Chaber bławatek - właściwości i zastosowanie
Chaber bławatek jest powszechnym surowcem zielarskim. Choć powszechnie uważa się go za chwast, posiada właściwości lecznicze. Wykazuje m.in. działanie moczopędne, przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne. Dowiedz się, jak uprawiać nasiona chabra bławatka oraz jakie jest jego zastosowanie?
Spis treści
- Chaber bławatek - jak wygląda?
- Chaber bławatek - uprawa
- Chaber bławatek - właściwości i zastosowanie
- Chaber bławatek na układ moczowy
- Chaber bławatek a choroby jamy ustnej
- Chaber bławatek a trądzik
- Chaber bławatek - wpływ na skórę
- Chaber bławatek a choroby oczu
- Chaber bławatek a choroby skóry głowy
- Herbata z bławatka
- Nalewka z bławatka
Chaber bławatek (Centaurea cyanus L. 1753)należy do gatunku roślin zielnych z rodziny astrowatych. Występuje na terenie całej Europy oraz Syberii Zachodniej.
W Polsce bławatek uważany jest za pospolity chwast polny. Jego właściwości lecznicze są znane już od setek lat. Chaber bławatek stosowany jest w leczeniu różnych dolegliwości.
Chaber bławatek - jak wygląda?
Chaber jest bardzo słabo ulistniony, tworzy łany. Osiąga wysokość 30-90 cm. Jego łodyga jest cienka, owłosiona i rozgałęziona. Kwiaty ma rurkowate. Koszyczki kwiatowe mają średnicę 2-3 cm. Korona składa się z 5 płatków.
Kwiaty chabra bławatka występują najczęściej w kolorze ciemnobłękitnym, ale spotykane są także w kolorze czerwonym, różowym lub białym. Kwiat chabra jest surowcem zielarskim (Flos Cyani).
Kwiaty bławatka są źródłem naturalnego niebieskiego barwnika.
Chaber bławatek - uprawa
Chaber bławatek w Polsce często rośnie dziko na polach, wśród zbóż. Z tego względu uważany jest za chwast.
Wykazuje on jednak wiele właściwości leczniczych, dlatego też bywa w tym celu uprawiany.
Bławatek wysiewany jest z nasion bezpośrednio do gruntu od marca do kwietnia. Zaleca się jego uprawę w rozstawie 20x15 cm.
Okres kwitnienia przypada na czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień.
Chaber bławatek potrzebuje stanowiska słonecznego i dość suchej gleby umiarkowanej. Z 1 g nasion może wyrosnąć około 200 sztuk.
Chaber bławatek - właściwości i zastosowanie
Chaber bławatek wykazuje właściwości moczopędne, antybakteryjne, żółciopędne, przeciwgrzybiczne i przeciwzapalne.
Wszystko to zawdzięcza zawartością składników, takich jak: flawonoidy (zwłaszcza antocyjany), garbniki roślinne, sole mineralne oraz kwasy organiczne.
Dzięki temu chaber bławatek stosowany jest w przypadku:
- chorób układu moczowego
- chorób nerek
- chorób wątroby
- chorób oczu
- chorób skóry
Swoje zastosowanie znalazł także w kosmetyce i w kuchni.
Chaber bławatek jest rośliną miododajną. Z 1 ha może powstać nawet 300 kg miodu. Miód bławatka ma największą zawartość lizozymu (większą niż miód spadziowy i miód gryczany). Lizozym jest jednym ze składników układu odpornościowego u zwierząt i ludzi, dlatego też miód z bławatkowy pomaga zwalczać różnego rodzaju infekcje. Wpływa na wzmocnienie odporności, działa przeciwzapalnie oraz wspomagająco przy chorobach nerek i układu moczowego.
Chaber bławatek na układ moczowy
Chaber bławatek ma właściwości moczopędne, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Zawiera także glikozydy antocyjanowe. Z tego względu polecany jest osobom zmagającym się z dolegliwościami ze strony układu moczowego.
Pomaga zwalczać zapalenie pęcherza. Stosowany jest także w przypadku przewlekłych chorób nerek.
Napar z chabra działa wspomagająco przy chorobach takich jak:
Chaber bławatek a choroby jamy ustnej
Chaber bławatek dzięki działaniu przeciwzapalnemu i przeciwbakteryjnemu pomaga zwalczać infekcje w obrębie jamy ustnej. Wspomaga leczenie schorzeń takich jak:
Wykorzystywany jest w leczeniu jamy ustnej w formie płukanek i kompresów.
Chaber bławatek a trądzik
Chaber bławatek wykorzystywany jest także w kosmetyce.
Swoje zastosowanie znalazł w kosmetykach przeciwtrądzikowych, dzięki działaniu antybakteryjnemu i przeciwzapalnemu.
Doskonale się sprawdza przy cerze mieszanej lub cerze tłustej, ze skłonnościom do zmian trądzikowych.
Chaber bławatek - wpływ na skórę
Napar z bławatka wykorzystywany jest także pod oczy. Łagodzi skórę, zaczerwienienia oraz rozjaśnia cienie pod oczami.
W przypadku stanów grzybicznych i zapalnych skóry pomocna może być również lecznicza kąpiel z bławatka.
Wystarczy do wrzątku dodać garść suszonych płatków bławatka i odstawić na ok. 20 min pod przykryciem.
Tak sporządzony napar należy dodać do napełnionej wodą wanny i wziąć kąpiel nie krótszą niż 20 min.
Chaber bławatek a choroby oczu
Napar z kwiatów chabra stosuje się zewnętrznie w niektórych chorobach oczu.
Przyniesie on ulgę szczególnie przy zapaleniu brzegów powiek i zapaleniu spojówek.
Ponadto ukoi oczy nadwrażliwe na promieniowanie z monitorów i ekranów telewizyjnych.
Chaber bławatek potocznie nazywany jest także: głowacz, modrak, modrzeńczyk, jasieniec, kardy, kwiatek wołoszek, macoszka, samosiejka, wasilek, wawer.
Chaber bławatek a choroby skóry głowy
Płukanki z chabra świetnie się sprawdzą w przypadku problemów ze skórą głowy.
Dzięki przeciwbakteryjnemu działaniu wspomogą leczenie łupieżu oraz grzybicy skóry głowy.
Świetnie się sprawdzi także w przypadku łojotokowego zapalenia skóry.
Herbata z bławatka
Chaber bławatek może być stosowany nie tylko zewnętrznie w postaci naparu, lecz także wewnętrznie.
Z suszonych kwiatów bławatka można zrobić herbatę.
Kwiaty należy zalać wrzątkiem, przykryć talerzykiem i odstawić do zaparzenia na ok. 15 min.
Nalewka z bławatka
Z chabra można zrobić także leczniczą nalewkę.
Pięć łyżek świeżych płatków bławatka należy umieścić w szklanym naczyniu i zalać 500 ml czystej wódki.
Mieszaninę należy szczelnie zamknąć i odstawić w zacienione miejsce na ok. 10 dni.
Po upływie tego czasu ciecz trzeba odcedzić i przelać do czystej butelki.
Tak przygotowana nalewka jest już gotowa do spożycia.