8 sytuacji, w których lepiej nie stosować ibuprofenu

Ibuprofen jest lekiem powszechnie wykorzystywanym w zwalczaniu bólu oraz zbijaniu gorączki zarówno u dorosłych jak i u dzieci. Substancja ta należy do grupy NLPZ, czyli niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Oznacza to, że jego działanie opiera się na hamowaniu stanu zapalnego w organizmie. Działanie to jest niezwykle korzystne w przebiegu sezonowych chorób infekcyjnych, takich jak grypa czy tak zwane przeziębienie. Istnieją jednak sytuacje, w których przyjmowanie ibuprofenu może być szkodliwe. Kiedy nie należy stosować ibuprofenu?

Ibuprofen należy do leków stosunkowo bezpiecznych. Jest dostępny bez recepty i może być podawany małym dzieciom od 6 miesiąca życia. Przedawkowanie tej substancji może prowadzić do niebezpiecznych dla życia konsekwencji, dlatego warto wiedzieć, w jakich sytuacjach nie należy stosować ibuprofenu.

Spis treści

1. Jakie leki zawierają ibuprofen?
2. Kiedy nie stosować ibuprofenu?

Jakie leki zawierają ibuprofen?

Ibuprofen jest nazwą substancji czynnej wchodzącej w skład wielu preparatów przeciwbólowych i leków przeciwgorączkowych. Może występować pod różnymi nazwami handlowymi, często nie sugerującymi zawartości tego składnika.

Ważne, aby nie przyjmować omyłkowo kilku leków zawierających w składzie ibuprofenu, ponieważ doprowadzi to do niebezpiecznego przekroczenia dopuszczalnej dawki substancji.

Przykładowe nazwy preparatów zawierających ibuprofen:

• Aprofen Forte,
• Ibumax,
• Ibupar,
• Ibuprex,
• Ibuprom,
• MIG,
• Ibufen,
• Ibum,
• Nurofen,
• IbuTeva.

Kiedy nie stosować ibuprofenu?

1. Ospa wietrzna - zdecydowane NIE dla ibuprofenu

Ospa wietrzna jest chorobą zakaźną dotykającą często dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Towarzyszy jej wysoka gorączka, sięgająca często nawet 40°C.

Z tego względu w przebiegu ospy rodzice muszą podawać dzieciom leki przeciwgorączkowe. Najczęstszym wyborem są te dostępne w aptece bez recepty. I tu pojawia się problem, ponieważ duża część preparatów przeciwgorączkowych adresowanych dla małych pacjentów zawiera ibuprofen, który podany w trakcie przebiegu ospy może być szkodliwy.

Zgodnie z obecnym stanem wiedzy medycznej u pacjentów z ospą wietrzną nie należy stosować kwasu acetylosalicylowego (aspiryny) oraz ibuprofenu.

Podanie tych leków może zwiększyć ryzyko pojawienia się gronkowcowych i paciorkowcowych nadkażeń skóry.

Dalszą, poważniejszą możliwą konsekwencją takiego stanu są ropnie oraz martwica skóry i tkanek miękkich. Komplikacje te wynikają z faktu, że leki z grupy NLPZ, czyli również ibuprofen, ograniczają wędrówkę granulocytów obojętnochłonnych (komórek odpornościowych) do miejsca zakażenia.

W związku z tym nadkarzenia bakteryjne krost pojawiających się w trakcie ospy wietrznej mogą rozwinąć się do bardzo poważnej infekcji prowadzącej do martwicy tkanek.

Najpoważniejszą konsekwencją stosowania ibuprofenu u dzieci z ospą wietrzną jest sepsa (posocznica), będąca bezpośrednim zagrożeniem życia.

W przebiegu ospy wietrznej zalecanym lekiem przeciwgorączkowym jest paracetamol.

2. Obniżona krzepliwość krwi lub przyjmowanie leków hamujących agregację płytek krwi

Ibuprofen hamuje agregację płytek krwi, tym samym zmniejszając krzepliwość krwi. Jego działanie antyagregacyjne nie jest tak silne, jak w przypadku aspiryny.

Pacjenci mający problemy z krzepliwością lub przyjmujący leki przeciwzakrzepowe powinni jednak unikać ibuprofenu lub przyjmować go ostrożnie.

3. Choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy

Ibuprofen osłabia wydzielanie ochronnego śluzu przez błonę śluzową żołądka. Sprawia to, że przewód pokarmowy jest bardziej narażony na działanie czynników drażniących.

Stosowanie ibuprofenu u osób z chorobą wrzodową wiąże się z mniejszym ryzykiem niż przyjmowanie aspiryny. Jednak nie stanowi on najlepszego rozwiązania u osób cierpiących z powodu wrzodów i krwawień z przewodu pokarmowego. Pacjenci z tej grupy powinni unikać ibuprofenu lub przyjmować go bardzo ostrożnie.

4. Astma aspirynowa

Ibuprofen może niekorzystnie wpływać na stan niektórych pacjentów chorych na astmę. Część osób z tą chorobą jest nadwrażliwych na podstawowe, ogólnie dostępne leki z grupy NLPZ. Około 10% astmatyków cierpi na tzw. astmę aspirynową.

W przypadku tych pacjentów zażycie nawet 1 tabletki leku typu NLPZ, czyli również ibuprofenu, może doprowadzić do poważnego napadu astmy. W najpoważniejszych sytuacjach dochodzi do stanu zagrożenia życia.

Z tego względu osoby podejrzewające u siebie astmę aspirynową powinny wybierać paracetamol jako lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy pierwszego wyboru.

Pacjent, który kiedykolwiek po przyjęciu aspiryny lub innego leku przeciwbólowego miał napady duszności, powinien skonsultować się z lekarzem.

W przypadku potwierdzenia astmy aspirynowej przez specjalistę, nie wolno przyjmować jakichkolwiek leków typu NLPZ, w tym ibuprofenu. Bezpieczne są natomiast u tych osób są paracetamol, koksyby oraz opioidy takie jak tramadol.

5. Niewydolność serca

Przyjmowanie leków z grupy NLPZ, czyli między innymi ibuprofenu, może zwiększyć ryzyko zawału serca. Preparaty tego typu stymulują zatrzymywanie soli i wody w organizmie, zmniejszając skuteczność leków stosowanych w leczeniu niewydolności serca i nadciśnienia tętniczego.

Eksperci American Heart Association (AHA) apelują, aby pamiętać o tym, że dostępność leku bez recepty nie zwalnia z zapoznawania się z dołączoną do niego ulotką. Te preparaty również mogą wchodzić z innymi w niebezpieczne interakcje.

6. Niewydolność nerek

Niesteroidowe leki przeciwzapalne, do których jest zaliczany ibuprofen, należą do jednych z najbardziej nefrotoksycznych preparataów.

Ich przyjmowanie może znacząco pogorszyć stan osoby z przewlekłą chorobą nerek. Z tego względu pacjenci z niewydolnością tego narządu powinni unikać ibuprofenu. Lek może być przez nich przyjmowany krótko i w małych dawkach, tylko jeżeli jest to konieczne.

7. Ciąża

Ibuprofen jest lekiem odradzanym w trakcie ciąży. W jej trakcie można przyjmować go jedynie z przypisu lekarza. Kobiety w trzecim trymestrze nie powinny w ogóle stosować ibuprofenu.

Badania wiążą zażywanie ibuprofenu w tracie ciąży z niektórymi wadami rozwojowymi u urodzonych później dzieci.

Dotyczy to szczególnie serca i układu krwionośnego. Istnieją również podejrzenia dotyczące tego, że ibuprofen może zwiększać ryzyko poronienia w pierwszym trymestrze.

Paracetamol jest lekiem rekomendowanym jako najbezpieczniejszy środek przeciwbólowy do zażywania w trakcie ciąży.

8. Kobiety próbujące zajść w ciążę

Ibuprofen potencjalnie może zaburzać owulację, utrudniając zajście w ciążę. Lek należy do grupy preparatów NLPZ, które jako jedyne wśród dostępnych bez recepty środków medycznych wykazują negatywny wpływ na płodność.

Istnieją również podejrzenia, że stosowanie ibuprofenu przez mężczyzn może zmniejszać szanse na poczęcie.

Czytaj też:

• Ibuprofen: działanie, dawkowanie
• Leki przeciwbólowe dla dzieci: bezpieczne dawkowanie ibuprofenu
• Porównanie leków przeciwbólowych: paracetamol, ibuprofen i aspiryna - jak działają i jakie są ich skutki uboczne?

mgr farmacji Sara Janowska