Zapalenie krtani może być niebezpieczne. Co powinno zaniepokoić?
Zapalenie krtani zwykle jest wynikiem wcześniejszego zapalenia błony śluzowej nosa i gardła. Zapalenie krtani jest szczególnie groźne dla małych dzieci, u których z łatwością może dojść do nagłego zwężenia górnych dróg oddechowych i ostrych zaburzeń oddychania. Jakie są przyczyny i objawy zapalenia krtani?
Spis treści
Zapalenie krtani oznacza stan zapalny tego odcinka dróg oddechowych, który znajduje się pomiędzy gardłem a tchawicą. Takie położenie sprawia, że zapalenie krtani rzadko występuje samodzielnie - zwykle jest wynikiem wcześniejszego zapalenia błony śluzowej nosa i gardła.
Ze względu na przebieg choroby, wyróżnia się ostre i przewlekłe zapalenie krtani, a ze względu na lokalizację
- zapalenie nagłośni - najczęściej występuje w wieku przedszkolnym, w większości jest wywoływane przez bakterie
- zapalenie głośni czyli fałdów głosowych
- podgłośniowe zapalenie krtani (krup) - dotyczy najczęściej młodszych dzieci do drugiego roku życia, najczęściej wywoływane jest przez wirusy
Zapalenie krtani może doprowadzić do nagłego zwężenia górnych dróg oddechowych i ostrych zaburzeń oddychania. W szczególności noworodki i małe dzieci narażone są na ciężkie powikłania zapalenia krtani, głównie z powodu odmienności położenia i budowy anatomicznej krtani. Luźna tkanka łączna krtani małego dziecka jest bardzo podatna na obrzęk i stany skurczowe, dlatego infekcja objawia się nagłą dusznością i wymaga szybkiej pomocy lekarskiej.
Zapalenie krtani - przyczyny
Ostre podgłośniowe zapalenie krtani najczęściej jest wynikiem infekcji wirusowej, z kolei zapalenie nagłośni - przez bakterie. Inne możliwe przyczyny to:
- nagłe oziębienie krtani
- przebywanie w suchych, zakurzonych pomieszczeniach
- nadmierny wysiłek głosowy
Przyczyny przewlekłego zapalenia krtani:
- długotrwałe wystawienie na działanie dymu tytoniowego, który podrażnia śluzówkę krtani
- przewlekłe schorzenia układu oddechowego, np. przewlekłemu alergicznemu nieżytowi nosa oraz chronicznemu zapaleniu zatok przynosowych
- długotrwały, nieleczony refluks żołądkowo-przełykowy, a więc zarzucanie kwaśnej treści z żołądka do przełyku oraz wyżej – drażnienie śluzówki krtani przez kwaśny sok żołądkowy może wywołać przewlekły stan zapalny krtani
- praca w pomieszczeniach klimatyzowanych, z suchym powietrzem, wśród oparów chemicznych
- praca głosem, tj.: nauczyciele, przedszkolanki, wokaliści, dziennikarze, częściej zapadają na zapalenie krtani.
Zapalenie krtani atakuje głównie w I i IV kwartale roku, gdy pogoda ulega pogorszeniu, a ogrzewane, suche powietrze w domu tylko sprzyja rozwojowi infekcji.
Zapalenie krtani - objawy
Objawy ostrego podgłośniowego zapalenia krtani pojawiają się zazwyczaj po 2-3 dniach trwania wirusowego zapalenia górnych dróg oddechowych jako proces zstępujący po wcześniejszym zapaleniu błony śluzowej nosa i gardła. Z kolei zapalenie nagłośni rozwija się błyskawicznie.
- kaszel
- suchy
- szczekający
- duszący
- pojawia się w godzinach nocnych i wybudza ze snu
- świst podczas oddychania, wydobywający się z krtani (stridor)
- zwiększona czynność pomocniczych mięśni oddechowych - rozdymanie się skrzydełek nosa przy oddechach, wciąganie dołków nad- i podobojczykowych, przestrzeni międzyżebrowych i nadbrzusza przy wdechu
- przyspieszenie oddechu
- bezgłos
- ból gardła, któremu zwykle towarzyszy uczucie drapania
- stan podgorączkowy lub gorączka
- osłabienie, uczucie zmęczenia
Objawy przewlekłego zapalenia krtani to:
- chrypa
- kaszel
- szybkie męczenie się głosu
- drapanie w gardle
Zapalenie krtani - leczenie
Leczenie zapalenia krtani trwa ok. dwóch tygodni. Chory powinien leżeć w łóżku, w pokoju o temperaturze ok. 20oC. Pokój chorego musi być stale nawilżany i wietrzony - jeżeli nie masz elektrycznego nawilżacza, kładź na kaloryferach mokre, grube ręczniki.
Aby złagodzić ból krtani, smaruj szyję kamforą i owijaj ciepłym szalikiem, rób inhalacje, np. z naparu rumianku lub szałwii. Przez ten czas obowiązuje oszczędzanie głosu – mówić można tylko szeptem. Nie wolno palić ani używać ostrych przypraw, które mogłyby podrażnić krtań. Ze względu na ból towarzyszący połykaniu wskazane jest podawanie choremu niezbyt gorących, półpłynnych dań.
Z leków wystarczą preparaty przeciwzapalne (dostępne bez recepty), syrop hamujący kaszel (na noc) i rozrzedzający wydzielinę (w ciągu dnia). Antybiotyk jest konieczny, jeśli infekcja ma podłoże bakteryjne.
Porady eksperta