Masz problem ze słyszeniem w głośnym otoczeniu? Tak może zaczynać się demencja

Nie możesz rozróżnić dźwięków, gdy nadchodzą z różnych źródeł? w hałasie masz problem, żeby się skupić na rozmowie i skoncentrować na tyle, by coś dobrze słyszeć? To nieprawda, że wszyscy tak mają i jest to normalne. Pędź do laryngologa, bo to modyfikowalny czynnik ryzyka demencji.

Problem jest poważniejszy niż się przeważnie sądzi. Wśród czynników ryzyka demencji, ubytek słuchu może być największym obciążeniem ze wszystkich. Osoby z niedosłuchem w wieku średnim są do pięciu razy bardziej narażone na rozwój demencji niż słyszący prawidłowo.

W co najmniej kilku badaniach, których wyniki opublikowano w prestiżowym "Lancecie" i branżowym czasopiśmie "Alzheimer's & Dementia: The Journal of the Alzheimer's Association", pojawia się wniosek, że dorośli powinni zwracać uwagę na nawet dyskretne zmiany w słuchu, bo takie problemy to zapowiedź rozwoju demencji w przyszłości.

Ubytek słuchu a demencja

Demencja to termin zbiorczy określający stan, w którym pojawia się znaczące pogorszenie funkcji poznawczych: utrata pamięci, trudności komunikacyjne i inne problemy związane ze zdolnością myślenia.

Generalnie kojarzona jest z osobami starszymi i uważana za nieuniknioną, ale może wystąpić niemal w każdym wieku, a przekonanie o jej nieuchronności to mit.

W 2021 r. przeprowadzono bardzo duże badanie (objęło 80 000 dorosłych w wieku powyżej 60 lat), które wykazało, że osoby gorzej słyszące mowę w w hałaśliwym otoczeniu są znacząco narażone na demencję w przyszłości.

Niedosłuch a demencja: ostrzeżenie, nie wyrok

Epidemiolog i autor badania Thomas Littlejohns z Uniwersytetu Oksfordzkiego przekonuje, że analiza danych tysięcy ludzi z UK Biobank pozwoliła też na wnioski optymistyczne. Przede wszystkim problemy ze słuchem to czynnik modyfikowalny - czyli skorygowanie słuchu automatycznie obniża ryzyko problemów poznawczych w przyszłości.

Nasze badania sugerują, że korekcja upośledzenia słuchu i poprawa możliwości komunikacyjnych w hałasie może stanowić obiecujący cel w zapobieganiu demencji.

Badania oparte o dane z bazy UK Biobanku uchodzą za wyjątkowo cenne i wiarygodne.

Biobanki przechowują próbki biologiczne (np. krew, mocz, tkanki) do przyszłego użytku klinicznego i badawczego. Niektóre biobanki, w tym UK Biobank, łączą te próbki z innymi danymi zebranymi na temat uczestników, takimi jak dane genetyczne i dane dotyczące zdrowia, aby stworzyć bogatszy zbiór danych.

UK Biobank za zgodą badanych śledzi stan ich zdrowia, by naukowcy analizować, jakie czynniki decydują o rozwoju chorób. Ta baza jest nieporównywalna z żadną inną, z której kiedyś mogli korzystać uczeni. Zawiera szczegółowe informacje o niemal 500 tysiącach ludzi.

Zobacz galerię 3 zdjęcia

Modyfikowane czynniki ryzyka demencji

Naukowcy podkreślają, że analiza czynników, które mają wpływ na rozwój demencji, a zarazem są modyfikowalne, to ważny kierunek badań, który daje nadzieję milionom ludzi na świecie.

Już w 2017 roku ubytek słuchu, wraz z paleniem tytoniu i brakiem aktywności fizycznej,  został wymieniony jako jeden z dziewięciu głównych, modyfikowalnych czynników ryzyka demencji.

W 2020 roku lista została zmodyfikowana i uwzględniono na niej kolejne czynniki. Ostatnia aktualizacja z 2024 roku została opublikowana w "The Lancet" i obejmuje już 14 modyfikowalnych czynników ryzyka.

Wciąż szacuje się, że ubytek słuchu pozostaje czynnikiem najistotniejszym.

Badacze mają nadzieję, że to przekona wiele osób do regularnych badań słuchu. Thomas Littlejohns podkreśla, że niemal połowa osób, u których zdiagnozowano niewystarczające słyszenie mowy w hałasie, wcześniej nie zauważyła u siebie żadnych nieprawidłowości.

Eliza Dolecka