduje zahamowanie tych procesów.
Dawkowanie finasterydu
W terapii łagodnego przerostu gruczołu krokowego najczęściej zalecaną dawką jest 5 mg przyjmowanych raz na dobę. Posiłek nie ma wpływu na przyswajalność leku, która wynosi w przypadku finasterydu około 80%.
Poddanie się terapii finasterydem nie zwalnia pacjenta z obowiązku regularnej kontroli u lekarza w celu oceny skuteczności leczenia. Wizyty powinny mieć miejsce co 6 miesięcy w przypadku finasterydu, ponieważ efekty jego działania są przeciągnięte w czasie i tylko po dłuższym jego upływie lekarz może z pewnością ocenić skuteczność terapii.
Przeciwwskazania do stosowania finasterydu
Stosowanie tego leku jest przeciwwskazane u kobiet w ciąży i w wieku rozrodczym, u dzieci i w przypadku nadwrażliwości na którykolwiek składnik preparatu.
Powodem, dla którego kobiety ciężarne oraz karmiące nie mogą mieć kontaktu z tym lekiem, jest ryzyko o zaburzenia rozwoju narządów płciowych męskiego płodu lub dziecka płci męskiej.
Ostrzeżenia i interakcje z innymi lekami
Finasteryd wpływa na wynik badania krwi w kierunku PSA - swoistego antygenu stercza. Lekten zmniejsza wartość wskaźnika PSA nawet o 50 procent. Podczas wizyty u lekarza należy go poinformować o przyjmowaniu finasterydu, ponieważ fałszuje on wyniki wyżej wspomnianego badania.
Z charakterystyki produktu leczniczego wynika, iż finasteryd nie wywołuje interakcji z innymi lekami.
Działania niepożądane finasterydu
Finasteryd jest lekiem uznanym za dobrze tolerowany. Działania niepożądane głównie dotyczą czynności seksualnych. Są one dość nieprzyjemne, ale według obserwacji mają one charakter przemijający. Najczęstszymi z nich są :
- impotencja,
- obniżenie libido,
- zaburzenia ejakulacji,
- powiększenie gruczołów sutkowych,
- bolesność gruczołów sutkowych,
- zmniejszona ilość nasienia po wytrysku,
- zmniejszenie ilości plemników w nasieniu,
- ginekomastia.
Porady eksperta