Esketamina - nowy lek na depresję? Działanie, skuteczność i skutki uboczne esketaminy

Esketamina, jako lek przeciwdepresyjny, została wprowadzona w 2019 roku. Określana jest mianem przełomu w światowej psychiatrii. To nowa, i co najważniejsze, skuteczna metoda leczenia depresji u osób, którym inne leki nie pomogły. Czym esketamina różni się od innych leków i jaki jest mechanizm jej działania?

Esketamina jest substancją czynną, która w medycynie stosowana była już od 1997 roku - ze względu na swoje działanie znieczulające wykorzystywana była głównie w anestezjologii. Jednak ostatnie lata i badania nad lekiem przyniosły przełomowe wyniki. Stosowanie esketaminy powoduje remisję objawów u niemal wszystkich przebadanych pacjentów z depresją lekooporną. O depresji lekoopornej mówi się wtedy, gdy dana osoba nie odpowiada na klasyczne metody leczenia depresji. Leczenie współczesnymi lekami przeciwdepresyjnymi uznawane jest za skuteczne i bezpieczne rozwiązane terapeutyczne dla ok. 70 proc. pacjentów. Jednak pozostałe 30 proc. nie odpowiada na nie.

Spis treści

1. Esketamina - jak działa?
2. Esketamina - skutki uboczne
3. Esketamina - dawkowanie
4. Esketamina - skuteczność
5. Esketamina a inne leki

Esketamina - jak działa?

Esketamina, jako pierwszy tego rodzaju lek, usuwa nie tylko objawy depresji, ale wpływa na jej przyczyny - zaburzenia pracy i przepływu neuroprzekaźników – serotoniny i noradrenaliny.

Esketamina działa na receptor NMDA (receptor N-metylo-D-asparaginowy), który odbiera większość bodźców w ośrodkowym układzie nerwowym.

W przypadku, gdy ruch serotoniny i noradrenaliny jest zaburzony, esketamina działa na receptory w taki sposób, aby organizm mógł wyregulować pracę neuroprzekaźników w układzie nerwowym. W rezultacie jej działania synapsy ulegają odbudowaniu, zwiększa się też ich aktywność i siła.

Esketamina - skutki uboczne

Esketamina poprawia nastrój, czasami posiada działanie euforyzujące i psychomimetyczne. Stan euforii i gwałtownie podwyższonego nastroju utrzymuje się jedynie przez kilka minut po podaniu leku.

Po przyjęciu esketaminy mogą pojawić się także inne – trwające kilka minut - niegroźne skutki uboczne, np. zawroty głowy lub dezorientacja.

U niektórych pacjentów pojawiają się iluzje wzrokowe, barwy stają sią jaskrawsze. Może pojawić się stan błogości i „lekkości”.

Efekt uboczny podania esketaminy dotyczy pacjentów mających nastrój chorobowo obniżony. Osoby z wyrównanym nastrojem – jeśli przyjęłyby ten lek – nie zaobserwują objawów euforii.

Przeprowadzone badania kliniczne potwierdziły, że w depresji lekoopornej esketamina powoduje remisję.

Esketamina - dawkowanie

Ze względu na możliwe skutku uboczne, na całym świecie esketamina podawana jest w kontrolowanych warunkach - na terenie placówki medycznej, pod opieką lekarza lub pracownika służby zdrowia.

Esketaminę przyjmuje się donosowo, a po jej przyjęciu pacjent na terenie placówki medycznej musi pozostać przez minimum 1,5 godz. Do domu może wrócić dopiero po kontroli lekarza. Samo podanie leku jest całkowicie bezbolesne.

Jak często stosować lek, by podtrzymać remisję choroby?

Wszystko uzależnione jest od pacjenta. Jednak w większości przypadków lek należy przyjmować przez minimum pół roku. Początkowo 2 razy w tygodniu, później raz na tydzień, a następnie raz na dwa tygodnie.

Esketamina - skuteczność

Leczenie eskataminą jest niezwykle skuteczne, a pierwsze zmiany można zauważyć już po 24 godzinach od podania pierwszej dawki - podanie donosowe ma duży wpływ na wchłanianie leku. To prawdziwy przełom w leczeniu depresji.

W badaniach klinicznych stosowanie esketaminy, razem z doustnym lekiem przeciwdepresyjnym, znacznie zmniejsza ryzyko nawrotu depresji. Co ważne, tego rodzaju leczenie jest skuteczne i ma korzystny profil tolerancji.

Esketamina a inne leki

Przyjmując esketaminę, cały czas należy stosować „dotychczasowy” lek przeciwdepresyjny, który uzupełnia jej dobroczynny wpływ na organizm. Reguluje poziom serotoniny i noradrenaliny, co ma bezpośrednie przełożenie na nastrój.

Czytaj też:

• Stabilizatory nastroju (leki normotymiczne) - rodzaje, działanie, skutki uboczne
• Leczenie depresji. W jaki sposób leczyć depresję?
• Alprazolam - działanie, dawkowanie i skutki uboczne stosowania

Klaudia Kierzkowska