Wyciskanie pryszczy - sprawdź co to jest trójkąt śmierci na twarzy

Działania w obrębie trójkąta śmierci na twarzy (łac. triangulum mortis) takie jak wyciskanie pryszczy grożą poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, m.in. zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych czy zakrzepowym zapaleniem zatoki jamistej. Gdzie leży trójkąt śmierci i dlaczego może on doprowadzać do groźnych dla życia chorób?

Spis treści

1. Trójkąt śmierci na twarzy - co to jest?
2. Trójkąt śmierci - jakie są związane z nim zagrożenia?
3. Trójkąt śmierci na twarzy a zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej
4. Zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej - leczenie

Trójkąt śmierci na twarzy - co to jest?

Trójkąt śmierci na twarzy (łac. triangulum mortis), w przeciwieństwie do Trójkąta Bermudzkiego, jest terminem mało znanym. Warto jednak zdawać sobie sprawę z jego istnienia, bo ma go każdy z nas, a w niesprzyjających okolicznościach może być przyczyną poważnych problemów zdrowotnych.

Trójkątem śmierci określa się obszar twarzy o specyficznym unaczynieniu żylnym. Podstawę tej struktury stanowi linia rozciągająca się pomiędzy oboma kącikami ust, jej wierzchołek wyznacza z kolei szczytowa część piramidy nosa. W ten sposób w obrębie trójkąta śmierci na twarzy znajduje się górna warga, a także większa część nosa.Pierwszy opis trójkąta śmierci pochodzi sprzed dość dawna, datowany jest na 1852 rok. Mimo że pojęcie to nie jest żadnym nowym terminem, i tak niewiele osób wie o istnieniu trójkąta śmierci. To źle, ponieważ – choć są to zjawiska obecnie, w dobie szerokiej dostępności antybiotyków, rzadkie – to jednak zagrożenie związane z istnieniem trójkąta śmierci jest dość poważne.

Trójkąt śmierci - jakie są związane z nim zagrożenia?

Niejednokrotnie lekarze informują pacjentów o tym, aby jakichkolwiek zmian skórnych, np. ropnych krostek czy czyraków, zlokalizowanych w obrębie twarzy – nie usuwać samodzielnie. Wyciśnięcie negatywnie wpływającej na wygląd krosty może wydawać się kuszące, jednak niesie ze sobą poważne niebezpieczeństwo dla zdrowia.

Mowa tutaj przede wszystkim o ryzyku zakażenia takiej zmiany – wyciskanie pryszczy sprzyja bowiem dostaniu się bakterii do tkanek o przerwanej ciągłości. Choć może się to wydawać nieprawdopodobne, to taka – pozornie drobna skórna infekcja – może skutkować wystąpieniem zagrażających życiu chorób, rozwijających się we wnętrzu czaszki, takich jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy ropień mózgu.

Żyły, które odprowadzają krew z rejonu trójkąta śmierci – m.in. żyła twarzowa, żyła oczna górna i dolna czy żyła kątowa – ostatecznie docierają do znajdującej się we wnętrzu czaszki zatoki jamistej. To właśnie drogą tych naczyń szerzyć się może zakażenie (pierwotnie toczące się w obrębie skóry) i prowadzić do wspomnianych już wyżej powikłań, ale i do zakrzepowego zapalenia zatoki jamistej. Sprzyjać takim komplikacjom może to, że u niektórych ludzi naczynia te nie mają zastawek, przez co wszelkie zakażenia rozsiewać się mogą do wnętrza czaszki znacznie szybciej.

Czytaj też: Jak wyleczyć pryszcze na głowie? 

Trójkąt śmierci na twarzy a zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej

Zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej zasługuje na omówienie w przypadku opisywania trójkąta śmierci z tego względu, że przebieg tego schorzenia i związane z nim objawy są dość poważne. Rozwój tej choroby może być dość gwałtowny – zajmować to może zaledwie dwie, a czasami nawet jedną dobę. U pacjentów z zakrzepowym zapaleniem zatoki jamistej pojawiają się objawy miejscowe w obrębie twarzy, jak i różne objawy ogólne. Do tych pierwszych zaliczyć można:

• wytrzeszcz gałek ocznych z ich unieruchomieniem,
• zaburzenia widzenia (spowodowane uciskiem na skrzyżowanie nerwów wzrokowych),
• rozszerzenie źrenic z towarzyszącym brakiem ich reakcji na światło,
• światłowstręt,
• obrzęk w okolicy gałek ocznych,
• przeczulicę w obrębie twarzy.

Tego typu zaburzenia związane są z występowaniem w przebiegu zakrzepowego zapalenia zatoki jamistej porażeń nerwów czaszkowych. W okolicy zatoki jamistej znajduje się bowiem wiele nerwów czaszkowych, takich jak nerw okoruchowy (III), bloczkowy (IV) czy odwodzący (VI), a także dwie z trzech głównych gałęzi nerwu trójdzielnego (V), czyli nerwy oczny (V1) i szczękowy (V2). Uszkodzenia tych nerwów, pojawiające się w przebiegu zakrzepowego zapalenia zatoki jamistej, prowadzą właśnie do wymienionych wyżej objawów (przykładowo, zaburzenia ruchomości gałek ocznych wynikają z porażeń mięśni gałkoruchowych, unerwianych przez uszkadzane w trakcie choroby nerwy czaszkowe III, IV i VI).

Chorzy z zakrzepowym zapaleniem zatoki jamistej doświadczają również i objawów ogólnych, do których zalicza się:

• nudności,
• wymioty,
• ból głowy,
• charakterystyczną gorączkę (w przebiegu której występują znaczne wahania temperatury ciała – okresy podwyższonej ciepłoty przeplatane są okresami z prawidłową temperaturą),
• dreszcze,
• zaburzenia świadomości.

Zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej - leczenie

Doskonale widać, że zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej nie jest błahą jednostką. W jej leczeniu zastosowanie znajdują głównie antybiotyki (które podawane są zazwyczaj drogą dożylną), a także leki z innych grup, takie jak np. preparaty przeciwzakrzepowe czy glikokortykosteroidy. Czasami może zaistnieć również konieczność przeprowadzenia leczenia zabiegowego, chirurgiczne oczyszczenie zatoki jamistej wykonywane jest jednak tylko u pacjentów z najcięższym przebiegiem zakrzepowego zapalenia zatoki jamistej.

Analizując powyższe, doskonale zapewne widać, że trójkąt śmierci na twarzy po prostu zasłużył na swoją nazwę. Warto więc wziąć na poważnie rady lekarzy i nie naruszać jakichkolwiek zmian skórnych. Co prawda częstość powikłania wyciskania zmian skórnych w postaci zakrzepowego zapalenia zatoki jamistej jest tak rzadka, że nawet nie są dostępne opracowania dotyczące częstości takiego problemu, jednakże... lepiej jest zapobiegać, niż leczyć, i właśnie dlatego dręczące nas zmiany skórne najlepiej jest zostawić w spokoju lub ewentualnie udać się z nimi do lekarza.