Zaburzenia słuchu - przyczyny i rodzaje

Zaburzenia słuchu dotyczą nie tylko osób starszych, lecz także dzieci i młodzieży. Jak wynika z badań, trzy czwarte 70-latków ma częściową głuchotę. Natomiast w szkole zaburzenia słuchu dotyczą 1/5 najmłodszych. Sprawdź, jakie są przyczyny i rodzaje zaburzeń słuchu.

Spis treści

1. Zaburzenia słuchu - przyczyny
2. Zaburzenia słuchu - rodzaje
3. Prof. nadzw. dr hab. med. Henryk Skarżyński: Polacy coraz częściej mają zaburzenia słuchu. Ten problem nie dotyczy tylko osób starszych

Zaburzenia słuchu to głównie problem osób starszych. - Trzy czwarte 70-latków ma częściową głuchotę. U osób w przedziale wiekowym 80-100 lat odsetek ten wynosi 80 proc. - mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes prof. nadzw. dr hab. med. Henryk Skarżyński, dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu. Jednak zaburzenia słuchu coraz częściej dotyczą dzieci – 1/5 pierwszoklasistów w małych miasteczkach i na wsiach ma zaburzenia słuchu. Jak podkreśla prof. Skarżyński, nie jest to głuchota, ale zaburzenia słuchu, które mają wpływ na ich codzienne funkcjonowanie i edukację.

Jeśli jedno z rodziców lub oboje nie słyszą, nie znaczy to jeszcze, że ich dzieci odziedziczą głuchotę.

Zaburzenia słuchu - przyczyny

Zaburzenia słuchu mogą być wrodzone – ma to zazwyczaj związek z przebiegiem ciąży, np. chorobą matki uszkadzającą rozwijający się płód (różyczka, toksoplazmoza, choroby weneryczne, np. kiła), zażywaniem przez nią leków (niektórych antybiotyków, aspiryny) lub konfliktem serologicznym. Zaburzenia słuchu mogą być także spowodowane niedotlenieniem lub urazem doznanym podczas akcji porodowej. Pewne znaczenie dla kształtowania się wrodzonej wady słuchu mają mutacje genetyczne.

Nawet osoby przychodzące na świat z zupełnie sprawnym słuchem narażone są na wiele czynników, które mogą go osłabić, takie jak:

• infekcje bakteryjne, wirusowe, grzybicze, np. powikłania przebytych w dzieciństwie lub wieku dojrzałym chorób wirusowych (różyczka, świnka, ospa wietrzna, półpasiec, grypa, borelioza), a także zapalenie opon mózgowych czy ropne zapalenie ucha wewnętrznego
• uraz mechaniczny, np. przebicie błony bębenkowej (np. podczas niewłaściwego czyszczenia uszu) czy uraz ciśnieniowy powstały podczas nurkowania na dużych głębokościach czy skoków ze spadochronem, a także uraz głowy idący w parze ze wstrząśnieniem błędnika

• uraz akustyczny, np. nadmierna ekspozycja na hałas, np. podczas koncertów rockowych, głośnego słuchania muzyki, jazdy na motocyklu, odpalania ogni sztucznych itp., powoduje mikrourazy kosteczek słuchowych
• zatrucia lekami - ototoksyczne, tzn. uszkadzające słuch, są niektóre leki: kwas acetylosalicylowy, niesterydowe leki przeciwzapalne, aminoglikozydy, wankomycyna, cisplatyna, furosemid, kwas etakrynowy, chinina
• zaburzenia krążenia - zaburzenia słuchu mogą wynikać z chorób naczyń charakterystycznych dla cukrzyków oraz chorych na miażdżycę i nadciśnienie tętnicze. Choroby te prowadzą do pogrubienia i usztywnienia ścian drobnych naczyń krwionośnych, a to pociąga za sobą zaburzenia przepływu krwi bogatej w tlen i składniki odżywcze. Wskutek tego narząd słuchu nie jest prawidłowo dotleniony i odżywiony, co utrudnia jego funkcjonowanie. W przypadku zaburzeń krążenia ważne jest przede wszystkim leczenie choroby pierwotnej, a dopiero w następnej kolejności ewentualne leczenie zachowawcze narządu słuchu
• choroby alergiczne, autoimmunologiczne i rozrostowe
• stwardnienia rozsianego i inne choroby demielizacyjne, w których przebiegu zostaje uszkodzony nerw słuchowy
• inne (np. zapalenie nerwu VIII niejasnego pochodzenia)

Zaburzenia słuchu - rodzaje

Rodzaje zaburzeń słuchu można podzielić ze względu na moment ujawnienia się choroby. Wówczas wyróżnia się niedosłuch prelingwalny: wrodzony (powstały w okresie prenatalnym i obecny w chwili urodzenia) lub nabyty - (powstały w okresie perinatalnym lub później w pierwszym roku życia). Zaburzenia słuchu mogą się także ujawnić w czasie rozwoju mowy (od 2. do 7. roku życia) lub po zakończeniu tego etapu rozwoju.

Zaburzenia słuchu można podzielić także ze względu na głębokość i zakres ubytku słuchu. Niedosłuch lekkiego stopnia jest na poziomie 21-40 dB, średniego stopnia - 41-70 dB, znacznego  (ciężkiego)  stopnia  - 71-90 dB, głębokiego stopnia  - powyżej 91 dB.

Jednak najczęściej zaburzenia słuchu dzieli się ze względu na lokalizację:

1. Niedosłuch przewodzeniowy - powstaje na drodze uszkodzenia struktur biorących udział w przewodzeniu fali dźwiękowej (przewód słuchowy zewnętrzny, błona bębenkowa, łańcuch kosteczek słuchowych). Chorzy skarżą się na pogorszenie słyszenia w zakresie niskich dźwięków. Chory lepiej rozumie mowę w hałasie i nie ma problemów ze słuchem podczas rozmowy przez telefon. Objawami towarzyszącymi są szumy uszne (i wycieki uszne w przebiegu przewlekłego zapalenia ucha środkowego).

2. Niedosłuch odbiorczy (czuciowo - nerwowy) - wynika z uszkodzenia komórek słuchowych ślimaka lub struktur je otaczających. Chory gorzej słyszą dźwięk dzwonka niż pukanie do drzwi. Mogą się pojawić szumy uszne i uczucie "pełności" w uchu.

3. Niedosłuch mieszany - jest spowodowany jednoczesnym uszkodzeniem struktur ucha środkowego i wewnętrznego.

Osobny problem stanowi niedosłuch czynnościowy, który z racji braku zmian organicznych w narządzie słuchu nie ma swojego miejsca w tej klasyfikacji. W przypadku niedosłuchu czynnościowego subiektywny poziom słuchu jest niezgodny z zgłaszanymi przez niego symptomami. Wyróżnia się:

• głuchotę czynnościową (histeryczną, psychozę reaktywną, halucynację negatywną, np. w schizofrenii)
• głuchotę  psychogenną  (zablokowana  jest  percepcja bodźca, bodziec słuchowy rejestrowany jest na  dostępnych diagnostycznie poziomach narządu słuchu lecz chory podaje, że on nie dociera do jego świadomości)
• głuchotę o podłożu nerwicowym, gdy bodziec słuchowy dociera do świadomości chorego, ale jest bezwiednie negowany. Może współistnieć z autyzmem oraz z upośledzeniem umysłowym.

Czytaj też:

Leczenie zaburzeń uwagi słuchowej u dzieci metodą A. Tomatisa

Polacy tracą słuch! Jakie są przyczyny pogorszenia słuchu u dzieci i dorosłych?

Badanie słuchu dziecka - wrodzone i nabyte wady słuchu u dzieci

Źródło: biznes.newseria.pl

Prof. nadzw. dr hab. med. Henryk Skarżyński: Polacy coraz częściej mają zaburzenia słuchu. Ten problem nie dotyczy tylko osób starszych

O autorze

Monika Majewska

Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, a zwłaszcza obszarach medycyny, ochrony zdrowia i zdrowego odżywiania. Autorka newsów, poradników, wywiadów z ekspertami i relacji. Uczestniczka największej Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej "Polka w Europie", organizowanej przez Stowarzyszenie "Dziennikarze dla Zdrowia", a także specjalistycznych warsztatów i seminariów dla dziennikarzy realizowanych przez Stowarzyszenie.

Przeczytaj więcej tekstów tej autorki

Monika Majewska